tag:blogger.com,1999:blog-249741582024-03-23T21:27:13.216+01:00Hendrik-Jan de blogmanDe blog over leven, literatuur en liefdeHendrik-Janhttp://www.blogger.com/profile/06934710703907955689noreply@blogger.comBlogger3984125tag:blogger.com,1999:blog-24974158.post-30119001638546448362024-03-23T18:44:00.003+01:002024-03-23T18:49:00.094+01:00Betuttelen - #wow #wot #feedback<p></p><div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhWj8TnbOfUwJlDC76EZxtDU8kuictcmmR0Ub3FhjxD3B1ISvHhAE3GFlnO4OQPwyikTL6qt1rxqXc18t78M2gUPubL__UphtXkcPNK23aMRV7lF3V8MQ5P7cnXIPT-b_yPGKET1eAl5yyFhIDmeHengXq7lLzV2tANQ7S7vwdHAhDPSSgF4OpldQ/s1958/IMG_20240323_181156.jpg" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="1211" data-original-width="1958" height="248" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhWj8TnbOfUwJlDC76EZxtDU8kuictcmmR0Ub3FhjxD3B1ISvHhAE3GFlnO4OQPwyikTL6qt1rxqXc18t78M2gUPubL__UphtXkcPNK23aMRV7lF3V8MQ5P7cnXIPT-b_yPGKET1eAl5yyFhIDmeHengXq7lLzV2tANQ7S7vwdHAhDPSSgF4OpldQ/w400-h248/IMG_20240323_181156.jpg" width="400" /></a></div><br />Zie het als een cadeautje, zeggen coaches en leidinggevenden vaak. Ik vind feedback zelf wel lastig. Zeker als het verpakt wordt als een cadeautje, maar het dan niet blijkt te zijn.<p></p><p>Feedback leeft op vertrouwen. Van degene die het ontvangt, maar ook van degene die het geeft. En dat roept de feedback niet altijd op.</p><h2 style="text-align: left;">Tesselschade en Vrouwkje</h2><p>Afgelopen november vertelt dichter <a href="http://www.vrouwkje.com/nl/bio/">Vrouwkje Tuinman</a> in de bibliotheek van Alkmaar over de dichter Maria Tesselschade Roemers Visscher (1594-1649). De dochter van de dichter en rijke handelaar Roemer Visscher (1547-1620). Hij noemt zijn dochter naar het grote verlies dat hij lijdt bij Texel. </p><p>De boten wachten op de Rede van Texel in december 1593 tot de wind gunstig genoeg is om uit te varen. De wind is ongenadig. 44 schepen van Roemers investering gaan bepakt en bezakt verloren.</p><h2 style="text-align: left;">Trouwen en wonen in Alkmaar</h2><p>Zijn dochter krijgt een 3 maanden later bij haar geboorte de naam Tesselschade. Thuis liefdevol Tessel genoemd. Ze trouwt en gaat wonen in Alkmaar. Daarom vertelt Vrouwkje Tuinman over deze bijzondere dichter. Het is namelijk precies 400 jaar geleden dat Tesselschade trouwt met Allart Jansz. Crombalch. Op 26 november 1623.</p><p>Vrouwkje vergelijkt in de Alkmaarse bibliotheek haar eigen gedichten met de poëzie van haar 17e-eeuwse collega Tessel. Het geeft een paar mooie inzichten. Ze delen de onderwerpen dood, rouw en tuinieren. Allebei hebben ze een gedicht over Maria Magdalena geschreven. En beide vertoeven graag in hun tuinhuis iets buiten de stad.</p><h2 style="text-align: left;">Betuttelaars</h2><p>Vrouwkje vertelt over het dichtgroepje waar Tesselschade deel van uitmaakt. Voor ze trouwt, zijn in haar ouderlijk huis in Amsterdam, Vondel, Huygens en Hooft kind aan huis. Ze komen vaak langs om hun werk te bespreken. Soms legt ze haar gedichten aan hen voor. Dan bespreken ze deze en kan ze op ideeën komen om haar gedicht nog beter te maken. </p><p>Betuttelen noemen ze dat. Aan haar betuttelaars schrijft ze regelmatig brieven. De weinige gedichten die er nog van haar zijn, zijn overgeleverd via die brieven. </p><h2 style="text-align: left;">Baas over eigen tekst</h2><p>Vrouwkje heeft ook haar betuttelaars. De belangrijkste opmerking die ze erbij maakt is dat je als schrijver de baas bent over je tekst. Dus je hoeft je ook niks van betuttelaars aan te trekken. Ze zitten er soms helemaal naast. Dan is het wel zo fijn dat je lekker je eigen zin kan doordrijven.</p><p>Feedback als betutteling is meer dan welkom. Ik vraag regelmatig aan iemand om een gedicht of verhaal van mij te lezen. Een eerste lezer kijkt toch anders naar de tekst dan de schrijver. Het geeft vaak nieuwe inzichten en helpt mee om op een nieuwe manier naar je eigen werk te kijken.</p><h2 style="text-align: left;">Gedichtencyclus</h2><p>Afgelopen weken ben ik druk aan het schrijven van een gedichtencyclus. Ik vind het moeilijk om mij ervan los te maken. De eerste versie is al door iemand gelezen. Ze haalt er een paar heftige stekeligheden uit. Nu kan ik weer verder werken aan het herstel.</p><p>Dat geldt ook voor de blogjes. De reacties van lezers helpen je verder te denken over wat je geschreven hebt. Soms wijzen ze precies op dat stukje waar je zelf niet het antwoord voor wist. Of laten weten dat als je die 2 alinea's omdraait, je stuk aan kracht of betekenis wint. Advies dat heel waardevol is.</p><h2 style="text-align: left;">Meelezers gezocht</h2><p>Ik heb trouwens een <a href="/p/meelezen.html">eigen meeleeslijst</a>. Dan krijg je elke zondag een kort verhaal met een gedicht in je e-mail. En daar mag je altijd op reageren. Het levert soms hele mooie mailwisselingen op.</p><p>Ik zoek nog meelezers voor mijn nieuwe gedichtenproject. Wil je meelezen? Stuur gerust een berichtje. </p><p></p><div style="text-align: center;">woorden buitelen</div><div style="text-align: center;">zonder een duidelijk doel</div><div style="text-align: center;">ongevraagd advies</div><p></p>Hendrik-Janhttp://www.blogger.com/profile/06934710703907955689noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-24974158.post-18763448949438636242024-03-19T10:51:00.001+01:002024-03-19T10:52:59.195+01:00Weerspiegeling en glans<p></p><div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjnK-7y2D8br3fzdXxVCcpl0GENGHsJpjISBnSeNVBLhUbOd7Zg7meIz-Tie14HldGiI6ZzPXylI-pUPOCB6Bc2k7XWMf9rLYncjve4RgxeJdRuL6bOCMffWMaB3RuiPHqSI7j42Z45lzsNb9CRJauqpWqbA6G_5d8hfhJCt9PmePFIQfCENXdGJg/s2143/IMG_20240319_084930.jpg" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="1215" data-original-width="2143" height="226" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjnK-7y2D8br3fzdXxVCcpl0GENGHsJpjISBnSeNVBLhUbOd7Zg7meIz-Tie14HldGiI6ZzPXylI-pUPOCB6Bc2k7XWMf9rLYncjve4RgxeJdRuL6bOCMffWMaB3RuiPHqSI7j42Z45lzsNb9CRJauqpWqbA6G_5d8hfhJCt9PmePFIQfCENXdGJg/w400-h226/IMG_20240319_084930.jpg" width="400" /></a></div><br />Ik ben er al 25 jaar niet meer geweest. Mijn oude orgelvriend viert zijn 25-jarig jubileum. Een bescheiden kerk, een bescheiden orgel, maar een mooie plek. Een tijdje uit het oog geraakt, maar ik volg hem alweer flink wat jaren op sociale media.<p></p><p>Het concert weerspiegelt zijn muzikale loopbaan van de afgelopen 25 jaar. Het orgel telt 11 registers, maar ze klinken prachtig. En hij weet er ook mee om te gaan. Net als het kleurrijke kistorgel voorin de kerk.</p><p>De rij orgelpijpen in 4 kleuren, het blauw van het instrument zelf en de metalen schermen met gaten om het geluid goed te vormen. Het instrument ziet er niet alleen goed uit, maar klinkt goed in de combinaties die ik hoor. Zeker ook met koor en viool erbij. Het klinkt fantastisch; zijn linkerhand weet wat zijn rechterhand doet.</p><h2 style="text-align: left;">Glans</h2><p>Zo op het bankje zittend. De zon valt de hoge ramen binnen. Het geeft de muziek een mooi glans. En mijn gedachten dwalen naar de eerste en enige keer dat ik hier zat. Er waren andere orgelvrienden bij. Niet iedereen van toen is er nog. Dat maakt best weemoedig. Een tanka ontsnapt:</p><p></p><blockquote><p>op het bankje toont<br />de muziek trappen omhoog<br />tot ze bij hen is</p><p>vijfentwintig jaar is lang<br />te lang om te vergeten</p></blockquote><p></p><p>Even later, bij de improvisatie over het Lamm Gottes, schijnt er een haiku naar binnen:</p><p></p><blockquote>bij het Lamm Gottes<br />speelt de zon door het kerkraam<br />symfonie van licht</blockquote><p></p><h2 style="text-align: left;">Bach-cd</h2><p>Hij geeft mij <a href="https://www.jeroendehaan.net/cd.htm">zijn Bach-cd</a> mee. Een indrukwekkende cd, allemaal gespeeld op dit Bätz-orgel uit 1846. Elk werk krijgt zijn heel eigen klank en karakter mee. Knap gedaan. Zeker ook zoals hij het speelt. Dubbel nagenieten.</p>Hendrik-Janhttp://www.blogger.com/profile/06934710703907955689noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-24974158.post-90538362489680718832024-03-14T09:29:00.041+01:002024-03-14T14:23:36.868+01:00Karmagrot - #WOW #orgelmuziek #gerardreve #wot<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjoKyT-D85Zf9IT60m9Vf4bohFh-ai7NW-bgYm_EPFvlb6M99_CWHu-GHUTKXTGPEWOCCE3FKHARKUJxEP9uVCdO572fIUz4EA19S8UheXYohUJ22K6VTcve7_zYGhqYenHF_iBa96N6KDXcoqVZz1jYc9f5XWA9aQ_uNlO_MaGtubuNNpkxyajdA/s2017/IMG_20240314_091758.jpg" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="1298" data-original-width="2017" height="258" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjoKyT-D85Zf9IT60m9Vf4bohFh-ai7NW-bgYm_EPFvlb6M99_CWHu-GHUTKXTGPEWOCCE3FKHARKUJxEP9uVCdO572fIUz4EA19S8UheXYohUJ22K6VTcve7_zYGhqYenHF_iBa96N6KDXcoqVZz1jYc9f5XWA9aQ_uNlO_MaGtubuNNpkxyajdA/w400-h258/IMG_20240314_091758.jpg" width="400" /></a></div><div><br /></div><div>De organist Laurens de Man krijgt de <a href="https://fondspodiumkunsten.nl/nl/fondsinitiatieven/nederlandse_muziekprijs/">Nederlandse Muziekprijs</a> van de staatssecretaris. Ze komt op haar gympies naar zijn concert op 7 maart in het <a href="https://www.orgelpark.nl/">Orgelpark</a>. Hij krijgt als eerste organist deze prijs. Een bijzondere prijs voor talentvolle klassieke musici.</div><div><br /></div><div>Ik luister naar het <a href="https://www.nporadio4.nl/concerten/ba663d61-18ee-44b4-a6b5-e5075e1ad973/nederlandse-muziekprijs-2024">concert via Radio4</a>. Hij begint met een reis langs de verschillende orgels in het orgelpark. Het is ook een reis door de muziek. Het centrale punt van het concert is Concert voor orgel en ensemble, "Reve concerto" van Martijn Padding. </div><div><br /></div><h2 style="text-align: left;">Reve Concerto</h2><div>Samen met het New European Ensemble speelt de winnaar van de Nederlandse Muziekprijs deze première van het nieuwe werk. Padding schreef het "Reve concerto" speciaal voor Laurens. Op basis van enkele zinnen die Laurens hem heeft aangedragen uit het werk van Gerard Reve.</div><div><br /></div><div>De ontwikkeling van het muziekstuk lijkt misschien het meest op een boottochtje door een grot. Je hoort de druppels vallen, elke bocht om wacht er weer een nieuwe verrassing. Met allerlei verschillende technieken, ritmes en bewegingen. Het orgel staat daarbij centraal, waar omheen de andere instrumenten figureren en spelen. Om met de stem van Gerard Reve te eindigen.</div><div><br /></div><div></div><blockquote><h3 style="text-align: left;">Dagsluiting</h3><div>Eigenlijk geloof ik niets,</div><div>en twijfel ik aan alles, zelfs aan U.</div><div>Maar soms, wanneer ik denk dat Gij waarachtig leeft,</div><div>dan denk ik dat Gij Liefde zijt, en eenzaam,</div><div>en dat, in zelfde wanhoop, Gij mij zoekt</div><div>zoals ik U.</div><div style="text-align: right;">(Gerard Reve: <i>Verzamelde gedichten</i>)</div><div></div></blockquote><div><br /></div><div>De langzaam wegvloeiende akkoorden in het coda dat volgt, geven een volledige harmonie. Een mystieke ervaring; waarbij ik zelf onmiddellijk aan het <a href="https://goddelijkekomedie.blogspot.com/2018/03/divina-commedia-de-laatste-etappe.html">Paradijs van Dante</a> moet denken. Die volmaakte oplossing uiteindelijk in 1 noot. Het begin en het einde van de muziek.</div><div><br /></div><h2 style="text-align: left;">Amper verhaal</h2><div>Eerder op deze dag dat ik naar het concert van Laurens de Man luister, lees ik een interview met Herman Finkers in Onze Taal. Het gaat over zijn voorbeelden. Hij noemt Toon Hermans, Hans Dorrestijn en Willem Wilmink:</div><div><br /></div><div><blockquote>"Vooral ben ik een groot liefhebber van Gerard Reve. Er zit amper verhaal in, maar hij schrijft zo fantastisch mooi. Het heeft iets heel tragisch, dat lucht nodig heeft, en die lucht krijgt het door zijn geweldige ironie en humor. Reves vrije, geestige en ondogmatische omgang met het rooms-katholieke geloof spreekt mij ook enorm aan. In <i>Nader tot U</i> schrijft hij: 'de Liefde, en God, dat zijn twee woorden voor één en hetzelfde, onderling vervangbaar, en identiek. Als je het opschrijft, staat het meteen op papier ook.' Dat is briljant. Zonder die tweede zin was het iets onverteerbaars geweest; die toevoeging is niet alleen heel grappig, maar maakt wat hij beweert ook waar. Humor, kunst en religie kun je niet los van elkaar zien."</blockquote></div><div><br /></div><div>Het lijkt bij Paddings compositie dat als de stem van Gerard Reve komt, Reve uit de dood opstaat. Hij komt tot leven. Zeker ook omdat de muziek ineens een zoektocht naar harmonie krijgt die het eerder niet had; compleet met het belletje.</div><div><br /></div><div>Voor mij is dat karma. Het karma van de grot.</div><div><br /></div><div><br /></div><div style="text-align: center;">het paradijs ligt</div><div style="text-align: center;">deze reis voorbij de bocht</div><div style="text-align: center;">waar alles oplost</div>Hendrik-Janhttp://www.blogger.com/profile/06934710703907955689noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-24974158.post-39811550312124911412024-02-25T10:00:00.001+01:002024-02-25T10:00:00.127+01:00 Jij bent gek<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgsdouswtdByRBiHzFZOOydRvANnvstGG1BlYybnrVldYAROVbjSWV_-iaBbjlfikGlaTU0aIrraP2h3aB1m5ihKKazVQYVQEZxJ03zQ1Gqoj2QN-gTJ0axnw91RlIW-RjyTkiOrzY5ne5AHsjbuFl3hzdCanX5Rcp-9N4jRdBBuSB9b-teoEGWmA/s2111/jij%20bent%20gek.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="1492" data-original-width="2111" height="283" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgsdouswtdByRBiHzFZOOydRvANnvstGG1BlYybnrVldYAROVbjSWV_-iaBbjlfikGlaTU0aIrraP2h3aB1m5ihKKazVQYVQEZxJ03zQ1Gqoj2QN-gTJ0axnw91RlIW-RjyTkiOrzY5ne5AHsjbuFl3hzdCanX5Rcp-9N4jRdBBuSB9b-teoEGWmA/w400-h283/jij%20bent%20gek.jpg" width="400" /></a></div><br /><p>Lieve Caro, Laura en Marcel,</p><p>Hebben jullie dat ook? Volgens mij leven jullie net als ik zuinig en innig met de natuur. Zonder jezelf beter te willen voelen of vinden dan een ander. Gewoon omdat het je morele plicht is als mens voor het nageslacht. We hebben deze planeet te leen van onze kinderen, las ik laatst.</p><p>Dat.</p><p>Je leeft zo zuinig en bewust mogelijk. <br />Eet zo min mogelijk vlees. <br />Hebt 1 keer gevlogen, 20 jaar geleden op huwelijksreis naar Barcelona. <br />Pakt de fiets in plaats van de auto als je minder dan 10 kilometer van huis gaat. <br />Je doucht alleen als het nodig is, gewoon water aan de wasbak is meer dan goed. <br />Doet alleen de kachel aan als het kouder is dan 12 graden in huis.<br />Je scheidt al je afval: plastic, gft, karton, papier, metaal, glas, frituurvet. <br />Je let op je aankopen. <br />Niks zomaar nieuw, eerst kijken of iets tweedehands voorhanden is. <br />Doet extra lang (meer dan 10 jaar) met je tweedehands laptop. <br />Draagt je kleren tot ze versleten zijn, een gat kun je altijd stoppen. <br />En doet nooit een boodschap zonder een tas mee te nemen. <br />Hergebruikt elk plastic zakje dat niet vies is. <br />Doet de was met koud water.<br />Hangt de was zoveel mogelijk op. Tussen de buien door. <br />Vangt het water uit de keuken in de zomer op om aan de planten te geven.<br />Teelt je eigen groenten, (klein)fruit en kruiden in de tuin. <br />Gebruikt het hemelwater voor in de tuin. <br />Repareert de dingen die kapot zijn. <br />Leent boeken van de bibliotheek. <br />En doet alleen een aankoop als het echt niet anders kan.</p><p>Dat.</p><h2 style="text-align: left;">Voetafdruk</h2><p>Denk aan de voetafdruk die je achterlaat en doe niet zomaar iets wat niet nodig is. Het is mijn levensmotto. En ik ga er ver in. Een leven als een monnik of een heilige. Ben je heilig? Welnee. Ik leef in weelde. Heb meer dan genoeg om gelukkig te leven. Je hoeft niet veel te hebben om veel te ervaren. Geluk zit hem vooral in de kleine dingen, zelden in de grote.</p><p>Toch bekruipt me soms het onbehaaglijke gevoel. Als iemand vertelt dat hij met vakantie gaat naar heel ver weg. En dat hij dat zo verdiend heeft. Op de wintersport, omdat hij al een halfjaar niet meer is weggeweest. Of dat iemand verzucht dat hij toch echt wel een nieuwe auto mag hebben. Deze heb ik al 2 jaar.</p><p>Een nieuw huis planten voor het oude klaar is. De tuin helemaal omgooien omdat deze dorre bende toch echt niet meer kan. Kijk dan, hoe alles overwoekerd. En ja, dat verschrikkelijke tuinset. Dat kan echt niet meer. En heb je gezien hoe de tegels eruit zien. We nemen maar snelbeton. Veel steviger en zo goed schoon te spuiten met de hogedrukspuit. Het buitenhaardje gaat aan, want dat is zo gezellig. En de bloemetjes mogen best buiten gezet worden. We mogen best even aan onszelf denken. Een ander doet het niet voor je.</p><h2 style="text-align: left;">Eigen verantwoordelijkheid</h2><p>Tuurlijk, iedereen moet het zelf weten. Het is je <b>eigen verantwoordelijkheid</b>, maar dan bekruipt mij het gevoel: waar doe ik het allemaal voor. Kan ik niet net zo goed meedoen en het allemaal lekker laten gaan. Geld moet rollen. Kopen, kopen. En vooral denken aan jezelf. Je leeft maar 1 keer en dan mag je er best van genieten.</p><p>En daar rij ik dan op de fiets naar het werk, 10 kilometer verderop. Omdat ik denk aan het milieu en niet onnodig wil vervuilen. 'Je rijdt toch wel elektrisch?' Als ik vertel dat ik trap, kijken ze me aan alsof het in Keulen dondert. 'Jij bent gek.'</p><p><br /></p><p></p><div style="text-align: center;">op gele klompen</div><div style="text-align: center;">- (milieu)vriendelijke man -</div><div style="text-align: center;">in een korte broek</div><div style="text-align: center;"><br /></div><div style="text-align: left;"><br /></div><div style="text-align: left;">Deze blog staat ook op <a href="https://pomegranateoflimonadesiroop.wordpress.com/2024/02/22/jij-bent-gek/(opent in een nieuwe tab)">Pomegranate of Limonadesiroop?</a> Een initiatief van Caro. Samen met Marcel en Laura schrijven we elkaar wat ons bezighoudt. Reageer gerust.</div><p></p>Hendrik-Janhttp://www.blogger.com/profile/06934710703907955689noreply@blogger.com0Almere, Nederland52.3507849 5.264701624.040551063821155 -29.891548399999998 80.661018736178846 40.4209516tag:blogger.com,1999:blog-24974158.post-23216625148809311822024-02-22T08:36:00.000+01:002024-02-22T08:36:00.139+01:00Rustig, rustig - #wow #wot #uitstelgedrag<p></p><div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhPOJzcdgRT370sTt72C4QDQFLs382drIQgl9FZK4QVtMxHS9ew3iOL18j6Qyr4SOyi3fqbyLxyeUoV4ZGvb5PLp4VRtg3rIxveWFJuyhqC2RbCUtzZeqUKWM5RaGpbmp_mzotWWO1wIBp0M4pw-Cs35seNRq4Squ1L-OeVYyWciBx641dqUjQDxA/s2373/IMG_20240221_202533.jpg" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="1401" data-original-width="2373" height="236" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhPOJzcdgRT370sTt72C4QDQFLs382drIQgl9FZK4QVtMxHS9ew3iOL18j6Qyr4SOyi3fqbyLxyeUoV4ZGvb5PLp4VRtg3rIxveWFJuyhqC2RbCUtzZeqUKWM5RaGpbmp_mzotWWO1wIBp0M4pw-Cs35seNRq4Squ1L-OeVYyWciBx641dqUjQDxA/w400-h236/IMG_20240221_202533.jpg" width="400" /></a></div><br />We gingen altijd met de trein op vakantie. Dat was een dynamiek tussen mijn vader en mijn moeder. Mijn moeder die alles het liefst een dag van tevoren klaar wilde hebben. Mijn vader die alles het liefst op de laatste nipper deed.<p></p><p>Mijn moeder pakte alles in, terwijl mijn vader riep 'rustig, rustig, ik doe het zo'. Mijn moeder raakte steeds gestrester en mijn vader liep bezwerend rond met 'rustig, rustig'. Of de variant: 'Tijd zat'. Hij keek dan aandachtig op zijn horloge en kon dan verontwaardigd uitroepen: 'We hebben nog 2 uur'. </p><p>Tot de stress bij de allerlaatste nipper van de nipper bij mijn vader toesloeg. Mijn moeder keek hoe hij in totale paniek alles in het laatste halfuurtje voor vertrek moest doen. Ze stond er radeloos bij. Wij al helemaal bepakt en bezakt, klaar voor vertrek, wachtend op hem en de laatste nipper.</p><p>Het vertrek van de trein gold als harde deadline. Want ik weet zeker dat als we met de auto zouden gaan, de tassen nog altijd niet ingepakt zouden zijn en we zouden staan te wachten op mijn vader bezwerend 'rustig, rustig.'</p><p>Dat we nooit de trein hebben gemist, mag een wonder heten. Of zou het allemaal de verdienste van mijn moeder zijn?</p><h2 style="text-align: left;">Uitstelgedrag</h2><p>nog heel even<br />wachten het komt<br />strakjes kan ook<br />ik begin zo </p><p>het duurt niet lang<br />is zo gepiept<br />ik heb het al<br />vaker gedaan</p><p>het is zo klaar<br />het gebeurt heus<br />de tijd heeft nog<br />alle geduld</p><p>dan rinkelen<br />alarmbellen<br />snel, snel, nu, nu<br />geen uitstel meer</p><p><br /></p><p>Het WOW-woord van deze week is <a href="https://karinblogt.nl/morgen-weer-een-dag/">uitstelgedrag</a>. Ik doe af en toe mee met een <a href="https://twitter.com/hashtag/Wow?src=hashtag_click">bloggroepje op Twitter</a> en probeer zo weer af en toe uit het niks te schrijven.</p>Hendrik-Janhttp://www.blogger.com/profile/06934710703907955689noreply@blogger.com3tag:blogger.com,1999:blog-24974158.post-61783028186174051512024-02-21T18:08:00.000+01:002024-02-21T18:08:24.891+01:00Melancholie en de klap<p></p><div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEh7DZBzG8BnP7kcV2HXkC1I1ILZtX8h0SvR9q0D7trVYcIEK2loKRDp68m5ygoLZm2zAJpewkTZVryJJRrUhQzLcufbxrHkvicLdh5Um4tFGUVQo2615ge28t2niqUnFVCZTS8jQQiJE40Kdqp7POpSbx274ILobXdAPX5FJ-HwaXd_ivHgpQU/s2898/IMG_20221110_211705.jpg" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="1916" data-original-width="2898" height="265" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEh7DZBzG8BnP7kcV2HXkC1I1ILZtX8h0SvR9q0D7trVYcIEK2loKRDp68m5ygoLZm2zAJpewkTZVryJJRrUhQzLcufbxrHkvicLdh5Um4tFGUVQo2615ge28t2niqUnFVCZTS8jQQiJE40Kdqp7POpSbx274ILobXdAPX5FJ-HwaXd_ivHgpQU/w400-h265/IMG_20221110_211705.jpg" width="400" /></a></div><br />Het voorjaar begint eerder dan ooit. Ik heb de eerste merel al horen fluiten. Het was toen ik op de fiets reed naar mijn werk. Ik fietste - hoe toepasselijk ook - door Vogelhorst en hoorde duidelijk hoe de merel floot. Het voorjaar is begonnen.<br /><br /><div>Er is een gedicht met de merel erin dat ik prachtig vind. De melancholie sleept je mee. Het heet 'Tuin Dordrechts Museum'. Ik kan het niet lezen zonder een traan te laten. De melancholie die het lyrisch ik meteen bij je losmaakt, waarna elk woord je raakt.<p></p><p></p><blockquote><p>Als ik gestorven ben<br />zal in de tuin van dit museum<br />boven het warrig bladerengedruis<br />een merel net zo helder zingen<br />op net zo'n late voorjaarsdag.</p><p>En ik, ik zal er niet meer zijn<br />om door dit zingen te vergeten<br />dat ik moet sterven mettertijd.</p></blockquote><p></p><p>Het vergankelijke leven kleeft aan deze woorden. Je voelt de weemoed van de verloren tijd en het gestorven zijn. Het grijpt je in het hart. Je hartspier trekt samen van het verdriet, hier straks niet meer te zijn. Het lyrisch ik gaat verder. Lees door, lees door.</p><p></p><blockquote>Maar aan de andre kant zal ik<br />- je weet maar nooit -<br />veel langer leven dan die vogel.<br />En als ik toch onder de zoden lig<br />dan zal mijn zoon nog eens<br />een merel net zo horen klinken<br />op net zo'n late voorjaarsdag.<br />En hij zal weten wie ik was<br />en ach, een vogel weet van niets.</blockquote><p></p><p>Dit kan niet meer mis gaan. Uit deze mystieke bubbel kun je nooit meer komen. Hier wellen en vallen tranen. Tot tuiten toe. Niks meer aan te redden. Je voelt je reddeloos verloren. Er is nog één couplet:</p><p></p><blockquote>Maar aan de andre kant alweer: <br />als merels aan hun vaders konden denken,<br />wellicht dat ze dan krasten als een raaf.</blockquote><p></p><p>Auw, wat doet dit pijn zeg. Je bent helemaal gewend aan het donker. Voelt hoe de melancholie om je heen geslagen is. Dan schijnt opeens het felle licht je in de ogen. Een zoekactie van de politie. Leg neer die tranen!</p><p>Kun je er nog wat aan doen? De dichter Jan Eijkelboom uitschelden. Hoe heb je dit kunnen maken! En al het mooi in 1 klap gebroken. Alsof je vindt dat je ook maar een mens bent en al het goddelijke dat je opriep, ter plekke moet verdelgen.</p><p>Het is gelukt. En je ziet hem lachen, besmuikt in zijn vuistje. Alsof een mooi gedicht eigenlijk verboden zou moeten zijn.</p></div>Hendrik-Janhttp://www.blogger.com/profile/06934710703907955689noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-24974158.post-52279781752463756412024-02-14T16:43:00.001+01:002024-02-14T16:43:28.809+01:00Leedladder - #wow #wot<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjrWVoWePqVmJOS1O5FheDl8gAssatDvOikl34EtWrom7HwauRDF8dTBJ7ZJSERrWRUPP0C0aFugREOGhIIcRcG0TJpH2m1Pblj5oy5ggAHyQeDp9q9g89LZR-cvQ-JgBGOv2kFIM8K6B7QQdj7J6uuujiV2KGw43qTZLedsLfxaxhUjtvv-kEOkg/s1623/IMG_20240214_163118.jpg" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="1247" data-original-width="1623" height="308" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjrWVoWePqVmJOS1O5FheDl8gAssatDvOikl34EtWrom7HwauRDF8dTBJ7ZJSERrWRUPP0C0aFugREOGhIIcRcG0TJpH2m1Pblj5oy5ggAHyQeDp9q9g89LZR-cvQ-JgBGOv2kFIM8K6B7QQdj7J6uuujiV2KGw43qTZLedsLfxaxhUjtvv-kEOkg/w400-h308/IMG_20240214_163118.jpg" width="400" /></a></div><br /><p></p><p>Ik zag hem voorbijkomen vorige week. Het woord van de week voor het bloggroepje #WOW. </p><p>Het woord is: Leedladder. Ik had er allemaal ideeën bij, maar het lukte mij niet goed om het aan het papier te vertrouwen. Daarvoor sta ik te wankel op de tredes van mijn leed.</p><p>Vanmiddag dook ineens een tanka op en die wil ik je niet onthouden:</p><h2 style="text-align: left;">Leedladder</h2><p>elk stapje een tree<br />van mij groter dan van jou<br />bovenop het ergst</p><p>het leed een competitie<br />van het venijn van de pijn</p>Hendrik-Janhttp://www.blogger.com/profile/06934710703907955689noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-24974158.post-11974418341697406072023-12-23T17:35:00.003+01:002024-03-23T21:26:40.990+01:00X - een kerstverhaal<p></p><div style="text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEiHOP_bbhgrV3Eqv8cmtJ0IFDTgeoi83v0HBbjujuQMjbHajMCHUf9-W5nHzipUrfOpjC5__pEntboG6zTn4kBkNLzDsEYi2C3DWR8XEdfa7ftrEW1k4VV2zEXJtyfGvmTzVinjyZk3vCISYk2S3Dd_yb0bKtJy6t2UtKV0GM8xW3c3lFmMEZaFww/s2510/IMG_20231218_081237.jpg" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="1410" data-original-width="2510" height="225" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEiHOP_bbhgrV3Eqv8cmtJ0IFDTgeoi83v0HBbjujuQMjbHajMCHUf9-W5nHzipUrfOpjC5__pEntboG6zTn4kBkNLzDsEYi2C3DWR8XEdfa7ftrEW1k4VV2zEXJtyfGvmTzVinjyZk3vCISYk2S3Dd_yb0bKtJy6t2UtKV0GM8xW3c3lFmMEZaFww/w400-h225/IMG_20231218_081237.jpg" width="400" /></a></div><p></p><p>Op
de lange weg tussen driedubbele rijen hoge bomen rijdt de witte
elektrische auto van Elon. Hij heeft hem op naam van Mister X gehuurd
en zweeft nu boven het elektrische gezoem van de motor. Alle grote
abelen wuiven hem toe. Eigenlijk kan er niks misgaan. Elon kijkt ver
over de polder.</p><p></p>
<p>De
weg is de Vogelweg, vertelt het immense scherm tussen hem en de
voorruit van zijn auto. Speels leunt Elon over zijn stuur op zoek
naar de vogels. Hij rijdt te hard om de kiekendief te zien bidden
boven het landschap.</p>
<p>Het
stuur hoeft amper te bewegen, zo kaarsrecht doorkruist de Vogelweg
het polderland. Links en rechts de akkers. Voor je, zo ver je kan
zien, weg. Elon weet niet hoe het is als je met zonsondergang
terugrijdt in het najaar of het voorjaar. Hoe de zon zich dan precies
laat zakken tussen de hoge bomen. Alsof ze onder de dekens kruipt en
je een nachtzoen geeft.</p>
<p>Nu
schijnt de zon warm. Niet dat Elon het voelt, zijn auto koelt de
leren zittingen tot een behaaglijke temperatuur. Het witte shirt dat
hij draagt, blijft zo droog en lekker rond de huid zitten. Niet dat
warme klamme dat aan een warme zomerdag kleeft. Elon weet wel hoe hij
zich moet koelen.</p>
<br />
<p></p>
<p>Midden
in het landschap verrijst een lichte glooiing. Elon vraagt zich af
hoe dit kan. De auto gaat omhoog over de Knardijk om meteen weer af
te zakken. De Vogelweg slingert voorzichtig mee. Alsof de tekenaar
die de weg ooit op de kaart tekende, even wegdommelde en zijn potlood
net iets van de rechte lijn afweek, wakker schrok en de rechte lijn
na de dommel weer oppakte.</p>
<p>Daar,
in de afdaling, gebeurt het. Onverwacht. Met de witte elektrische
auto's is nooit iets mis, weet Elon. Oké, hij kwam een jaar later
bij de ontwikkelploeg, maar hij heeft hem bedacht, kent zijn geheimen
en voelt precies aan wanneer iets verandert of een ingreep gewenst
is. Deze rechte weg met zijn nauwelijks merkbare slingers, kan de
auto bijna op zijn automatische piloot rijden. Elon hoeft enkel mee
te kijken en heel soms zachtjes een correctie te geven.</p>
<p>Nu
flikkert het scherm in alle mogelijke kleuren. Elon heeft nooit
geweten dat het zoveel kleuren bevat. Als je stil zou staan en er
niks aan de hand is, dan zou je ervan kunnen genieten. Nu schrikt
Elon vooral en weet niet zo goed raad met deze situatie. De auto
mindert vaart, geeft nog een zachte plof en daar staat Elon vrijwel
stil. Hij weet de auto net nog in de berm te manoeuvreren.</p>
<p><br />
</p>
<p>Alles
schakelt meteen uit. Het scherm flitst en is dan gitzwart. Het zoete
geblaas van de airconditioning stopt abrupt. Alle lampjes op het
dashboard scheiden ermee uit. Alleen één lichtje brandt. In een
zachtblauwe kleur. Het is enigszins ovaal. En Elon heeft geen idee
wat de betekenis is van het lampje. 'Ik moet er maandag toch maar
eens naar vragen. Dan zie ik het technische ontwikkelteam in mijn
wekelijkse agile-meeting', denkt hij.</p>
<p>Hij
kijkt om zich heen en voelt hoe de temperatuur in de auto snel
toeneemt. Elon heeft eigenlijk verder niks bij zich. Geen jas, geen
flesje water of ander gemak. Hij is op weg naar een volgende
bestemming, een luchthaven iets verderop, maar heeft geen idee waar
hij dat kan vinden. Hij besluit maar eens uit te stappen. Ook omdat
deze onverwachte tussenstop op zijn blaas begint te spelen. Hij zal
eraan moeten geloven en het bos in moeten voor de sanitaire stop.</p>
<p>Aarzelend
stapt hij in de richting van het paadje dat hij een paar stappen
verder ziet liggen. Een wegwijzer vertelt waar je heen kunt. Elon
loopt erop af, steekt een wildrooster over. Zijn puntige schoenen
blijven er bijna in steken. Het pad buigt af. Elon komt terecht in
een galerij overdekt door een gewelf van bladeren. De bomen als heuse
pilaren die het groene gewelf omhoog houden.</p>
<p>Elon
zoekt een geschikte plek en doet zijn plas. Wat een verlichting. Hij
staat weer op het bospad en voelt hoe de natuur aan hem trekt. Over
het bospad scharrelt een jong egeltje. Het diertje, in oppervlakte
niet veel groter dan een mobiele telefoon, duikt ineen als Elon in
zijn blikveld verschijnt. Zolang Elon daar staat, blijft hij als een
half bolletje op het bospad liggen.</p>
<p>Elon
loopt verder. Het diertje dat hij achterlaat komt ook weer in
beweging en verdwijnt tussen de struiken de echte bossages in. Tussen
de bomen beweegt iets. Misschien is het een hertje of een vosje. Hij
gaat er voorzichtig naartoe. De vele safari's uit het Zuid-Afrika van
zijn jeugd maken dat hij uiterst geruisloos zijn object weet te
benaderen. Iets dat hem veel giraffen en emoes heeft opgeleverd.</p>
<p>Hij
schuift voorzichtig de takken opzij. Het lijkt wel of hij iemand
hoort zingen. Als hij nog wat verder het bos in loopt, ziet hij wat
wits tussen al het groen zweven. Omgeven door allemaal mistflarden
nadert het hem heel gestaag. Elon meent een gezicht boven het gewaad
uit te zien. Het glimt helemaal. De lange, blonde haren vallen over
de schouders. Het gewaad gaat deels op in de mist en zweeft boven een
jong eikenboompje in het bos.</p>
<p><br />
</p>
<p>Elon
kijkt nog eens goed, nieuwsgierig, maar toch ook een beetje bevreesd.
'Wees niet bang', zegt de vrouwenstem. 'Ik doe je geen kwaad.' Boven
de kruin van het eikenboompje vormt zich een duidelijke wolk waarop
de vrouw staat. Elon wrijft nog eens extra in zijn ogen. 'Waar komt u
vandaan?' vraagt hij. 'Ik kom uit de hemel', zegt ze. Elon wil weten
wie ze is, maar ze is verdwenen. Het wolkje op het kleine
eikenboompje blijft achter. Wat heeft dit allemaal te betekenen? Elon
voelt zelfs zijn mobieltje in zijn zak niet trillen. Pas als hij bij
zijn auto staat, beseft hij dat hier iets is gebeurd dat niemand
gelooft. Hij gelooft het zelf niet. Laat staan dat een ander het zou
geloven.</p>
<p>Nu
Elon bij zijn auto terug is, knipperen alle lichten van vreugde voor
zijn komst. Het lijkt wel een heilige. Het witte gelaat van de auto
glimt nog sterker op en alle zonnestralen concentreren zich op het
voertuig van Elon. De deur opent en hij mag instappen. De stoel
schuift iets naar achteren zodat Elon alle ruimte heeft om plaats te
nemen. Zo zit hij weer en hoeft helemaal niks te doen. De auto brengt
hem waar hij moet zijn.</p>
<p>*
</p>
<p>De
onrust blijft door Elon kruipen. Het loopt tegen het eind van het
jaar, de feestdagen staan voor de deur. Zijn secretaresse kijkt hem
vluchtig aan. 'Zal ik weer een X in je agenda zetten?' Elons hart
begint sneller te kloppen bij de gedachte. Daar in dat bos op die
plek. 'Ja, zet het er maar in', zegt hij. 'Weer naar Schiphol en
terug via Lelystad. Hij knikt.
</p>
<p>Zijn
privéjet staat klaar en taxiet hem naar de juiste baan op het juiste
uur. De witte elektrische auto wacht op hem zoals de trouwe schimmel
op de goedheiligman wacht als de boot aanmeert. Elon voelt het leer
van de stoelen op de juiste warmte voor zijn billen. Hij rijdt weer
de Vogelweg op. Vlak naast het benzinestation waar de weg begint.
</p>
<p>Hij
rijdt er weer. De hagelwitte auto zoeft over de Vogelweg. De snelweg
over, de weg vervolgend. Kaarsrecht tot die flauwe afbuiging bij de
Knardijk. De zon straalt en doorschijnt de wolkenranden. Het licht
wijst omhoog. De ideale aureool. Elon wenst er eentje voor zichzelf.</p>
<p>Daar
gaat hij. Het bospad in. De egel is verdwenen.De blaadjes zijn van de
bomen gevallen. Ze knisperen en ritselen onder zijn witte gympies. De
zon reikt verder het bos in dan de vorige keer dat hij hier was. Het
schijnsel toont vertes die Elon niet kent. Hij probeert haar
aanwezigheid op te sporen. Het blijft leeg. Dat maakt zijn verlangen
alleen maar groter. Dit keer blijft het stil. Zelfs de vogels in de
bomen zwijgen. Het egeltje heeft zich teruggetrokken in het bos. Hier
staat Elon. Alleen.</p>
<p>Hij
draait om en loopt weer terug naar de auto. Dan waait er een
windvlaag over zijn rug. Een koude rilling. Ik had mijn jas ook aan
moeten doen, bedenkt hij. Iets streelt over zijn wangen. Daar is ze.
'Ik wil een foto maken', zegt hij. Snel houdt hij zijn mobiel voor
zich en klikt. Ze is al verdwenen. Elon rilt en kruipt terug in de
auto, laadt de foto op en plaatst het op X.</p>
*
<br />
<p>Een
stukje noordelijker, bij Lelystad Airport, bouwen boeren een
kerststal voor de ingang van de verkeerstoren. 'Zonder boeren, geen
kerst', staat op het spandoek voor de stal. De naam op het raam is
overklad tot 'Lelystads Kerstkind'. De os, de ezel en de schapen
staan bij de drie wijzen. Ze zijn verkleed als koning, premier en
commissaris van de koning.
</p>
<p>Jozef
en Maria zitten vooraan bij de kribbe. Als een boerenechtpaar ten
einde raad. Een bos stikstof in de hand. 'Er is voor ons geen plaats
in de herberg', jammeren ze met tranen in de ogen. De tractoren
scharen een haag om hen heen en beschermen het tafereel voor de
politie en de mensenmenigte die onverwacht opduikt.</p>
<p>'Het
kerstverhaal is van ons allemaal en niet alleen van de boeren',
schreeuwen de tegendemonstranten. De inderhaast toegesnelde politie
kan de twee groepen maar met moeite uit elkaar houden. Alleen de
tractoren staan tussen de boze partijen in. 'Geen water bij de wijn',
roepen de demonstranten. Een raam in de gevel barst als een tractor
achteruitrijdt en met zijn grote banden tegen het glas drukt.</p>
<p>'Jullie
hebben ons nodig', brullen de boeren terug. Het is een heen-en-weer
pingpongen van woorden en misvattingen. Alleen de vuist lijkt deze
groepen bij elkaar te kunnen brengen. Of een goddelijke kracht die
mensen drijft, leidt en gebiedt.</p>
<p>De
avond valt. De rood-witte strepen van de verkeerstoren links achter
het gebouw lichten op in de schemering van de ondergaande zon. De
tijd van het jaar dwingt om de lampen vroeg aan te steken. De boeren
staan met brandende fakkels en de tractoren stralen grootlicht.
</p>
<p>De
massa tegendemonstranten groeit meer en meer aan met toegesnelde
demonstranten. De politie kijkt machteloos toe. Hoe moet dit nu
verder? Elke minuut grimt de sfeer sterker. Tot iemand iets
onverstaanbaars roept. Het is X die iets beweert. 'Elon heeft Maria
gezien', gilt een hoge vrouwenstem over de massa mensen. 'Hier
verderop. Het is een stukje lopen, maar laten we gaan. Misschien kan
zij ons helpen.'</p>
<p>De
groepen spannen samen. Er ontstaat een mengelmoes van geloof en
ongeloof. Sarcasme, boosheid en leegte. Boeren en buitenlui,
Lelystedelingen en weerbarstigen. Hier vormt zich een massa achter
tractoren, fakkels, de schapen, os en ezel op weg naar het Knarbos.
Als een stel aangespannen paarden voor een zwaarbeladen kar zet de
groep zich in beweging. De achtersten staan vooraan. 'Het is aan het
einde van deze weg', roept een hoge vrouwenstem over de massa mensen
en trekkers. Op weg naar de plek waar Elon de foto genomen heeft.</p>
<p>De
stoet met tractoren, mensen en fakkels loopt over de brede weg in de
richting van het open veld. Het domein van de grote boerenbedrijven.
Een verdwaalde tractor rijdt door de akkers. De massa slaat de weg
in, achter het vliegveld in de richting van het bos. Hier moet Maria
te vinden zijn. Ze trekken door het landschap, maken plaats voor
elkaar en de voertuigen. Mensen die niet zo goed ter been zijn, mogen
meeliften op de tractoren of in een auto die meerijdt.</p>
<p><br />
</p>
<p>Het
is helemaal donker als de eersten het bospad naderen. Het is leeg.
Elon is weg. De lampen van zijn auto knipperen. Alles is verder
verlaten. Zelfs het egeltje heeft zich verstopt tussen de bladeren
onder de bomen. De groep mensen staat beduusd stil. Is dit nu de plek
waar Elon zojuist gestaan heeft? Ze geloven het niet. 'We zijn voor
de gek gehouden', schreeuwt een man. Een boer kijkt vanaf zijn
tractor naar de mensenmassa. Hij kan niet anders dan stilstaan. Alles
staat muurvast hier op dat smalle bospad.</p>
<p>Ergens
in de verte achter hen klinkt plotseling een enorm lawaai. Het lijkt
wel of een massa vliegtuigen tegelijk opstijgt. De vrouw met de hoge
gilstem kijkt om en ziet nog net boven de bomen een vuurkolom. Ze
kijkt nog eens goed. Het is de verkeerstoren van het vliegveld die
opstijgt. Een volle rookpluim jaagt erachteraan.
</p>
<p>Haar
mond valt open van verbazing. Ze kijkt snel om zich heen, maar
niemand kijkt op of om. Als ze weer naar de grond kijkt, ligt een
omslagdoek. Ze raapt het op en wordt met innerlijke ontferming
bewogen. Ze vouwt het op en stopt het in haar jas dicht bij haar
hart. Haar vinger draalt om het rozenkransje dat ze altijd om haar
nek draagt. 'Salve Regina, sta ons bij, heilige moeder.'</p>
<p>Ze
kijkt op. De vrouw die voor Maria speelde in de kerststal, staat voor
haar. Ze draagt de omslagdoek. 'Ik snap het niet meer', fluistert de
vrouw die net nog zo hoog kon gillen. Maria slaat haar ogen neer.
'Wees niet bang', zegt ze.
<br /></p><p><i>Dit verhaal is mijn inzending voor de <a href="https://www.ivio-andriesgreinerprijs.nl/winnaars-ivio-andries-greiner-prijs-en-nieuwe-thema/">Andries Greinerprijs 2023</a>, met als thema Onverwacht.</i></p><p></p>Hendrik-Janhttp://www.blogger.com/profile/06934710703907955689noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-24974158.post-56038269001427443572023-02-10T09:56:00.001+01:002023-02-10T19:39:35.837+01:00De verdwenen president - een sprookje<table align="center" cellpadding="0" cellspacing="0" class="tr-caption-container" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><tbody><tr><td style="text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhNAkuQCmLse17Wf1wauXfm2FnvZUIxLezJyB9HK6p2hxEVfy3TyNavGwgRi72A6lBj1UQNNQQnW32Qr1YW6NULTCNmj3iy4bK0jCZeauD-Rr2kJ2fAqiD7aAZY82v_8EOnhg86U_qGUY9QmGXDSnuF7AgCRvJv-t54W28RS6LDrkyp2vonaYE/s1661/de%20verdwenen%20president.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><img border="0" data-original-height="1661" data-original-width="1130" height="400" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhNAkuQCmLse17Wf1wauXfm2FnvZUIxLezJyB9HK6p2hxEVfy3TyNavGwgRi72A6lBj1UQNNQQnW32Qr1YW6NULTCNmj3iy4bK0jCZeauD-Rr2kJ2fAqiD7aAZY82v_8EOnhg86U_qGUY9QmGXDSnuF7AgCRvJv-t54W28RS6LDrkyp2vonaYE/w272-h400/de%20verdwenen%20president.jpg" width="272" /></a></td></tr><tr><td class="tr-caption" style="text-align: center;">Tekening van Inge de Wit</td></tr></tbody></table><p> Aan de koelkast bij Mees thuis hangen allemaal papieren met kleine en grote boodschappen. Het lijstje met de dingen die op zijn bijvoorbeeld. Handig voor in de supermarkt. Dan weet je of je hagelslag moet kopen of dat de pindakaas op is. Ook de brieven van de gemeente hangen er, de herhaalrecepten voor de dokter of een rekening die voor het eind van de maand betaald moet worden. </p><p> Alle papieren hangen onder dikke magneten. Elke magneet is versierd. Zo is er bijvoorbeeld een magneet in de vorm van het Empire State Building. Deze heeft Mees meegenomen van de vorige keer dat hij in New York was. Ook is er een magneet van de veerboot die naar Vlieland vaart. <br /> Helemaal bovenaan op de koelkastdeur hangt een magneet in de vorm van een sombrero. Dat is een Mexicaanse punthoed, daaronder zitten drie briefjes papiergeld geklemd. Het zijn Amerikaanse dollars. Eentje van tien dollar en twee van één dollar. Op de dollars zie je duidelijk een belangrijke Amerikaanse historische figuur. Op die van één dollar staat George Washington, de eerste president van de Verenigde Staten. Die van tien dollar heeft de beeltenis van Alexander Hamilton, één van de grondleggers van de Verenigde Staten.<br /> Als Mees goed kijkt naar het briefje van één dollar, ziet hij duidelijk het hoofd van opzij van George. Soms, als hij de boter uit de koelkast haalt, dan kijkt hij naar het profiel. Zo heet een afbeelding van opzij.</p><p>Op een ochtend heeft Mees best wel haast. Hij doet snel de koelkast open, haalt er een potje jam uit om straks op brood te smeren. De kast gaat weer dicht. Hij kijkt naar George. Hij kijkt nog eens. Wat ziet hij nu? Ziet hij het wel goed? Hij knippert nog eens goed met zijn ogen. Het profiel van George is verdwenen. Gewoon weg. Waar zou hij toch zijn?<br /> Hij roept zijn moeder. Zij weet altijd alles. Waar zou George toch kunnen wezen? Mama pakt het biljet van de koelkast en kijkt nog eens goed. Inderdaad het is helemaal weg. Het briefje van één dollar dat erachter zit, heeft nog wel de eerste president van Amerika erop. Op het tientje is Alexander Hamilton eveneens verdwenen. Hoe kan dat nou?' stamelt ze. Mama snapt er ook niks van.<br /> ‘Mees, je moet nu echt naar school’, zegt zijn moeder. Daarom hangen ze de briefjes maar snel terug. Misschien vanavond even naar kijken, denkt Mees. Hij weet het anders ook niet. Hij gaat naar school. Het is een drukke dag. Mees krijgt vandaag een moeilijke rekensom, waar hij al zijn gedachten op moet storten. Anders lukt het hem niet om deze som op te lossen.</p><p>Pas de volgende ochtend denkt Mees weer aan het briefje van één dollar. Als hij de koelkast opentrekt, kijkt hij nog eens goed. Verrek. Daar zit George weer op de koelkast. Mees roept weer snel moeder erbij. 'Mama, kijk eens. Hij zit er weer op.' Ze komt eraan gesneld en haalt de briefjes van de koelkast onder de magneet vandaan. En inderdaad. Ze zitten er allebei weer op. 'Hoe kan dit nou?' vraagt Mees. 'Ik heb geen idee', zegt mama. 'Ik snap er ook niks van.'<br /> Pas bij het avondeten praat Mees erover met zijn vader. 'O', zegt papa. 'George en Alexander wilden weer eens wat anders. Ze zijn gisteren in de portemonnee van de buurman meegeweest naar Amsterdam.' Mees gelooft er niks van. Zijn vader vertelt weleens vaker onzin. 'Nee, serieus', zegt zijn vader. 'Ik heb erover gelezen in een brief die ik laatst voor mijn verjaardag kreeg.'<br /> Mees snapt er niks van. Hij besluit het maar zelf te gaan vragen aan George. Al kijkt hij best wel streng uit zijn ogen. Hij schuift het keukentrapje naar de koelkast, klimt omhoog en kijkt de president aan van het briefje. 'Meneer Washington', vraagt hij. 'Is het waar dat u in de portemonnee van de buurman bent geweest?'<br /> Het hoofd knikt. 'Inderdaad Mees', zegt hij. 'Ik wilde weleens wat meer van de wereld zien, daarom heb ik de buurman gevraagd om met hem mee te gaan naar Amsterdam. Dat is een grote, beroemde stad. In mijn tijd wilde eigenlijk iedereen naar Amsterdam. Zelfs de grote stad New York heette eerste Nieuw Amsterdam, naar de wereldberoemde stad.'<br /> 'Wat heeft u er dan meegemaakt?' vraagt Mees. 'Ik heb de grachten gezien. Eindelijk. En ik ben naar het Rijksmuseum geweest. Er is een heel bijzondere tentoonstelling van Vermeer. Ik heb het melkmeisje gezien. Wat een prachtig schilderij is dat zeg. Heel mooi zoals het licht op het schilderij valt. Als je het niet kent, moet je echt een keer gaan kijken. Zo mooi hoe deze vrouw door Vermeer is geschilderd. Misschien moet je mij nog een keer meenemen. Ik ben niet veeleisend. Aan een plekje in een portemonnee heb ik meer dan genoeg.'<br /> 'Maar Mees', vervolgt de eerste president. 'Ik ben al best wel een tijdje dood. Sinds 14 december 1799 om precies te zijn, maar ik ben nog wel heel nieuwsgierig. Wat doe ik eigenlijk bij jullie op de koelkast?' 'Nou zegt Mees. Dat is eigenlijk heel simpel. We sparen heel hard om naar Amerika te gaan. Dan kunnen we jullie uitgeven. Ik wil namelijk heel graag een souvenir van het Vrijheidsbeeld hebben en die kost precies twaalf dollar.'<br /> 'Ah, nou snap ik het', zegt George. 'Dat is een mooie besteding. Ik denk dat ik je wel kan helpen aan een klein vrijheidsbeeldje. Ook al is het pas veel later gekomen, lang na mijn dood. Het is een geliefd beeld in Amerika.' Dat belooft Mees. Daarna hoort Mees zijn vader hem roepen. Hij moet naar bed. Morgen gaat hij weer rekensommen maken.</p><h4 style="text-align: left;">Kleine verantwoording bij dit sprookje</h4><p>Dit sprookje heb ik geschreven voor mijn neefje zijn verjaardag. Inge heeft de treffende prent erbij gemaakt.</p>Hendrik-Janhttp://www.blogger.com/profile/06934710703907955689noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-24974158.post-47182684338687173272023-01-06T07:00:00.001+01:002023-01-06T07:00:00.199+01:00Leeslijst van 2022 - #readingchallenge<p></p><div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEiMk_R5cbv_CR1eIz3UhmxdJgTGBb_5Bj78KxQj08vg6o_mYOdTsF2Zx9cMWEEMDt4Stv0IQyMQN5yThoZGysNbLSGB11vFz7io5iNpiJSlnRPJqlP76yi8zkjVNP8AyS3h0OEsZmDiQNLSStpciR_c-tqjS9UdtisvA-rxhrXrBtOkJ94wbsQ/s1948/IMG_20230104_114806.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="1155" data-original-width="1948" height="238" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEiMk_R5cbv_CR1eIz3UhmxdJgTGBb_5Bj78KxQj08vg6o_mYOdTsF2Zx9cMWEEMDt4Stv0IQyMQN5yThoZGysNbLSGB11vFz7io5iNpiJSlnRPJqlP76yi8zkjVNP8AyS3h0OEsZmDiQNLSStpciR_c-tqjS9UdtisvA-rxhrXrBtOkJ94wbsQ/w400-h238/IMG_20230104_114806.jpg" width="400" /></a></div><br />Ik heb meer dan ooit gelezen in 2022. Veel titels en ook veel poëzie zit er tussen. 's Avonds als ik mijn rug recht, lees ik meteen een gedicht. Heerlijk om te doen en zo zijn er flink wat gedichtenbundels door gegaan. Ook heb ik weer wat meer boeken besproken voor Voertaal. Ik heb nu een definitieve overstap gemaakt - na ruim 20 jaar - van <a href="https://www.litnet.co.za/author/hendrik-jan-de-wit/">Litnet - neerlandinet</a> naar de <a href="https://voertaal.nu/author/hendrik-jan-de-wit/">interglossale website Voertaal</a>.<p></p><p>Voor het eerst heb ik ook het aantal pagina's bijgehouden. In totaal las ik 93 titels - bijna het omgekeerde van de <a href="https://www.tzum.info/2023/01/nieuws-hoofdredacteur-sander-verheijen-van-hebban-heeft-recordjaar-achter-de-rug-met-29-uitgelezen-boeken/">hoofdredacteur van Hebban met 29</a> - en ruim 20.000 bladzijden (20.281). Een recordaantal. Komt ook door een paar flinke pillen van Hella Haasse die op mijn lijstje stonden voor het lezen van deze schrijfster. En wat een werk. Ik heb echt genoten. Ook heb ik een paar moderne klassiekers voor het eerst gelezen zoals <i>Joe Speedboot</i> en <i>Boven is het stil</i>.</p><h2 style="text-align: left;">Hoogtepunten in 10 boeken - stiekem 12!</h2><p></p><ol style="text-align: left;"><li>Herman Hesse: <i>Siddharta</i>. Wat een boek. Op aanraden van mijn oud-medestudent Said el Haji. Zo mooi als Hesse het verhaal uitspint. Het stimuleert mij bij het schrijven van sprookjes. Die stijl heel ergens ver weg weten te benaderen.</li><li>Ida Simons: <i>Een dwaze maagd</i>. Een boek dat in hetzelfde jaar uitkwam als Mulisch' <i>Stenen bruidsbed</i>. In 1959 verkocht dit boek meer dan Mulisch maar is nu totaal vergeten. Ik ben onder de indruk van haar schrijfstijl en enorme dosis humor. Een schrijver die iedere scholier zou moeten lezen voordat hij aan <i>De aanslag</i> begint. </li><li>Joseph Roth: <i>Job</i>. Wat een verhaal. Een hervertelling van het beroemde bijbelverhaal.</li><li>Hella Haasse: <i>Mevrouw Bentink</i>. Misschien wel een roman over de eerste feministe. Hella Haasse weet haar prachtig neer te zetten in deze dubbelroman. Meteen daarna het indrukwekkende - en niet minder dikke - verhaal van de revolutionair Van der Cappelen in <i>Schaduwbeeld of Het geheim van Appeltern</i>.</li><li>Ida Simons' andere roman <i>Als water in de woestijn</i>. Helaas niet af, maar zo veelbelovend en hier enorm veel humor. Zeker de moeite om te lezen.</li><li>Rodaan Al Galidi: <i><a href="https://voertaal.nu/willem-alexander-in-een-duizend-en-een-nacht/">De onbekende belevenissen van prins Willem-Alexander</a></i>. Roman waar ik ontzettend om gelachen heb, maar die ook de tegenstellingen in ons land zo treffend blootlegt. Echt een schrijver naar mijn hart.</li><li>Vrouwkje Tuinman: <i>Lijfrente</i>. Hoe eenvoudige taal prachtige poëzie oplevert. Zo indrukwekkend. Ik heb genoten van haar gedichten. Meerdere keren gelezen.</li><li>F. Starik: <i><a href="/2022/04/materialisme-wot.html">Leven als museum</a></i>. Een boek dat misschien wel een autobiografie, fotobiografie en biografie in 1 is. Gemaakt van het geld dat Vrouwkje Tuinman kreeg voor de grote poëzieprijs voor Lijfrente.</li><li>Jolande Withuis: <i>Geen tijd te verliezen, Jeanne Bieruma Oosting</i>. Biografie van een zeer eigenzinnig en echt vrijgevochten kunstenaar. De reden om de expositie in Zutphen te bezoeken. Een gedeelde plaats met het stripverhaal <i>Ik ben mijn muze</i> van Loes Faber. Het verschil tussen mannelijke en vrouwelijke kunstenaars is dat mannen altijd een vrouwelijke muze nodig lijken te hebben (ik ook) en vrouwen hun eigen muze zijn.</li><li>Klassieker van Daniel Kahneman: <i>Ons feilbare denken</i>. Hoe onze hersenen eigenlijk werken; of eigenlijk hoe ons gedrag gestuurd wordt door 2 breinen die elkaar ook nog eens misleiden. Een boek dat vooral gelezen wordt om beïnvloeding te misbruiken in communicatie. Andersom lezen, helpt ook. Waarom waren mensen zo bang voor COVID en hoe kan het dat het dat iemand toch aan de loterij meedoet?</li></ol><p></p><h2 style="text-align: left;">Goddelijke komedie herlezen</h2><p>De vele fragmenten uit <a href="https://goddelijkekomedie.blogspot.com/">Dantes <i>Goddelijke komedie</i></a> heb ik hier niet opgenomen in de lijst, maar eindelijk ben ik verder gaan lezen. Ik blog er zelfs elke week over op mijn nieuwe blog met oude blogs over dit boek. Het <a href="https://goddelijkekomedie.blogspot.com/search/label/hemel">laatste deel</a> is aan de beurt, dit keer met tekeningen. </p><h3 style="text-align: left;">Zelf geschreven</h3><p>Zelf heb ik 4 sprookjes geschreven voor mijn 3 neven en nichtje. Een boekje erbij gemaakt om het ook echt fysiek voor ze te maken. Ook begon ik met mijn <a href="/p/meelezen.html">wekelijkse meeleeslijst</a>. Heerlijk, wat een feest om te doen.</p><p>Komend jaar heb ik minder tijd om te lezen en te schrijven. Deze 2 onderdelen waren voor mij afgelopen jaar het medicijn om er weer enigszins bovenop te komen. Helaas minder medicatie, maar hopelijk genoeg energie en inspiratie om verder te schrijven.</p><p>Leestips met motivatie zijn altijd welkom. Laat hem gerust achter in de reacties onder deze post. En voor de liefhebber: de hele lijst. </p><h2 style="text-align: left;">Lijst met gelezen boeken in 2022</h2><div><div><ol style="text-align: left;"><li>Mona Hovring: <i>Omdat Venus op de dag dat ik werd geboren een alpenviooltje passeerde</i> (140 pp) </li><li>Godfried Bomans: <i>Sprookjes</i> (160 pp) </li><li>Godfried Bomans: <i>Pieter Bas</i> (206 pp) </li><li>Posthumus: <i>Alle problemen begonnen met van Riebeeck</i> (350 pp) </li><li>Ingrid Winterbach: <i><a href="https://voertaal.nu/roerige-tijden-dat-zijn-het/">Roerige tijden</a></i> (250 pp) - voor 2e keer</li><li>Celine Koops: <i>In alle staten, een reismysterie</i> (237 pp) </li><li>Jak Boumans: <i>De Allereerste Almeerder: Wim Leemans</i> (84 pp) </li><li>Remco Campert: <i>Katten en katers</i> (270 pp) </li><li>Wessel te Gussinklo: <i><a href="https://voertaal.nu/het-konijnenhol-in/">Op weg naar de Hartz</a></i> (501 pp) </li><li>Hella Haasse: <i>Oeroeg</i> (128 pp)</li><li>A. L. Snijders: <i>De libelleman</i> (324 pp) </li><li>Marleen Stikker: <i>Het internet is stuk, maar we kunnen het repareren</i> (260 pp) </li><li>Joseph Roth: <i>Job</i> (207 pp)</li><li>Odilie Damhuis: <i>Een leven vol avontuur</i> (108 pp) </li><li>Ton van Reen: <i>Klein volk, De geschiedenis van de kabouter</i> (188 pp)</li><li>Godfried Bomans: <i><a href="https://voertaal.nu/het-ernstige-werk-van-godfried-bomans/">In alle ernst, De keuze van Joost Prinsen</a></i> (259 pp)</li><li>Adriaan van Dis: <i>Vijf vrolijke verhalen</i> (160 pp)</li><li>Milo van Bokkum: <i>Grensstreken</i> (224 pp) </li><li>Hermann Hesse: <i>Siddhartha</i> (138 pp) </li><li>Drs P.: Vergilius: <i>Mijn reis met Dante door de hel</i> (96 pp) </li><li>Marten Toonder: <i>De maanblaffers</i> (74 pp) </li><li>Norbert Peeters: <i>Wildernis-vernis, een filosoof in het Vondelpark</i> (144 pp) </li><li><i>Op reis met een Javaanse edelman, De reizen van raden mas arjo Poerwolelono</i>. Judith E. Bosnak (inleiding) en Frans X. Koot (vertaling). (286 pp) </li><li>Aleid Truijens: <i>Leven in de verbeelding, Hella S. Haasse, 1918-2011</i> (598 pp)</li><li>Hella Haasse: <i>Huurders en onderhuurders, Een fictie</i> (148 pp)</li><li>Ton Eggenhuizen: <i><a href="https://voertaal.nu/verliefd-op-de-knobbelzwaan/">De knobbelzwaan</a></i> (270 pp)</li><li>Adriaan van Dis: <i><a href="https://voertaal.nu/adriaan-van-dis-schrijft-een-heuse-klimaatroman/">KliFi, Woede in de republiek Nederland</a></i> (208 pp) </li><li>Ilja Leonard Pfeijffer: <i>Monterosso min amour</i> (92 pp) - boekenweekgeschenk</li><li>Marieke Lucas Rijneveld: <i>Het warmtefort</i> (62 pp) - boekenweekessay </li><li>Ilja Leonard Pfeijffer: <i>Quarantaine, Dagboek in tijden van besmetting</i> (224 pp)</li><li>Hans Fallada: <i>De drinker</i> (318 pp) </li><li>Mayim en Marcel Kolder: <i>Mayim, Levend water, zo heet ik, zo ben ik. Autobiografie over het leven van Mayim in een wereld vol beperkingen</i> (184 pp)</li><li>Starik: <i><a href="/2022/04/materialisme-wot.html">Leven als museum</a></i> (192 pp) </li><li>Vrouwkje Tuinman: <i>Lijfrente</i> (64 pp) </li><li>Ida Simons: <i>Een dwaze maagd</i> (206 pp) </li><li>Rodaan Al Galidi: <i>De onbekende belevenissen van prins Willem-Alexander</i> (158 pp)</li><li>Hella Haasse: <i>Een gevaarlijke verhouding of Daal-en-Bergse brieven</i> (160 pp)</li><li>Leeeintveld e.a.: <i>'t Liefste pad, Hofwijck tuin in oude luister hersteld</i> (30 pp) </li><li>Hella S. Haasse: <i>Mevrouw Bentinck</i> (815 pp) </li><li>Hans van Cuijlenborg: <i>De wilde tuin, handleiding voor lui tuinieren</i> (144 pp)</li><li>Floor Milkowski: <i>Wij zijn de stad, de buitenwijk als kloppend hart</i> (108 pp)</li><li>Charles Bukowski: <i>De laatste nacht van de aarde, gedichten</i> (432 pp)</li><li>Els van Steijn: <i>De fontein, vind je plek door inzicht in je familiesysteem</i> (314 pp) </li><li>Niek Miedema, Jan Schilt en Joos Kat: <i><a href="https://voertaal.nu/idealisme-en-de-wereldbibliotheek/">Een lange eeuw idealisme, Uitgeverij Wereldbibliotheek 1905-2015</a></i> (510 pp)</li><li>Wim Boot en Henk Akkermans: <a href="https://voertaal.nu/een-regenjasje-voor-de-haiku/"><i>Een regenjasje voor het aapje, Een integrale vertaling van Basho’s Sarumino</i></a> (372 pp); ook een <a href="https://meandermagazine.nl/2022/08/bashos-sarumino-een-regenjas-voor-het-aapje/">bespreking op Meander</a></li><li><i>Ode aan de zon, 40 jaar festival Sunsation</i> (76 pp)</li><li>Jurriën Rood: <i>Lentz, De man achter het persoonsbewijs, Een filosofische biografie</i> (460 pp)</li><li>Ilja Leonard Pfeijffer: <i>Idyllen, Nieuwe poëzie</i> (184 pp)</li><li>Frans Peeters: <i>Koningsmoord op het Loo</i> (288 pp)</li><li>Ida Simons: <i>Als water in de woestijn</i> (224 pp)</li><li>Jack Kerouac: <i>Eenzame reiziger</i> (278 pp) </li><li>Joost Conijn: <i>Piloot van goed en kwaad</i> (208 pp) </li><li>Theo Kars: <i>De vervalsers</i> (256 pp) </li><li>Theo Kars: <i>De huichelaars</i> (182 pp)</li><li>J.C. van Schagen: <i>Ik ga maar en ben</i> (252 pp)</li><li>Marijn O'Hanlon: <i>Een jaar in de tuin van White Stork Farmhouse</i> (254 pp) </li><li>Hella S. Haasse: <i>De wegen der verbeelding</i> (144 pp) </li><li>Rob van Olm: <i>Dit gooi ik nooit weg, bijzondere verhalen over persoonlijke voorwerpen</i> (192 pp) </li><li>Mirjam Remie: <i>Het gymnasium, het verhaal van een eigengereid schooltype</i> (256 pp)</li><li>Martin Klepke: <i>Het geluid van het spoor, Een arbeidersfamilie in verzet</i> (252 pp) </li><li>Hella Haasse en prof. Jackman: <i>Een vreemdelinge in Den Haag. Uit de Brieven van Koningin Sophie der Nederlanden aan Lady Malet</i> (282 pp)</li><li><i>Hooglied</i> (30 pp) </li><li>J.C. van Schagen: <i>Wat blijfsel overbleef</i> (287 pp) </li><li>Gerbrand Bakker: <i>Jasper en knecht</i> (393 pp) </li><li>Henry Sepers: <i>Stofloze afdruk, gedichten </i>(93 pp) </li><li>Jolande Withuis: <i>Geen tijd verliezen, Jeanne Bieruma Oosting</i> (477 pp) </li><li>Antjie Krog: <i>Broze aarde</i> (47 pp) </li><li>Tijl Nuyts: <i>Vervoersbewijzen, gedichten</i> (92 pp) </li><li>Emma Crebolder: <i><a href="https://voertaal.nu/de-meeldraadkom-bij-kriekeput-uitlichten-door-emma-crebolder/">Uitlichten, gedichten</a></i> (63 pp) </li><li>Gerbrand Bakker: <i>Knecht, alleen</i> (288 pp) </li><li>Tommy Wieringa: <i>Joe Speedboot</i> (316 pp) </li><li>Gerbrand Bakker: <i>Boven is het stil</i> (264 pp) </li><li>Vasalis: <i>Gedichten</i> (130 pp) </li><li>Hella Haasse: <i>Berichten van het Blauwe Huis</i> (136 pp) </li><li>Joyce Bergvelt: <i><a href="https://voertaal.nu/gouverneur-simon-van-der-stel-gezien-door-vijf-vrouwen/">Commandeur van de Kaap</a></i> (336 pp)</li><li>Jacobs Bos: <i>Wie de geest krijgt</i> (62 pp) </li><li>Loes Faber: <i>Ik ben mijn muze</i> (214 pp) </li><li>Leen Ouweneel: <i>Regenten en de Waterlinie in het rampjaar</i> (268 pp)</li><li>Mustafa Stitou: <i>Waar is het lam </i>(96 pp) </li><li>Alara Adilow: <i>Mythen en stoplichten</i> (112 pp) </li><li>Hella S. Haasse: <i>Schaduwbeeld of Het geheim van Appeltern</i> (595 pp) </li><li>Anton de Kom: <i>De balatableeder en andere gedichten</i> (40 pp) </li><li>Eddy D'Haenens: <i>Het werd tijd, gedichten</i> (71 pp) </li><li>Halima Saccoh: <i>Levensboek, The untold story</i> (120 pp) </li><li>Joke Huisman: <i>Ondanks alles</i> (61 pp) </li><li><i>De reis van Sint Brandaan</i>, berijmd en bewerkt door Anke Passenier (123 pp) </li><li>Arie Pos: <i><a href="https://voertaal.nu/de-wording-van-gerrit-komrij/">De wording van Gerrit Komrij, biografisch portret</a></i> (222 pp) </li><li>Agnitz de Ranitz: <i><a href="https://voertaal.nu/clara-de-neushoorn/">Clara, De eerste neushoorn in Nederland</a></i> (250 pp)</li><li>Lisa Weeda: <i>Aleksandra</i> (347 pp) </li><li>A. L. Snijders: <i>De taal is een hond</i> (288 pp) </li><li>Daniel Kahneman: <i>Ons feilbare denken, Thinking, fast and slow</i> (527 pp)</li><li>Wessel te Gussinklo: <i>De expeditie gevolgd door Het meesterwerk</i> (335 pp)</li><li>Gerard Reve: <i>De avonden</i> (222 pp)</li></ol></div></div><p></p><p><span id="docs-internal-guid-9eba2256-7fff-8827-74f0-80b9d5aaffe7"></span></p>Hendrik-Janhttp://www.blogger.com/profile/06934710703907955689noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-24974158.post-74410296612766353342022-12-25T11:06:00.002+01:002022-12-25T14:42:34.274+01:00De schrijfkabouters - een kerstsprookje - #blogkerstmis<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhd_BdT-wBvbe94rkKNMkTNQLcykOnpItczgBJqKiObVMUIKotRLgFK1L3Wfcqv1lapeAFLHjCKS8S4deWv2apWEejbcHD1lIRSOf8Q3_hdHFMZ2Fn31To66nw787Ibv0uWa3UEm93rtcUQaWuEFU9n2NNuONFkLX2SiXhl8uZkuXjrLMzl4aU/s1819/IMG_20221224_222459.jpg" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="1818" data-original-width="1819" height="400" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhd_BdT-wBvbe94rkKNMkTNQLcykOnpItczgBJqKiObVMUIKotRLgFK1L3Wfcqv1lapeAFLHjCKS8S4deWv2apWEejbcHD1lIRSOf8Q3_hdHFMZ2Fn31To66nw787Ibv0uWa3UEm93rtcUQaWuEFU9n2NNuONFkLX2SiXhl8uZkuXjrLMzl4aU/w400-h400/IMG_20221224_222459.jpg" width="400" /></a></div><p>Haar broer, de schrijfkabouter, woont in de vijfde paddenstoel achter het berkenbosje van ons kabouterbos. Hij schrijft dag en nacht. Een heuse reeks misdaadromans vloeit uit zijn pen. Elk kwartaal brengt hij een nieuwe titel uit. Zijn vingers zijn blauw van het vasthouden van zijn magische en fantasierijke pen. Het papier kronkelt van genoegen op het bureau. Zoveel woorden en zinnen kriebelen op het vel dat het niet anders kan dan golven van opwinding en spanning.</p><p>De schrijfkabouter heeft net zijn laatste misdaadboek uitgebracht. Een heuse thriller boordevol met messen en pistolen. Als op de eerste pagina het mes op de tafel ligt, weet je als lezer wat er gaat gebeuren. Dat mes zal hoe dan ook met bloedspatten en al verderop weer opduiken. Het slachtoffer probeert zich nog te weren. Er klinken dreigend pistoolschoten in de verte, maar niemand is hiertegen opgewassen.</p><p>De rest van het boek heerst de spanning wie het gedaan heeft. Altijd weet de schrijfkabouter er een passage in de voegen over een butler, die het gedaan zou hebben. En hij heeft het nooit gedaan. Het is een running gag. De trouwe lezers van de schrijfkabouter weten het. De butler heeft het nooit gedaan, maar toch... Elke keer lijkt het er verdacht veel op dat hij het toch gedaan heeft.</p><p>Ook deze maand is het boek lovend besproken in de <i>Gelebouter</i>. De recensent liet het na de ene superlatief na de andere te plaatsen in het bericht: </p><p></p><blockquote>'Dus ren snel naar je plaatselijke boekwinkel en haal dit prachtige boek. Wil je een avond heerlijk in spanning zitten en genieten van de overweldigende schrijfstijl van de schrijfkabouter? Koop dit boek en je smult. Gedreven door de spanning wie het gedaan heeft. Toch de butler of houdt de schrijfkabouter vast aan zijn traditie? Het antwoord vind je alleen maar door het verhaal zelf te lezen.'</blockquote><p></p><p>De schrijfkabouter slaat de krant tevreden dicht na het lezen van deze woorden. Hier komt het helemaal goed. Vandaag mag hij in de boekwinkel iets voor het berkenbosje signeren. Hij verwacht er veel van. Zeker na zoveel lovende woorden in de krant. Hij drinkt nog een flinke slok koffie tot zijn oog op de advertentie op de achterkant van de <i>Gelebouter</i> valt: doe mee aan de schrijfwedstrijd en win een schrijfretraite van 4 maanden in Zuid-Afrika.</p><p>Dat klinkt de schrijfkabouter als een uitgelezen kans. Hier moet hij aan meedoen. Hij heeft niet veel concurrentie weet hij. Dit is de kans om eindelijk een groter werk te schrijven dan de dunne detectives die het publiek van hem gewend is over inspecteur Wouter Baigret. Eindelijk eens tijd om een wat diepere intrige uit te spinnen over meerdere delen. Een gevatte filosofie uit te spinnen over het hoe en waarom de kabouters op aarde leven. Een boek dat over de grenzen van het land, het wezen en het weten heen stijgt. Een verhaal dat alle kabouters tot het diepste van het zijn zal raken.</p><p>Zo dromend en trekkend aan zijn pijpje wandelt hij even later naar de boekwinkel. Er staat al een rijtje nieuwsgierige kabouters voor de ingang te wachten. 'Het is druk. Allemaal mensen die voor mijn nieuwste boek komen en een persoonlijke boodschap op de binnenflap geschreven willen hebben.' Hij lurkt nogmaals aan het pijpje en stapt de boekwinkel binnen.</p><p>Hij kijkt nog eens goed. Wie ziet hij daar achter de tafel zitten? Het is zijn halfzus, de rondborstige Lisa. Ze zit vol genoegen en bolle wangen aan de signeertafel. De armen gevouwen over haar buik wacht ze tevreden tot de volgende klant komt om een handtekening in haar nieuwste boek te zetten. De rij is lang. Dus daar komt de enorme rij van wachtenden vandaan. Ze willen allemaal nog snel een boek van zijn zusje voor de kerst in huis hebben.</p><p>Lisa schrijft ook boeken net als haar halfbroer de schrijfkabouter. Zij schrijft er een stuk minder vaak dan hij. Ze doet het ook allemaal buiten haar huishouden en de opvoeding van haar 3 kleine kabouterkinderen. Een heel werk, maar haar man David is vooral buiten zijn paddenstoel bezig. Ze vraagt zich weleens af hoeveel hij eigenlijk om zijn vrouw en kinderen geeft. Zo vaak is hij van huis om hout te hakken. </p><p>In de kleine uren kruipt ze aan het kleine schrijftafeltje in de hoek van haar paddenstoel. De kinderen net in bed en de ochtendpap al pruttelend boven het vuur. Daar schrijft ze de wenken voor de opvoeding van kabouterkinders. Boordevol met praktische tips hoe je je huilende kabouterkind stil kunt krijgen. Ook wat je kunt doen tegen spruw en opspuwende borsten. Ook wijst ze haar lezers hoe ze hun man tot bedaren kunnen krijgen.</p><p>De rij wachtenden bestaat dan ook vooral uit kaboutervrouwen. Ze staan vol verwachting te wachten op de laatste druk van haar praktische wenken. Zo handig en een heel praktisch cadeau voor kerst. De schrijfkabouter gaat naast zijn halfzus zitten aan het tafeltje. Een flinke stapel van zijn misdaadboeken staat voor hem. Heel soms schuift een vrouw met een boek van zijn halfzus in de hand, door naar hem. Dan mag hij iets voorin schrijven voor haar man. 'Voor detectives heb ik geen tijd', verzucht de kabouter vrouw dan naar hem met een brede glimlach op het gezicht. </p><p>'Doe je ook mee met de schrijfwedstrijd', vraagt Lisa aan hem. 'Zeker, ik wil wel eens 4 maanden kunnen besteden aan het schrijven', zegt hij. 'Eindelijk tijd om te schrijven.' Ze kijkt haar schrijfbroer eens goed aan. 'Maar je hebt toch tijd genoeg om te schrijven?' 'Ja, maar extra tijd en op zo'n plek. Mij helemaal onbeperkt wijden aan een groot literair werk. Dat is mijn grote droom', antwoordt hij. Lisa kijkt verlangend voor zich uit. 'Het lijkt mij geweldig. Ik zou alleen niet weten hoe het moet met mijn 3 lievelingetjes.'</p><p>Hij probeert al een verhaal te bedenken voor de wedstrijd. 'Waar doe jij het over?' vraagt hij zijn halfzusje. 'Dat ga ik natuurlijk niet verklappen', zegt ze. 'Ik heb al wel een heel leuk idee.' Haar bolle wangen glimmen helemaal. 'Ik heb nog geen idee', zegt de schrijfkabouter. 'Dan laat je het toch de butler doen', grapt zijn zusje. Ze geeft hem een por in zijn zij. Zijn bolle buik schiet ervan omhoog. 'Ja, ja', zegt hij als hij er weer enigszins van is bijgekomen. 'Maak maar grapjes.' 'Ik ga iets schrijven over mijzelf. Hoe druk ik het heb en hoe moeilijk het is om je passie te kunnen volgen tussen al het werk door', verklapt Lisa. </p><p>De week erna zet hij zich volop aan schrijven. Hij bedenkt allerlei varianten. Het verhaal loopt lastig. Hij loopt op een moment dat hem de inspiratie ontbeert, maar eens langs zijn zus. Ze is druk bezig de soep voor die avond klaar te maken als hij aanklopt. Een zoontje van haar ligt ziek op bed en de andere dreint de hele tijd aan haar rok. 'Nee, nu niet Martin. Je ziet toch dat ik aan het koken ben.' De schrijfkabouter wordt er niet veel wijzer van. 'Ik heb zo weinig tijd om het goed uit te werken', zegt ze. 'Laat mij het doen', zegt hij snel. 'Ik heb helemaal geen goeie ideeën.' 'Ja en dan ga jij er met de prijs vandoor', zegt ze. Dat is ze dus echt niet van plan. </p><p>*</p><p>Het is de avond voor de deadline. De schrijfkabouter zet zich noest aan het schrijven. Zijn pen is niet zo vlot als anders. De inkt hort en stoot over het papier. Het papier is ook op het rabat. Het kronkelt en buitelt niet zo enthousiast als anders onder de kriebelende pen. Sterker nog, soms verzet ze zich en drukt de kop van de pen gewoon weg. Met moeite krijgt de schrijfkabouter de letters op papier. Waar is de magie van weleer? Hij heeft geen idee. Het is compleet verdwenen lijkt het.</p><p>Zijn zusje heeft eindelijk tijd om haar verhaal te schrijven. Het stompje van haar kaars houdt het hopelijk lang genoeg vol om nog licht te blijven geven tot haar verhaal klaar is. Ze voelt hoe haar idee meer en meer gestalte krijgt. Het is een verhaal zoals zij elke dag meemaakt. Zij ziet voor zich hoe haar hoofdpersoon zich door de dag heenworstelt. Elke dag weer opnieuw, elke keer opnieuw. Hoe ze de eindjes bij elkaar scharrelt en tussen alle drukte door haar passie volgt: de liefde voor het schrijven. De liefde voor het verhaal.</p><p>Ze lopen die ochtend tegen elkaar op bij de paddenstoel waar het verhaal moet worden ingeleverd. 'Is het gelukt? ', vraagt ze haar broer, de schrijfkabouter. Hij knikt, maar op zijn gezicht verschijnt een poging tot lachen als een boer met kiespijn. Zij lacht tevreden terug. 'Het was krap en de kaars hield er midden in de nacht mee op. Ik heb op de tast proberen te schrijven, gelukkig gaf de maan net genoeg licht om de lijntjes op het papier nog te zien.'</p><p>Ze laten de enveloppen achter. Het duurt nog een week tot kerstavond en de uitslag bekendgemaakt wordt. Lisa en haar broer de schrijfkabouter wachten in spanning af. Dan melden ze zich de avond voor kerst. De jury heeft alle inzendingen gelezen. Het waren dit jaar meer inzendingen dan ooit. Zelfs de grote schrijfkabouter heeft meegedaan en de schrijver van het duizenddingenboek Lisa. 'Dat zijn geen kleine namen', zegt de juryvoorzitter, kabouter Barry Kulisch. 'Dan zal ik nu maar vertellen wie de winnaar is. De winnaar is: de schrijfkabouter.'</p><p>Vol verbazing kijkt de schrijfkabouter uit zijn ogen. Wat is dit. Hoe is het mogelijk dat hij gewonnen heeft. 'De verhalen van jou en Lisa leken wel heel erg op elkaar, maar wij denken dat jij het idee net iets mooier en rijper hebt uitgewerkt. Het straalt net iets meer rust uit.' Hij kijkt tevreden rond en ziet hoe Lisa, een traan wegpinkt. Ze loopt naar haar broer. 'Gefeliciteerd', zegt ze. Haar stem klinkt onvast. 'Van harte gefeliciteerd.' Dan loopt ze snel weg. De tranen wellen uit haar ogen. Wat is dit onverdiend. Ze heeft er zoveel energie in gestopt en ze zou het zo hebben verdiend. Bovendien heeft hij inderdaad haar idee gejat. De schurk.</p><p>Ze komt weer thuis. Haar man David is er niet. Hij is natuurlijk houthakken. Ze roert in de grote pan voor de maaltijd van morgen. Er is niet veel tijd meer om alles nog klaar te krijgen. De jongste is nu ziek en de oudste moet vanavond in het koor zingen bij de grote paddenstoel. Dan zingen ze kerstliederen en neuriën kabouterhymnen. Het is allemaal druk en haasten. En dan ook nog eens die mooie prijs aan haar neus voorbij gegaan. Ze probeert haar tranen te bedwingen, maar kan het niet helpen dat er soms eentje in de soep valt.</p><p>*</p><p>Nog een paar minuten en het kerstdiner is klaar. Zelfs haar man David zit aan tafel met zijn feestelijke houthakkershemd. Ze heeft haar mooiste jurk aangetrokken. Wat een vreugde zo met haar kinderen en haar man. De oudste heeft gisteren prachtig gezongen. Het lukte zelfs haar man om erbij te zijn in de grote paddenstoel. Door de gewelven klonken de kerstliederen. Het 'Once in Royal David's Mushroom' en 'De kabouters lagen bij nachte'. Ze voelt de trots weer hoe hij zong. Zo trots dat ze haar teleurstelling zelfs even vergeet.</p><p>Ze eten van het kuiken dat ze bereid heeft. Er wordt door de jongens gevochten om het filetje. Het is lekker knapperig en ze heeft nog de juiste kruiden weten te vinden in het bos. David kijkt haar trots aan. 'Je hebt heerlijk gekookt Lisa', zegt hij. Dan slaat hij een arm om haar heen. 'En jij hebt voor mij de prijs gewonnen. De prijs van de beste kok van het kabouterdorp.'</p><p>Dan wordt er op de deur van de paddenstoel geklopt. David en Lisa kijken elkaar aan. Verwacht jij iemand? Ze schudt haar hoofd, als ze de deur opent, staat daar haar broer, de schrijfkabouter. Ze weet niet of ze hier nou zo blij mee is. 'Ik geloof dat ik hier even geen zin in heb.' 'Het spijt me', zegt hij. 'Ik heb je idee gestolen. Ik heb geschreven over hoe jij het hebt. Ik heb stiekem gekeken toen je zo druk was. Een man die altijd weg is, je kinderen die veel aandacht vragen. Het huishouden.' </p><p>Ze kijkt hem aan, voelt de teleurstelling van eerder die dag weer. Zijn ogen glinsteren. 'Daarom heb ik besloten dat jij de prijs moet krijgen. Ik heb de organisatie gevraagd om hem aan jou te geven. Je hebt gelijk. Jij verdient het om 4 maanden heerlijk aan een project te werken. Onafgebroken, niet afgeleid. We zorgen ervoor dat jij helemaal vrij kan werken in Zuid-Afrika. Volgende week vertrek je. Dan pak je nog een heerlijke Zuid-Afrikaanse zomer mee.'</p><p><br /></p><h2 style="text-align: left;">Blogkerstmis</h2><p>Dit is mijn bijdrage aan <a href="https://alimolenaar.nl/stukjes/blogkerstmis-kerstverhaal-2022/">blogkerstmis</a> georganiseerd door Ali Molenaar. De opdracht was: </p><p></p><blockquote>Broer en zus zijn allebei niet onverdienstelijke schrijvers en hebben besloten mee te doen met de kerstverhalenwedstrijd van een tijdschrift. Maar dat levert complicaties op.</blockquote><p></p><p><a href="https://alimolenaar.nl/stukjes/verzamelblog-voor-de-kerstverhalen-van-2022/">Lees alle bijdragen aan deze blogkerstmis</a></p>Hendrik-Janhttp://www.blogger.com/profile/06934710703907955689noreply@blogger.com4tag:blogger.com,1999:blog-24974158.post-45744937771908599862022-11-26T11:20:00.002+01:002022-11-26T11:20:28.785+01:00Onderhuidse mystiek en een snufje wierook<p></p><div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgXHl5Eqmrqc2V3LgbMHqH3-Zf8QrdoujfCo-o-xwaKZKKdhsPeCzLY4NLjFnjw5kgzUZ3JCizpz7_iiYSnW6W6TMWAd2ypnozU_bYUqCYVGsiuynkH_Zvq9jPk2EX0GHQo-8_wU1ZSLpCpyAOpNw7mhqgZzFUNDYjG5y0cXtlmEpbIL4ndISM/s3200/IMG_20221126_090119.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="2106" data-original-width="3200" height="264" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgXHl5Eqmrqc2V3LgbMHqH3-Zf8QrdoujfCo-o-xwaKZKKdhsPeCzLY4NLjFnjw5kgzUZ3JCizpz7_iiYSnW6W6TMWAd2ypnozU_bYUqCYVGsiuynkH_Zvq9jPk2EX0GHQo-8_wU1ZSLpCpyAOpNw7mhqgZzFUNDYjG5y0cXtlmEpbIL4ndISM/w400-h264/IMG_20221126_090119.jpg" width="400" /></a></div><br />Geerten Liefting is al 15 jaar organist van de Bonaventurakerk in Woerden. Hij heeft 3 fantastische instrumenten onder zijn hoede. 2 orgels komen uit de stal van de Jos Vermeulen uit Alkmaar en de gebroeders uit Weert. Als kers op de taart, staat sinds een paar jaar het elegante huisorgel van Gerard Wortman uit 1966 in het koor van de kerk.<p></p><p>Nu, na die 15 jaar heeft <a href="https://www.geertenliefting.com/">Geerten Liefting</a> een cd uitgebracht. Hij presenteerde de cd Couleurs Mystiques tijdens de mis op het Feest van Christus Koning op de laatste zondag van het jaar. Deze mis stond ook stil bij het 101-jarig bestaan van het hoofdorgel in de kerk. De orgelbouwer Vermeulen leverde het instrument in 1919, maar officieel in gebruik genomen werd het in 1921. De feestelijkheden waren door de coronamaatregelen opgeschort tot de feestelijke mis van zondag 20 november.</p><h2 style="text-align: left;">Veel orgel</h2><p>Tijdens de mis klonk veel orgel. Een aantal van de werken van de cd, zoals Karg-Elerts symfonische koraal 'Ach bleib mit Deiner Gnade', de 'Romance' uit de 4e orgelsymfonie van Vierne en het 'Scherzando de Concert' van Pierne. Allemaal werken waarin de romantische kleuren van de orgels goed tot uitdrukking komen.</p><p>Want de Bonaventurakerk in Woerden heeft prachtige orgels en een heel goede organist die het mooiste uit de instrumenten weet te halen. Geerten Liefting staat in de traditie van Franse romantiek, waarbij virtuositeit en liefelijkheid elkaar even snel als heftig afwisselen. Bij de mis kwam dit naar mijn mening het beste tot uiting in het gezongen Gloria waarbij orgel en koor elkaar prachtig afwisselden. Daar improviseerde Liefting zoals het hoorde: vanuit dit mooie lied. Tekst en melodie vulden elkaar mooi aan. En hij presenteerde daarbij een indrukwekkende variatiereeks op het hoofdorgel.</p><h2 style="text-align: left;">2 bijzondere Vermeulens</h2><p>Voor de <a href="https://sthrecords.nl/muziek/2435/couleurs-mystiques-geerten-liefting/">cd Couleurs Mystiques</a> geldt dat zeker ook. Volgens Liefting heeft hij het afgelopen jaar gezocht naar passende muziek op deze 2 bijzondere Vermeulen-orgels. Beide instrumenten zijn ongeveer even oud - ze schelen een paar jaar. Is het transeptorgel van de Gebroeders uit Weert kleiner en oorspronkelijk voor een andere kerk gebouwd, het klinkt betoverend in de Bonaventurakerk.</p><p>Het hoofdorgel is onovertroffen, robuust, soms op het boerse af - het tutti is een geluidskanon waar een carbidknaller jaloers op is - maar ook ontzettend rijk aan meer intiemere klanken van fluiten en strijkers. Beide orgels bezitten heel eigen voix celestes, deze hemelse strijkers raken de gewelven ieder op hun eigen wijze. </p><p>Al bezit het transeptorgel misschien wat minder stemmen en bravoure, het weet de ruimte op zijn eigen, karakteristieke manier te vullen. Wat een klank komt er uit de zwaarmelancholische Romance van Vierne. Liefting weet hier soms zelfs de melancholie op te roepen zoals in de Noctures van Chopin. Wat een orgel en wat een aandachtig spel.</p><h2 style="text-align: left;">De ruimte</h2><p>Je hebt niet in de gaten dat het slechts 16 stemmen bezit tegen de 26 stemmen van het hoofdorgel. De plek in de kerk, vrij tegen het transept zorgt ervoor dat niets de klank belet om zich te vormen in de ruimte. En ruimte dat heeft de Bonaventurakerk. Wat een akoestiek. Menig kathedraal in Nederland kan daar niet aan tippen. En dat voor een gebouw van nog geen 130 jaar oud.</p><p>De werken op het hoofdorgel zijn er helemaal voor geknipt. En Geerten Liefting weet je te raken. Zelden zo'n overtuigende Karg-Elert 'Ach bleib mit Deiner Gnade' gehoord. Hier laat orgel en bespeler je alle hoeken van de kerk horen. Wat een spel. Misschien komt het ook door de prachtige inleiding met 3 werken uit de 'Cathedral Windows'.</p><h2 style="text-align: left;">Gregoriaanse melodieën</h2><p>Want boven alles weet Geerten Liefting je hart te laten kloppen voor de prachtige gregoriaanse melodieën. Ik hoorde het zondag ook zo overtuigend in zijn bijna onschuldige improvisaties. Maar wat een muziek. De lijnen van de melodie raken de gewelven als een vogeltje dat speels de hemel raakt in zijn vlucht. Het maakt deze muziek extra spannend en doeltreffend. Precies waarvoor het bedoeld is.</p><p>Dat merk je het sterkste in de improvisaties. Liefting is helemaal thuis op zijn orgels. Hij weet de juiste snaren te raken en strijkt ze nooit ofte nimmer in de haren. Een gregoriaanse thema als 'Ave maris stella' krijgt een subtiele benadering, waarbij het een spel is als met Jacobsladders aan de hemel. Ze kruipen tussen alles door en verlichten een bijzonder aspect van het thema. Het scherzo is grillig, een snelle schets waarbij de noten stuiteren op het water als regendruppels in de plas bij een zomerse regenbui.</p><h2 style="text-align: left;">Geschreven voor het orgel</h2><p>Het Choral is helemaal geschreven voor het hoofdorgel van deze kerk. Geerten Liefting presenteert in dit eigen werk alle facetten, de diepe pedaalklanken, de verschillende uitkomende stemmen als de samengestelde cornet en de tertsen. De trompet van hoofdwerk en echo-trompet van het zwelwerk krijgen mooie gelegenheden zich te laten horen. Dat geldt ook voor de prachtige prestant. Een register die als uitkomende stem je adem stokt. </p><p>Ruimte en klank smelten helemaal samen. De gevarieerde en ook dramatische uitwerking van het Choral maakt het tot een opvallende eigen compositie op deze cd. Het einde met de lange diepe toon, tegen de lage terts. </p><h2 style="text-align: left;">Onderhuidse mystiek</h2><p>Het zijn geluiden die je niet snel hoort in Nederland. De psalm jubelt toch heel snel en deze klankwereld met onderhuidse mystiek en een snufje wierook associeer je toch eerder met een Franse kathedraal. Het klinkt gek, maar op weinig plekken in Nederland is deze sfeer zo op te roepen als in de Woerdense Bonaventurakerk. Muziek waarbij je op een andere manier verrast en ook geraakt wordt. Het gaat trager, maar raakt daarmee ook veel dieper.</p><p>Dan vallen mijn oren op de mooiste compositie van de cd: de Aria van Jehan Alain. Wat een meesterwerk. Het is een muziekstuk dat ik Geerten Liefting al in 2017 hoorde spelen in de Domkerk. Het betekende voor mij een hernieuwde kennismaking met een muzikale wereld die ik sinds mijn late adolescentie verwaarloosd had. In deze muziek ligt de kracht van Liefting. Het zweeft ergens tussen Alain en Messiaen in. De klankkleuren staan centraal, bijzondere ritmes en krachtige diepe tonen. Daar doorheen vervlochten het gregoriaans. Onovertroffen, wat een melodieën.</p><h2 style="text-align: left;">Voorbij, voorbij</h2><p>Het is bijna jammer om uit die klankwereld te ontwaken bij het slotstuk, Viernes 'Carillon de Westminster'. Mooi in zijn uitvoering, maar stiekem had hier van mij best een improvisatie mogen klinken. Met brede, volle akkoorden zoals Messiaen en de subtiel ritmiek zoals Alain. Alle reden om nog eens naar Liefting te luisteren in een zondagse mis met heel veel gregoriaans. Heel veel.</p><h3 style="text-align: left;">Meer informatie en bestellen</h3><p>De <a href="https://sthrecords.nl/muziek/2435/couleurs-mystiques-geerten-liefting/">cd Couleur Mystiques</a> van Geerten Liefting is opgenomen in de Bonaventurakerk in Woerden. De cd kun je bestellen bij <a href="https://sthrecords.nl/muziek/2435/couleurs-mystiques-geerten-liefting/">sthrecords</a> voor 16,95 euro. Voor een voorproefje: luister op de <a href="https://soundcloud.com/geerten-liefting">Soundcloud van Geerten Liefting</a>.</p>Hendrik-Janhttp://www.blogger.com/profile/06934710703907955689noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-24974158.post-41139284383181650772022-11-11T09:30:00.003+01:002022-11-11T09:54:54.727+01:00 Kwaliteit van leven (2) - #WoT<p></p><div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjk05LNWU5bmRlKc__I6YaotVEP_QzC4Nw1xu2lbW9pCoLtQ60w7yvqlbWSqddU4x3hMiSiIXaeB1jx_o7I2bkn52jlNjs_MFJ0w9NZ5aK_V_Yoogk9KIXsa9Jp50DzOyz-lqRYxCcGKA5l01ENgdn-SfdpIIFOg5cY3arxHlOO_f2bgtwioaQ/s1805/IMG_20221111_082519.jpg" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="1805" data-original-width="1805" height="400" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjk05LNWU5bmRlKc__I6YaotVEP_QzC4Nw1xu2lbW9pCoLtQ60w7yvqlbWSqddU4x3hMiSiIXaeB1jx_o7I2bkn52jlNjs_MFJ0w9NZ5aK_V_Yoogk9KIXsa9Jp50DzOyz-lqRYxCcGKA5l01ENgdn-SfdpIIFOg5cY3arxHlOO_f2bgtwioaQ/w400-h400/IMG_20221111_082519.jpg" width="400" /></a></div><br />Zijn bed tegen het raam geschoven. Als hij rechtop tegen zijn kussen ligt en zijn hoofd draait naar het raam, ziet hij 's morgens de zon opkomen. Achter het eikenbosje. Eerst kiert het eerste licht boven de horizon achter de kale bomen. Dan krijgt de omgeving meer en meer kleur. De hemel bloost om het hardste.<p></p><p>Meer en meer licht krijgt de dag. De bladerloze eikenbomen laten al het herfstlicht door. De bol stijgt op tussen de kale stammen. Steeds hoger, steeds boller. Je kunt er nog net tegenin kijken. De man ziet dat het goed is. De glimlach op zijn gezicht verbreedt in het licht van de opkomende zon.</p><p>Een dag eerder zou hij dat niet hebben gezien.</p><h3>WoT</h3><p>Bij de #WoT schrijven bloggers over een woord of een foto. Elke donderdag verschijnt een nieuw woord waarover je kunt bloggen. Het woord (of de woorden) van gisteren: <a href="https://ipixtitude.nl/pix-wot/wot-deel-45-kwaliteit-van-leven/">kwaliteit van leven</a>. Doe ook mee op <a href="http://writeonthursday.wordpress.com">writeonthursday.wordpress.com</a></p>Hendrik-Janhttp://www.blogger.com/profile/06934710703907955689noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-24974158.post-6940186674088523592022-11-10T21:23:00.002+01:002022-12-25T14:45:40.310+01:00Kwaliteit van leven - #WoT<p></p><div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEibNYG-kjgnV8uBXNiNbU38CTtUMOVM5nxdA4teitpPbRrJGQ20xaR03xSdom6Jej4lCp-dgJ881yzS8HAzAyK-78UdaYWMKaLm2tTQUGgtJwIst3a8EmUd8PJZXuwaOSnIieDzZ3J9grTsCe4Ww5cW0mF8G2z2IWgLM_up4f0IH-ssI-bxzvg/s2898/IMG_20221110_211705.jpg" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="1916" data-original-width="2898" height="265" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEibNYG-kjgnV8uBXNiNbU38CTtUMOVM5nxdA4teitpPbRrJGQ20xaR03xSdom6Jej4lCp-dgJ881yzS8HAzAyK-78UdaYWMKaLm2tTQUGgtJwIst3a8EmUd8PJZXuwaOSnIieDzZ3J9grTsCe4Ww5cW0mF8G2z2IWgLM_up4f0IH-ssI-bxzvg/w400-h265/IMG_20221110_211705.jpg" width="400" /></a></div><br />Ik wil nooit in een verzorgingstehuis, zei Catherine Keyl een tijdje terug. Dat was te minderwaardig om al kwijlend gevoerd te moeten worden. Haar vader, zo'n respectabele man altijd, was zo aan zijn eind gekomen. De oorlogsstrijder moest zo triest aan zijn einde komen. Dat wilde Catherine niet. Doe mij maar een spuitje voor ik een verzorgingstehuis in moet.<p></p><p>Daar tegenover staat de man of vrouw die door ziekte gekweld juist dichter bij het leven weet te komen. De bijzondere momenten voor het sterven die je dichter tot elkaar brengt dan ooit. Het leven als bijzonderheid. Hoe oncomfortabel en pijnlijk ook, brengt het lijden soms ook iets moois.</p><h2>Ziekbed een zegen?</h2><p>Ik ben opgegroeid met het idee dat een lang ziekbed een zegen was. Dan kreeg je alle gelegenheid om tot God te komen, terwijl een plotselinge dood geen enkele gelegenheid zou geven om tot inkeer te komen. </p><p>In Maarten 't Harts roman <i><a href="https://hendrik-jandewit.blogspot.com/2014/11/een-vlucht-regenwulpen.html">Een vlucht regenwulpen</a></i> vraagt de hoofdpersoon Maarten zich af waarom zijn moeder zo uitzichtloos moet lijden. Hij legt de vergelijking met de vernietigingskampen in de Tweede Wereldoorlog waar God ook niet te vinden was. Bij het ziekbed van zijn moeder ontbreekt eveneens ieder spoor van hem.</p><h2>Waar ligt kwaliteit?</h2><p>Waar ligt de kwaliteit van leven? Bij het sterven of juist bij het leven? Soms weet je wat je mist als je het verliest. Maar hoe lang moet het duren. Is het prettig bij je volle bewustzijn te sterven of juist gekweld door een ernstige ziekte de dood tegemoet te zien?</p><p>Of juist dicht bij de oorsprong, terug naar waar het begonnen is. Zonder de belasting van het weten, maar heel dicht bij het voelen. Het bewustzijn vervlakt tot een schim van wat je ooit was. </p><p>Ik heb geen idee. Gelukkig niet en ik hoop dat ik op het juiste moment de juiste keuze maak. Of dat een ander dat voor mij doet. In de lijn met wie ik ben en met de liefde.</p><p></p><div style="text-align: center;">als ik morgen sterf</div><div style="text-align: center;">en de merels blijven stil</div><div style="text-align: center;">fluit je dan voor mij?</div><p></p><h3>WoT</h3><p>Bij de #WoT schrijven bloggers over een woord of een foto. Elke donderdag verschijnt een nieuw woord waarover je kunt bloggen. Het woord (of de woorden) van vandaag: <a href="https://ipixtitude.nl/pix-wot/wot-deel-45-kwaliteit-van-leven/">kwaliteit van leven</a>. Doe ook mee op <a href="http://writeonthursday.wordpress.com">writeonthursday.wordpress.com</a></p>Hendrik-Janhttp://www.blogger.com/profile/06934710703907955689noreply@blogger.com2tag:blogger.com,1999:blog-24974158.post-78681176175068312712022-10-28T07:00:00.006+02:002022-10-28T11:12:01.241+02:00Muziek rond Hervormingsdag<p></p><div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgTiNu7mRKRoIKJT2dCdUsN8m--yLXZCetzcJfFjRvlLcTd5d156_3whhYQybQcFD0zRqtjKtf4F6JRi0G4i3JlbLYX7LemOfPbZaJOG1vCywGyHqBJix6wZ3M6pPnwWu4AAgxLkNNTcFXg1RiySqgEV4sZ7yNdG-_-n_IEmPcDhLB5q0wvjMA/s2170/IMG_20221026_173705.jpg" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="1901" data-original-width="2170" height="350" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgTiNu7mRKRoIKJT2dCdUsN8m--yLXZCetzcJfFjRvlLcTd5d156_3whhYQybQcFD0zRqtjKtf4F6JRi0G4i3JlbLYX7LemOfPbZaJOG1vCywGyHqBJix6wZ3M6pPnwWu4AAgxLkNNTcFXg1RiySqgEV4sZ7yNdG-_-n_IEmPcDhLB5q0wvjMA/w400-h350/IMG_20221026_173705.jpg" width="400" /></a></div><br />Wat voor commerciëlen als Halloween door het leven gaat, is de 31e oktober voor protestanten Hervormingsdag. Het Lutherlied 'Een vaste burcht is onze God' klinkt steevast. Net als dat er voor allerlei andere dingen rondom Luther aandacht is.<p></p><p>Er is een cd-productie die mijlenver boven veel uitgevoerde Reformatiemuziek uitstijgt. Dat is <a href="https://www.voxluminis.com/en/release/eine-feste-burg-ist-unser-gott-2017/">"Ein feste Burg ist unser Gott"</a> van Vox Luminis, Lionel Meunier en Bart Jacobs. Deze dubbel-cd besteedt aandacht aan allerlei aspecten in de muziek waarin Luther zo'n belangrijke rol speelt: de Lutherse liturgie, met de Duitse mis, het Magnificat en Requiem. </p><h2 style="text-align: left;">Motetten</h2><p>Op de 2e cd is aandacht voor motetten. Ze volgt de liturgische kalender op de voet. Beide cd's besteden aandacht aan de polyfonie. 17e en 18 eeuwse componisten komen voorbij: Andreas Hammerschmidt, Michael Praetorius, Joachim von Burck, Christoph Bernhardt, Heinrich Schütz, Thomas Selle, Melchior Franck, Caspar Othmayr, Michael Altenburg, Samuel Scheidt, Johann Hermann Schein and Johann Walter. Muziek die prachtig is en allemaal geïnspireerd op de liederen van onder andere Martin Luther.</p><h2 style="text-align: left;">Bart Jacobs</h2><p>De orgelbewerkingen kennen een hoogtepunt in de fantasie over het Lutherlied van Michael Praetorius. Wat een hoogtepunt van de 17e eeuwse orgelmuziek en wat een uitvoering door Bart Jacobs op het orgel. Hij bespeelt het moderne Thomas-orgel in Ciboure, geënt op het Nederlandse orgel uit de 17e en 18e eeuw. Ik weet dat Bart Jacobs <a href="https://www.orgelnieuws.nl/bachs-beste-leerlingen/">mijn uitspraken over zijn uitvoeringen</a> niet altijd waardeert; maar dit mag ook best gezegd worden over deze begenadigde organist van de Brusselse kathedraal.</p><p><iframe allow="accelerometer; autoplay; clipboard-write; encrypted-media; gyroscope; picture-in-picture" allowfullscreen="" frameborder="0" height="315" src="https://www.youtube.com/embed/videoseries?list=OLAK5uy_lRP6_ZDvnbNvGdvRkbJC3oQORhJ2qBJAE" title="YouTube video player" width="560"></iframe></p>Hendrik-Janhttp://www.blogger.com/profile/06934710703907955689noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-24974158.post-25157676948798259192022-10-24T15:35:00.003+02:002022-10-24T15:35:45.421+02:00PAC2 doe je mee?<p></p><div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjX1AYlxGwuCgfZh-ZmSPB7hmSYemG074tC9CSCFfaSEOjYlK9Zn4Y_mMs01WvwdZNtdORh7DtvsqmTdRi6CIXzxBBKwkPoXV1tjrx2GrmStoozpwn74S-3NtliAwCxH1q6fV65wPx81N42ruFeyek1c9vSyD5TBpsrhYhjqjMVnv0r1T9230E/s3999/IMG_20221024_152120.jpg" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="2272" data-original-width="3999" height="228" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjX1AYlxGwuCgfZh-ZmSPB7hmSYemG074tC9CSCFfaSEOjYlK9Zn4Y_mMs01WvwdZNtdORh7DtvsqmTdRi6CIXzxBBKwkPoXV1tjrx2GrmStoozpwn74S-3NtliAwCxH1q6fV65wPx81N42ruFeyek1c9vSyD5TBpsrhYhjqjMVnv0r1T9230E/w400-h228/IMG_20221024_152120.jpg" width="400" /></a></div><br />Kunstenaar <a href="https://heinwalter.nl/">Hein Walter</a> heeft dit najaar PAC opgezet. De afkorting PAC staat voor Post-Art-Community. Een kunstproject waarbij de deelnemers enkele tekeningen of schilderijen per post krijgen toegestuurd. Samen met <a href="https://www.spider-design.nl/">Karin van de Kuilen</a> doe ik PAC2. Het vervolg op de PAC van Hein.<p></p><h2 style="text-align: left;">2 kunstwerken voor 25 euro</h2><p>Het idee: voor 25 euro doe je mee en krijg je 2 kunstwerken op A5-formaat. Het eerste krijg je vanaf november. Het tweede ergens volgend jaar. Heel leuk om zo'n kunstwerk in je brievenbus te vinden en thuis aan de muur op te hangen. Op de achterkant van het kunstwerk schrijf ik een <a href="https://hendrik-jandewit.blogspot.com/2013/01/houthakker-en-schrijver.html">ZKV (zeer kort verhaal)</a> en een <a href="https://wolkenhemel.blogspot.com/">haiku</a> over wat mij op de voorkant raakt. </p><p>Het kunstwerk is van jou en je mag ermee doen wat je wilt. Wel is er volgend jaar november een bijeenkomst met alle deelnemers waarbij de kunstwerken, verhalen en haiku's samenkomen. Daar kun je ook jouw kunstwerk ruilen met een andere. Of verkopen. Het geld dat het opbrengt, mag je zelf houden.</p><h2 style="text-align: left;">Vakantie</h2><p>Voor de eerste reeks heeft Karin zich laten inspireren door haar vakanties. In de aquarellen komen Frankrijk, Ierland, IJsland, Kroatië, Texel en Curaçao voorbij. Daarnaast is er ook aandacht voor iets wat dichter bij huis te vinden is: de molens van Flevoland waar ik op uitkijk.</p><p>Gisteren ontmoette ik Karin voor het eerst. Ze bleek jarenlang tegenover mij te hebben gewoond toen ik in Almere Stad woonde. Er schuilt in haar een kunstenaar met heel andere interesses dan ik, maar ik denk dat ze heel mooi kunnen samenkomen in de kunstwerken.</p><h3 style="text-align: left;">Doe je mee?</h3><p>We zoeken nog deelnemers aan deze tweede Post-Art-Community. Geef je zo snel mogelijk op en stuur een e-mailtje naar <a href="mailto:heinwalter@tiscali.nl">heinwalter@tiscali.nl</a> ovv PAC2. Naar mij mag ook, dan breng ik je in contact met Hein.</p>Hendrik-Janhttp://www.blogger.com/profile/06934710703907955689noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-24974158.post-34298464765122622952022-10-07T16:32:00.005+02:002022-10-07T16:32:28.856+02:00 Ivan Wolffers<p>De <a href="https://nos.nl/artikel/2447409-ivan-wolffers-criticus-van-de-farmaceutische-industrie-overleden">levensschets op NOS.nl</a> eindigt met een poëtische zin:</p><p></p><blockquote>Het leven werd kleiner en beperkter, tot het verdween.</blockquote><p></p><p>Nog geen maand maand geleden zong hij met zijn oudste kleindochter Mama Mia van Abba op haar verjaardag. Een paar dagen terug vroeg iemand of hij dood was. 'Bijna', antwoordde hij.</p><p>Zijn vrouw Marion Bloem genoot van deze laatste dagen en wenste dat het eeuwig zo zou doorgaan. Alleen de nacht, die drukte zo hard op de feiten.</p><p>Mooi om het op social media zo dichtbij mee te maken. Bijvoorbeeld een zin waaruit zoveel dankbaarheid en vooral liefde spreekt:</p><p></p><blockquote><p>Liefde was verborgen achter elke bocht en elke deur. Waar zou je bang voor moeten zijn? Voor de dood? Nee, het leven heeft gezegevierd. Dank jullie Helena, Kattie, Yuki en jullie pappa en mamma’s.</p><p></p></blockquote><p>Het staat in <a href="https://www.ivanwolffers.nl/week-37-2022/">zijn laatste blog</a>.</p><p>Vaarwel Ivan</p>Hendrik-Janhttp://www.blogger.com/profile/06934710703907955689noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-24974158.post-23934113627181801592022-09-22T21:19:00.003+02:002022-09-22T21:29:06.323+02:00Weglopen - #ZKV #WoT<p>Even sigaretten halen, zegt de man en hij trekt de deur achter zich dicht. Daarna komt hij nooit meer terug. Het is altijd al donker als hij dat doet. Of hij echt het sigarettenautomaat bezoekt en zich dan bedenkt. Ik weet het niet. </p><p>In de roman <i>Joe Speedboot</i> van Tommy Wieringa laat Papa Afrika zijn nieuwgebouwde schip te water. Er is een hele receptie om de tewaterlating te vieren.</p><p></p><blockquote>Papa Afrika verdween in de bocht van de rivier, men keerde terug naar de tafel met limonades, bier en hapjes. Meneer Eilander liet zijn schoenen uit en wachtte aan de waterkant op de terugkeer van het schip. Mussen namen stofbaden in het zand onder de populieren, het was vrede op aarde. Regina's ogen dwaalden steeds af naar de rivier.</blockquote><p></p><p>Hij komt niet meer. Ze rijden met de auto nog een stuk de dijk af tot aan de brug. Ze vinden hem niet. De politie ontvangt het opsporingsbericht, maar van Papa Afrika en het schip geen spoor.</p><p>Hij komt net als Berend Botje nooit weer om. Of hij naar Afrika is gevaren met zijn traditionele Egyptische zeilboot of toch uitgeweken is naar Amerika, blijft onduidelijk in de roman. Hij is weg en komt niet meer terug.</p><p>In het Engels haalt iemand melk om nooit meer terug te komen. In Australië is het een ritueel van jongemannen. Ze verlaten het ouderlijk huis en zwerven maanden door de outback. Als een jonge wolf die het nest verlaat en honderden kilometers rondzwerft voor hij zijn nieuwe leefgebied vindt. Het is een heus ritueel waarbij een groep mannen zich verzamelt en samen verder trekt.</p><p>Als Paul Theroux in <i><a href="https://hendrik-jandewit.nl/2014/01/08/de-gelukkige-eilanden/">De gelukkige eilanden</a></i> het huis ontvlucht, merkt hij op dat zijn reis is als een Walkabout:</p><p></p><blockquote>Ik was almaar op reis gebleven, net als de man die even uitgaat om een krant te kopen en nooit meer terugkomt. Die man was ik. Ik was verdwenen. Er was nu geen reden meer om terug te gaan. Niemand miste me.</blockquote><p></p><p>De neiging van veel mensen om op vakantie te gaan, te reizen, het vliegtuig te pakken naar verre oorden, zit in die vlucht. De vlucht naar het onbekende om het alledaagse te vergeten. Het is een drang, een aanval van waanzin. Het wezen dat rondjes rent achter zijn eigen staart.</p><p>In de <a href="https://hendrik-jandewit.blogspot.com/2018/01/moederland.html">roman <i>Moederland</i></a> doet de ik-verteller hetzelfde. Bij een etentje met zijn familie, wordt het hem opeens teveel. Hij staat op en zegt dat hij even naar de wc is. Daarna vertrekt hij en laat zijn familie achter. Als hij vier uur later terugkomt, is iedereen vertrokken. Later blijkt het een gewoonte te worden van de verteller.</p><p>Het lijkt mij heerlijk om dit te doen. Ik weet zelf eigenlijk niet waarom ik het niet gewoon doe. De beschaving. Waarom niet gewoon gaan als je het zat bent, er geen zin meer in hebt. Gewoon opstaan en vertrekken.</p><p>Zonder een woord.</p><p>Misschien moet ik het maar eens doen. Ik kan altijd weer terugkomen.</p>Hendrik-Janhttp://www.blogger.com/profile/06934710703907955689noreply@blogger.com1tag:blogger.com,1999:blog-24974158.post-90370696683218182672022-09-18T12:54:00.003+02:002022-09-20T09:04:43.852+02:00De Nieuwe Bibliotheek 12,5 jaar<p><a href="https://www.denieuwebibliotheek.nl/">De Nieuwe Bibliotheek</a> in Almere viert het 12,5 jarig bestaan. Na een lange bouwperiode ging in het voorjaar van 2010 de <a href="https://hendrik-jandewit.blogspot.com/2010/03/denieuwebibliotheek-van-almere.html">bibliotheek eindelijk open</a>. Het vormde het pronkstuk van het 4 jaar eerder opgeleverde stadshart.</p><p>Het spiksplinternieuwe gebouw van de Meyer & Van Schooten Architecten aan het Stadshuisplein behoorde bij de opening op 27 maart 2010 tot het 'crème de la crème' van de openbare bibliotheken en ook wereldwijd.</p><p>We hadden het in die tijd allemaal een beetje opgegeven door <a href="https://hendrik-jandewit.blogspot.com/2009/06/nieuwe-bibliotheek-futuristisch-met.html">alle bouwperikelen</a>. Het duurde maar en duurde maar. Van loslatende gevelstenen tot allerlei andere bouwtoestanden. Uiteindelijk ging de deuren open. Wat een indrukwekkend gebouw. Een heuse cultuurtempel kreeg Almere. </p><h2 style="text-align: left;">De oude bibliotheek</h2><p>De oude bibliotheek in het gebouw De Voetnoot ademde meer de oude bibliotheeksfeer met spruitjeslucht en heel veel rijen boeken. Het gebouw staat nog altijd schuin tegenover de nieuwe bibliotheek aan de andere kant van het Stadshuisplein. Nu huizen kunstenaars in <a href="http://devoetnoot.nl/">De Voetnoot</a> en is het een mooi voorbeeld van een creatieve broedplaats.</p><p>Ik heb veel over die nieuwe bibliotheek geschreven. Ik kom er nog bijna elke week om gelezen boeken terug te brengen en een nieuwe stapel weer mee naar huis te nemen. Ook struin ik altijd door de afgeschreven boeken. Soms kom ik met indrukwekkende boeken thuis waar ik nog steeds heel veel plezier heb.</p><h2 style="text-align: left;">De Nieuwe Bibliotheek nu opgeleverd</h2><p>Zou de bibliotheek van 12,5 jaar geleden nog steeds zo opgeleverd zijn? Ik denk het niet. De hoge raampartijen en het vele licht zijn niet goed voor de gasrekening, maar dat even weggelaten, de bouwkunst heeft de laatste 10 jaar toch ook grote stappen gemaakt. Mogelijk zou er nog meer andere materialen zijn gewerkt, zou veel materiaal opnieuw zijn gebruikt en zou er veel meer groen in en om het gebouw zijn gekomen. </p><p>Vergelijk de nieuwe bibliotheek met het <a href="https://www.aeresuas.com/floriade">Aeresgebouw op de Floriade</a>. De groene planten aan de gevel, de zonnepanelen op het dak en het vele groen binnen het gebouw. Het zou ongetwijfeld in een bibliotheek die nu gebouwd zou zijn, zijn terechtgekomen. Ook het binnenplaatsje van de bibliotheek zou er heel anders hebben uitgezien. Daar ben ik zeker van. Hopelijk zullen deze aanpassingen langzaam met de tijd komen. </p><p>De strakke gevel zoals die nu is, zou er veel groener en minder stenig hebben uitgezien. Aan de andere kant moeten we oppassen niet door te slaan in de vergroening. Het <a href="https://architectenweb.nl/nieuws/artikel.aspx?ID=48278">stadsplein De Esplanade</a> is sinds de bouw al twee keer grondig verbouwd. Het is soms ook zoals het is, zeker als het probleem ergens anders ligt dan in aanplanten van een paar bomen.</p><h2 style="text-align: left;">Veranderingen in 12,5 jaar</h2><p>De bibliotheek is wel veranderd sinds de opening. Ik zie de sociale functie meer dan ooit toenemen. Afgelopen donderdag was ik er. Er waren grote groepen mensen voor de taal en thee bijeenkomst. Ook de studiemogelijkheden bovenin de bibliotheek zijn veel groter geworden. Het is niet alleen een cultuurtempel. Het is vooral een plek om anderen te ontmoeten en kennis met elkaar te delen.</p><p>Voor mij blijven de boeken de belangrijkste reden om naar de bibliotheek te komen. De boekenrijen zijn er nog steeds, wel op een veel toegankelijkere manier ingericht. Open en transparant met veel doorkijkjes. Zo is er genoeg te zien terwijl je met een boekje in een hoekje zit. Het is een gezonde mix van genoeg stilte om te kunnen lezen en genoeg roering voor de sociale contacten.</p><h2 style="text-align: left;">Tegenslagen</h2><p>De Nieuwe Bibliotheek heeft in de laatste 12,5 jaar laten zien bestand te zijn tegen veel vooral financiële tegenslagen. De bibliotheek stond er nog niet koud of de kredietcrisis noopte tot flinke bezuinigingen. Voortdurend staan dergelijke voorzieningen op de tocht. Dat terwijl de bibliotheek van onschatbare waarde is voor onze stad. </p><p>Ook tijdens de coronapandemie toonde de bibliotheek heel goed bestand te zijn tegen deze wereldwijde crisis. Het uitlenen van de boeken op afstand en ophalen bij de deur van je 'bestelling'. Geweldig dat veel mensen op die manier konden blijven lezen en in verbinding blijven met een wereld die op slot zit. Ook de aanpassingen in het gebouw en de relatie met wat er in de stad gebeurt. De tentoonstellingen en andere activiteiten. Sommige staan echt in mijn geheugen gegrift.</p><p>Op naar de volgende 12,5 jaar en verder. Want als De Nieuwe Bibliotheek iets de laatste 12,5 jaar heeft laten zien, is dat de bieb niet weg te denken is in de toekomst. Ook al neemt het aantal boeken misschien af, er blijft meer dan genoeg over om naar de bibliotheek te gaan.</p><p>Er is van alles te doen op zaterdag 24 september bij het <a href="https://www.denieuwebibliotheek.nl/nieuws/feest-125-jaar-vestiging-stad">12,5 jubileum van De Nieuwe Bibliotheek</a>.</p>Hendrik-Janhttp://www.blogger.com/profile/06934710703907955689noreply@blogger.com1tag:blogger.com,1999:blog-24974158.post-64831922244228780422022-06-10T15:49:00.000+02:002022-09-22T21:29:20.713+02:00Stekken - #WoT<p>Zijn buurvrouw brengt op een vrijdagavond een stekkie. Het ziet er klein en armetierig uit. Niet veel meer dan een paar blaadjes stek steken uit het potje dat hij krijgt. Ze hangen treurig naar beneden. De grond in het potje is kurkdroog. Hij laat in het afwasteiltje een laagje water vallen uit de kraan en dompelt het donkere plastic kweekpotje in.</p><p>Geen idee wat eruit komt. Ze weet het ook niet. Ze mompelt iets en vertrekt. Zijn buurvrouw heeft hij altijd een rare gevonden. Hij zet de plantenpot voor het raam in de zon. De eerste dagen gebeurt er niet zoveel. De blaadjes trekken wel iets meer omhoog. Misschien lijkt het maar zo.</p><p>Hij durft niet zo te turen naar de plant. De volle middagzon schijnt op zijn raam. Hij weet niet of het goed is voor deze plant. Ze is ook vaag geweest wat het nu precies is. Het kan hem ook niet zoveel schelen. Een plant is een plant. Het staat wel mooi dat groen.</p><p>Een kleine week en vele waterscheuten later schiet de plant omhoog. Misschien moet er wel een andere pot omheen, denkt hij. De plant wil de ruimte hebben. Hij zoekt in de berging naar iets en komt terug met een halfgebroken aarden pot. De aarde haalt hij uit het plantsoen, met zijn blote handen. Een schepje heeft hij niet.</p><p>Dan gaat het hard. De bladeren krijgen mooie stekeligheden om zich heen die niet prikken. De kleine plant wordt groot. Het zonlicht zuigen de steeds breder wordende bladeren op. Het lijkt wel of hij het ding iedere dag ziet groeien, soms wel tot een centimeter of 20. Hij laat het zich goed welgevallen daar achter het raam.</p><p>De plant groeit en groeit. De bladeren drukken tegen het raam aan. Er komen bloemetjes. Ze ruiken sterk, een heel eigen luchtje dat hij verder niet kent. Soms meent hij dat hij het weleens rook op de wallen toen hij nog naar de hoeren ging. Maar het is te lang geleden om nog terug te ruiken in zijn herinnering.</p><p>Dan wordt er op de deur gebonsd. Heel hard. Het lijkt wel of iemand op de deur trap. Geschreeuw. ‘Doe open, doe open.’ Hij wil de deur openmaken, maar hij haalt hem van de grendel of de deur valt hem meteen in het gezicht. Een stel handen drukt hem naar beneden, trekken zijn arm op de rug, aan de haren. Hij gilt het uit. Wat is hier aan de hand.</p><p>Een paar mannen stormen de kamer in, recht naar de plant. ‘Hoe kom jij hier aan?’ ‘Gekregen van de buurvrouw,’ zegt hij. ‘Een stekkie’, roept hij er snel na. ‘Hoezo een stekkie?’ gilt de agent. Een pistool is op hem gericht. ‘Neem hem en en die plant mee’, roept de agent terwijl hij hem onder schot houdt.</p><p>Daar gaat hij als een lam naar het slachthuis. Hij tuurt naar het huis van zijn buurvrouw. Het oogt leeg. De agenten drukken hem de arrestantenbus in. Tegenover hem zit een man. Hij herkent hem. Hij woont aan de overkant. En nu je het zegt, inderdaad groeien er ook bij hem van die planten voor het keukenraam. ‘Jij ook’, vraagt hij. De man knikt.</p><p>De heisa na de nacht cel. Hij mag weer naar huis, daar wacht de woningbouwvereniging op hem. ‘Je mag geen wiet telen’, zeggen ze. ‘Geen idee dat het wiet was’, antwoordt hij. ‘Ik heb die plant gekregen van een buurvrouw.’ Wie het was, willen ze weten. Hij wil haar niet erbij lappen. ‘Van een paar huizen verder. Ze is verhuisd.’</p><p>Daar staat hij dan. Een weekendtas met zijn kleren. Zijn spullen zijn al meegenomen in een dure container. Of hij hier even wil tekenen. Onder een ingewikkeld formulier, wijst de man van de woningbouw waar hij zijn handtekening mag zetten. Hij schudt zijn hoofd.</p><p>Die avond kruipt hij in bed bij het Leger des Heils. Misschien weet de morgen een oplossing. Hij mag 2 nachten blijven en ligt boven in het stapelbed. Het is de enige plek van de daklozenopvang die nog niet bezet is. Onder hem steekt iemand een sigaret op. In kleine wolkjes ruikt hij de bloemetjes van de plant voor zijn raam.</p><h2>WoT</h2><p>Bij de #WoT schrijven bloggers over een woord of een foto. Elke donderdag verschijnt een nieuw woord waarover je kunt bloggen. Vorige week was is het woord: <a href="https://writeonthursday.wordpress.com/2022/06/09/wot-deel-23-stekken/">stekken</a>. Doe ook mee op <a href="https://writeonthursday.wordpress.com/">writeonthursday.wordpress.com</a></p>Hendrik-Janhttp://www.blogger.com/profile/06934710703907955689noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-24974158.post-86238775474844197382022-04-30T11:24:00.000+02:002022-09-09T08:37:41.169+02:00Meeuwenschreeuwen<p>Reggy Laatsch uit Alphen aan den Rijn heeft het <a href="https://www.omroepwest.nl/video/4565112/reggy-uit-alphen-aan-den-rijn-is-europees-kampioen-meeuwenschreeuwen">Europees Kampioenschap Meeuwenschreeuwen</a> gewonnen. Voor de camera van Omroep West vertelt hij over de 3 verschillende meeuwengeluiden die hij kan nabootsen. Het gaat van tevreden korte geluidjes tot opgewonden gekrijs. Hij kan het heel overtuigend nadoen. Hij is niet voor niks de winnaar.</p><p>De schrijver Godfried Bomans werd gek van het gekrijs van de meeuwen. Hij verbleef een week helemaal alleen op het eiland Rottumerplaat. Het was meer een stunt van de radio. Na hem zou Jan Wolkers een week op het eiland verblijven.</p><p>Godfried Bomans heeft een andere benaming als de meeuwen zijn nachtrust verstoren naast de tent. Hij schrijft in zijn dagboek over het verblijf van 8 dagen:</p><blockquote class="wp-block-quote"><p>[M]eeuwen kunnen soms, als ze rustig zijn, een laag mompelend geluid maken, en dat is net of een paar mannen met elkaar staan te beraadslagen. Die gelijkenis is zó bedriegelijk dat ik me telkens moet voorhouden: het zijn maar meeuwen. Ik geloof dat hier een oude kinderangst: ‘er ligt een man onder mijn bed’ naar boven komt.</p></blockquote><p>Met dank aan Wouter die mij op de winnaar van het meeuwenschreeuwen attendeerde via <a href="https://twitter.com/doetietsmettaal/status/1520045626972467200">Twitter</a>.</p><figure class="wp-block-embed is-type-rich is-provider-twitter wp-block-embed-twitter"><div class="wp-block-embed__wrapper"><blockquote class="twitter-tweet" data-width="474" data-dnt="true"><p lang="nl" dir="ltr">Ik had het even gemist, maar: ‘meeuwenschreeuwen’, wat een geweldig woord. <a href="https://t.co/I6nqebEskl">https://t.co/I6nqebEskl</a></p>— Wouter van Wingerden 🇺🇦 (@doetietsmettaal) <a href="https://twitter.com/doetietsmettaal/status/1520045626972467200?ref_src=twsrc%5Etfw">April 29, 2022</a></blockquote><script async src="https://platform.twitter.com/widgets.js" charset="utf-8"></script></div></figure><p></p>Hendrik-Janhttp://www.blogger.com/profile/06934710703907955689noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-24974158.post-77420917073798691612022-04-28T20:49:00.000+02:002022-09-07T21:51:02.694+02:00Vlinder - #WoT #sprookje #bijhetnieuws<p>De vlinder Magda slaat haar vleugels extra breed uit. Ze voelt de wind slaan op haar engelachtige voorkomen. De zon schijnt verwachtingsvol door haar vleugels heen. Dit belooft een mooie dag te worden.</p><p>Ze geeuwt nog eens goed en zoekt haar ouders. Nu zou je verwachten dat Magda geen vlinder was, maar een rups. Dit is best een ingewikkeld verhaal dat ik hier niet uit de doeken ga doen. Magda is een vlinder en woont namelijk nog steeds bij haar ouders. Wie wie niet kan loslaten, is onduidelijk. Misschien helpt dit verhaal erbij. Al kunnen in sprookjes heel veel dingen en moet je er niet te lang bij stilstaan. Dat doen we dan ook vandaag maar niet. Daar is het veel te lekker weer voor.</p><p>Magda wil vandaag haar vlinderjurk aantrekken. ‘Mam’, roept ze in de richting van de keuken waar haar moeder een heerlijk ontbijt klaarmaakt. ‘Heb jij mijn vlinderjurk gezien?’<br> ‘Bedoel je die jurk met die vlinders erop?’<br>‘Ja, die.’<br> ‘Volgens mij zit die in de was.’</p><p>De was is een ingewikkeld iets bij vlinders. Hiervoor werken ze samen met de bijen. Om hun kleren de gewenste glans en zachtheid te geven, gebruiken ze de vetachtige substantie van bijen. Terwijl de bijen ook gek zijn op nectar, levert dat een heel gedoe op.</p><p>Magda begint te schelden. Hoe kan het bestaan. Het enige zomerjurkje dat ze heeft, gesponnen van het zachtste zijde dat er bestaat, zit in de was. Ze vloekt binnensmonds, maar hoe zacht ze het ook doet, haar moeder hoort het. Verdorie.</p><p>Dan zit er niet veel anders op, dan een list bedenken. Ze gaat naar de wasmand, haalt de jurk eruit. Hij is helemaal vet en verkreukeld. Zijde kreukelt waar je bij staat. Niet tegenop te strijken. Ook weet ze dat je dan de strijkbout minimaal mag laten warmworden. De zijde verschrompelt anders meteen.</p><p>Ze trekt de jurk aan. Wat ik niet dacht, denkt ze. Helemaal verkreukeld. Sommige modeontwerpers hebben de kreukels tot kunst gemaakt. Die moeten weer de kleding op een heel speciale manier kreukelen. Ze kijkt nog eens in de spiegel, scheldt nog een keer en loopt naar haar moeder voor het ontbijt.</p><p>‘Dat kan echt niet’, zegt haar moeder. En ze heeft ook gelijk. Het kan echt niet. Ze weet het ook niet meer. Misschien toch maar dat naveltruitje. Al etend van haar boterham met hagelslag, loopt ze naar haar kledingkast. Ze trekt het naveltruitje en de korte broek eruit. Maar is het niet te koud voor dit setje? Nee, besluit ze dapper. Het is niet te koud voor dit setje.</p><p>Ze voelt de wind luid blazen over haar navel. Dit truitje is veel te kort. Zeker als ze haar vleugel op laat fladderen, dan zie meteen meer dan je eigenlijk mag zien. Ze ziet de begeerlijke mannenvlinders uit haar klas al kijken. Ook langs haar ranke benen voelt ze de wind omhoog trekken. Ze laat haar voelsprieten nog eens de lucht in gaan. Het moet maar.</p><p>Ze vertrekt in vliedende vlinderslag richting school. Het lesuur staat op beginnen en ze is nog maar halverwege. Gelukkig heeft ze de wind in de rug en vliegt koortsachtig met de kronkelende slagen naar school. De zon in haar rug doet de rest. Heerlijk die warmte. Soms laat ze zich even meesleuren door een verleidelijke windvlaag. Woeps. Ze weet zich maar net te herstellen. Bijna tegen het wapperende blad van een boom geslagen.</p><p>En zo kan het gebeuren dat ze even later in een naveltruitje op de foto staat, terwijl de koning en de koningin op haar school komen kijken. Alle televisiezenders en internetmedia besteden aandacht aan het bezoek van de koning aan haar school. Op nu.nl staat ze groot naast de minister die de koning een hand geeft. Het schoolhoofd staat achter haar. De NOS heeft haar iets kuiser van opzij genomen.</p><p>Het is een verrassingsbezoek, niemand mocht weten dat hij langskomt. Magda is ontzettend blij, maar ze weet ook dat ze nu de enige is die in een naveltruitje staat bij dit hooggeplaatste bezoek. Ze weet hoe begeerlijk ze is. Gelukkig heeft ze altijd een lipstick mee. Haar lippen in een zoen en de stift plakt rondjes. Zo valt het extra op dat ze hier staat en niemand anders.</p><h2>WoT</h2><p>Bij de #WoT schrijven bloggers over een woord of een foto. Elke donderdag verschijnt een nieuw woord waarover je kunt bloggen. Vorige week was is het woord: <a href="https://writeonthursday.wordpress.com/2022/04/21/wot-deel-14-vlinder/">Vlinder</a>. Doe ook mee op <a href="https://writeonthursday.wordpress.com/">writeonthursday.wordpress.com</a></p>Hendrik-Janhttp://www.blogger.com/profile/06934710703907955689noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-24974158.post-26525441709189924832022-04-14T07:00:00.000+02:002022-09-07T21:51:02.765+02:00Materialisme - #WoT<p>Aan alle spulletjes zit een verhaal. Een boek, een briefje, een koffievlek, een poster, een aquarium, een appel of een serie briefjes op de koelkastdeur.</p><p>Het leven van verzamelen is een poging om iets achter te laten. Als een ekster sleurt de verzamelaar van alles mee zijn nest in om het een plekje te geven. Aan de muur of in de kast. Overal bergt hij zijn kostbaarheden.</p><p>Het leven van de dichter en schrijver <a href="https://starik.nl/">F. Starik</a> (pseudoniem van Frank von der Möhlen, 1958 – 2018) is een museum. Dat bewijst de tentoonstelling in het Amsterdamse stadsarchief wel. Net als het prachtige boek met gedichten en heel veel foto’s.</p><h2>6 vitrines leven</h2><p>Foto’s van documenten, brieven, enveloppen. Foto’s van foto’s. Een aquarium, een mailtje. Alles zit in het boek. De 6 vitrines in het Amsterdams stadsarchief doen de rest. Uitgesneden in lagen over elkaar verrijzen heuse kunstwerken. Het appartementencomplex van de ziel.</p><p>En al die spullen. De dingen waar ik mij een jaar of 5 terug van bevrijdde. Jarenlang sleepte ik met die beroemde dozen, meegezeuld van verhuizing naar verhuizing. Ongeopende tijdboxen die op zolder een laagje stof sparen. En wat zit erin.</p><p>Het verschil met het huis van F. Starik dat bij zijn overlijden leeggehaald is, is dat ik zelf opruimde en de tijd schifte. Sommige dingen weggaf. Duizenden boeken van mij kregen een bestemming op de verkooptafel voor het opknappen van het Knipscheer-orgel.</p><p>De boeken die overbleven van Starik: <em>Eenzame uitvaart</em> en een andere bundel over eenzame uitvaarten van zijn hand. Het is een schamele hoeveelheid waar sinds zondag een nieuw boekje is bijgekomen: <em>Leven als museum</em>.</p><h2>Eigen altaartje</h2><p>Ik heb contact met zijn weduwe, de dichteres Vrouwkje Tuinman. Ik wil wel een boek van die bijzondere uitgave: <em><a href="https://starik.nl/">Leven als museum</a></em>. Ze schrijft er zo liefdevol over. Het lijkt me wel wat. Zeker omdat het zweeft tussen een egodocument vol met foto’s, papieren en andere gedenkwaardige afbeeldingen. Ik wil dat wel. Helemaal omdat er bij het boek een prachtige pop-up zit die je kunt openklappen waaruit de letter F oprijst. Een innemende constructie waarmee je je eigen altaartje maakt.</p><p>Dat is toch wel het doel van een museum, het leven zin geven, het leven vastleggen. Ook als je er niet meer bent, blijft het over. Net al als het schrijven, een afdruk achterlatend die de mensen na je ook zullen begrijpen. Of zoals Vrouwkje het zei bij haar presentatie bij de <a href="https://www.amsterdam.nl/stadsarchief/agenda/eeuwig-aanbouw">tentoonstelling ‘Eeuwig in aanbouw’</a> in het Stadsarchief Amsterdam: ‘Ik vroeg de fotografe Andrea Stultiens of ze wilde komen. We moeten het huis nu fotograferen voor het onttakeld wordt. Vanaf nu is er steeds een stukje minder van hem. Daarom moeten we er nu mee beginnen het vast te leggen.’</p><h2>Het hoofd binnenstappen</h2><p>Het huis laat op dat moment precies zien hoe F. Starik zich op dat moment voelde. Waar hij mee bezig was. ‘Het is alsof je in zijn hoofd binnenstapt dat altijd in aanbouw is. Het project is ook niet klaar. Het gaat altijd door.’</p><p>De onttakeling van het huis is een deel van het verhaal. Starik is geen verzamelaar zoals er veel zijn. Hij is ooit begonnen met een project in een leegstaand huis voordat het gesloopt werd. Het werd het Starik Museum; een leven als museum. Hier stalde hij in 1992 en 1993 allerlei voorwerpen uit zijn leven.</p><p>Het museum vertelde aan de ene kant zijn verhaal en aan de andere kant juist niet. Soms is een voorwerp een voorwerp, maar vertelt het altijd een verhaal? Het verhaal doet er soms juist afbreuk aan. De gieter die in de deuropening staat, staat daar. Moet de toeschouwer dan het verhaal erbij weten, of mag hij dat er zelf bij verzinnen?</p><h2>Verbeeldingskracht</h2><p>Het vraagt ook veel verbeeldingskracht van de kijker. Dat zie je ook terug in bijvoorbeeld musea. Kijkers worden gestuwd door verhalen, lopen met koptelefoons rond, zien hun omgeving niet eens en kijken rond met een lege blik als vissen in een vissenkom.</p><p>De verhalen die bij het kunstwerk zouden horen, zijn dat ook de verhalen die de kijker bij het kunstwerk ziet? De kijker heeft net zo’n grote rol als degene die de tentoonstelling inricht. De laatste hoeft niet altijd het verhaal te vertellen, maar de toeschouwer zijn eigen verhaal laten maken.</p><p>Dat zie je ook terug in de tentoonstelling in het Stadsarchief van Amsterdam. Het gaat om enveloppen, brieven, posters, kattebelletjes, schetsen, korte notities, een bonnetje, een bankafschrift, schoenen, overhemden, maatpakken en andere dingen zoals die in elk huis rondzwerven.</p><h2>Vastleggen</h2><p>De grens tussen het ‘gewoon’ ontruimen van een huis na een overlijden – waar heel veel mensen over kunnen meepraten – of het vastleggen van een huis hoe het erbij staat voordat het wordt leeggehaald. Het fotograferen van het huis van de overledene zou ik iedereen aanraden. Het geeft namelijk ook een inkijkje in iemands leven.</p><p>Ik weet ook, op dat moment ben je daar helemaal niet mee bezig. De banken, de stoelen, het bed, de kasten, boeken, paperassen en snuisterijen moeten weg. Het huis moet leeg en schoon. Dat zie je ook terugkomen in het boek <em>Leven als museum</em>.</p><p>Je ziet foto’s van een huis dat kaler en kaler wordt, zijn inwendige verliest. Het is de energie die je voelt als je in oud huis komt wonen. De geur, ervaringen en het leven van de oude bewoners is er nog. Het zal geleidelijk het huis vervluchten en plaatsmaken voor jou als nieuwe bewoner. Iets wat je helemaal niet zo ervaart als je in een nieuw, versopgeleverd huis komt wonen.</p><h2>Schuilend leven</h2><p>De tentoonstelling in het Stadsarchief Amsterdam vult het boek mooi aan. Of het vormt een inleiding hierop. Je ziet de dingen: een jasje, een hemd. De achtergelaten medische apparatuur na zijn overlijden. De bril en de schoenen. Of posters, stempelapparaten, notitieboekjes, een pen. Overal schuilt iets van zijn leven.</p><p>Dat maakt musea ook zo inspirerend. Vooral huismusea zoals <a href="https://www.huisdoorn.nl/nl/">Huis Doorn</a> of het <a href="https://www.museum.nl/nl/het-dordts-patriciershuis">Patriciërshuis in Dordrecht</a>. Je ziet het leven uit die tijd. Je ziet de persoon. Het leven als museum. De spullen die overblijven en het verhaal vertellen. De spullen die de persoon die er niet meer is, aanwezig houden.</p><p>Dat zegt Vrouwkje Tuinman ook bij de presentatie in het stadsarchief waar de tentoonstelling ‘Eeuwig in aanbouw’ is van 6 vitrines, evenveel schuiflades en wat objecten. ‘Dit hele project is voor mij ook een manier om hem in leven te houden.’</p><h2>Vergankelijkheid van een mandarijn</h2><p>Zo grasduinend door de spullen, leert ze hem ook beter kennen. ‘Dan vind ik iets uit 1978 en dan denk ik: o, daar was je toen al mee bezig.’ Ze illustreert het aan de hand van de foto’s van bedorven fruit waar Starik een obsessie voor had. Wekenlang kon hij de vergankelijkheid van een mandarijn volgen.</p><p>Op het filmmateriaal dat ze laat zien bij de presentatie, volgt hij het leven in zijn aquarium: de groei van algen, de komst van een appelslak, de vervuiling van de steentjes op de bodem. Beeldmateriaal dat wordt gedigitaliseerd. Meters Video8-band.</p><p>Het roept de vraag op wat je kunt bewaren en wat niet. De schifting die ik een aantal jaren geleden maakte, was lastig. Spullen wegdoen is ook het loslaten van een deel van je leven. Zo voelt het als je je eigen huis opruimt. Ook spullen mogen er zijn, maar niet tegen elke prijs. Soms kan de rotzooi opruimen, heilzaam werken.</p><p>Net als wat Vrouwkje gedaan heeft met veel spullen van Starik heb ik ook heel veel documenten gefotografeerd en op die manier vastgelegd en behouden. Het roept niet die herinnering op die het oproept als je het echt vasthoudt, maar geeft een prima vervanging. En neemt minder ruimte in.</p><p>Zo blijven de spullen toch een beetje bewaard.</p><h3>WoT</h3><p>Bij de #WoT schrijven bloggers over een woord of een foto. Elke donderdag verschijnt een nieuw woord waarover je kunt bloggen. Vandaag is het woord: <a href="https://writeonthursday.wordpress.com/2022/04/07/wot-deel-12-materialistisch/">Materialistisch</a>. Doe ook mee op <a href="https://writeonthursday.wordpress.com/">writeonthursday.wordpress.com</a></p>Hendrik-Janhttp://www.blogger.com/profile/06934710703907955689noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-24974158.post-37919160721793938022022-04-03T13:01:00.000+02:002022-09-07T21:51:02.833+02:00Hans en Grietje Revised, een sprookje - #WoT<p>Ze hebben geleerd van de vorige keer; onderweg maken ze overal tekens. Niet de steentjes van de vorige keer, maar een kruis met een krijtje op de boomstam. Hans heeft een pak krijtjes gevonden op zolder. Zo kunnen ze de weg weer naar huis vinden.</p><p>De tekens staan in geheime letters op de boomstammen en palen onderweg. Op de juiste hoogte; de knie van Hans. Daarna vervolgen ze de tocht. Vader gaat wel heel hard. Ze proberen zijn tempo bij te houden. Het zweeft tussen snelwandelen en rennen in. Soms pakken ze een paar passen in een rentempo om de achterstand in te halen. Zeker als Hans een teken op een paal of boom heeft gekrast.</p><p>Als ze op de plek zijn gekomen dat zijn vader zegt dat ze even wat moeten uitzoeken en ineens verdwenen zijn, begint het riedeltje van de vorige keer weer. Ze lopen terug. Op de palen staan de tekens zoals ze zelf aangemaakt hebben. Erboven staat ook wat. ‘Zie jij wat het is?’ vraagt Grietje als ze langs een nieuw teken lopen.</p><p>Het zijn woorden die ze niet snappen: ‘intrinsiek’, ‘geïsoleerd’, ‘laaghartig’ en ‘paranoïde’. Keurig onder de eerste letter die hij opgeschreven heeft. Is het een opdracht? Waarom staan die woorden er. Ze weten het niet. Grietje vraagt Hans wat ze betekenen.</p><p>Hans weet het ook niet. Soms proberen ze het raadsel zelf op te lossen. ‘biologeren’ bijvoorbeeld. Hij staart naar het woord. ‘Misschien is het wel een bio die gaat logeren.’ ‘Maar wat is bio?’ vraagt Grietje. ‘Dat is dat vak op school over plantjes en dieren en zo.’</p><p>Vlak voordat ze de omgeving herkennen en weten dat ze thuis zijn, staat er wel een heel bijzonder woord: ‘fantasierijk’. ‘Dat is het land van de koning waarin iedereen iets is’, weet Grietje heer zeker. Ze kijkt nog een keer naar het eerste stukje van het woord.</p><p>Ze volgen hier niet hun tekens, maar slaan hier juist af. ‘Misschien is het daar’, zegt Hans. Daar verderop zien ze een huisje dat je kan eten. Dat huis waar je zo’n honger van krijgt en die uiteindelijk tot hun opsluiting leidt. Dit durven ze later niet te zeggen als het sprookje met hun namen wordt opgetekend. Dat het de woorden zijn die je op een dwaalspoor brengen.</p><p>Nee, liever iets met broodkruimels die opgegeten zijn door de vogels. Zo fantasierijk zijn ze wel.</p><h2>WoT</h2><p>Bij de #WoT schrijven bloggers over een woord of een foto. Elke donderdag verschijnt een nieuw woord waarover je kunt bloggen. Vandaag is het woord: <a href="https://writeonthursday.wordpress.com/2022/03/31/wot-deel-11-cryptisch/">Cryptisch</a>. Dit is mijn 2e over dit woord. Lees ook de vorige: <a href="https://hendrik-jandewit.nl/2022/04/01/crypta-en-de-grot-een-sprookje-wot/">Crypta en de grot</a>. Doe ook mee op <a href="https://writeonthursday.wordpress.com/">writeonthursday.wordpress.com</a></p>Hendrik-Janhttp://www.blogger.com/profile/06934710703907955689noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-24974158.post-9507792985760924632022-04-01T15:18:00.000+02:002022-09-07T21:51:02.900+02:00Crypta en de grot, een sprookje - #WoT<p>Het meisje Crypta woont in een grot. Eigenlijk heet ze Crypta Angonica, maar dat vindt ze te crypisch. Daarom heeft ze het ingekort tot Crypta.</p><p>Ze heeft niet altijd in een grot gewoond. Crypta is geboren op het strand van de Balearen. Het precieze eiland hebben haar ouders nooit willen vertellen.</p><p>De dag na haar geboorte, zijn ze meegevoerd door de winden. Grote winden die ook nog eens flink stonken. Uiteindelijk belanden na nog wat extra omzwervingen in de grot.</p><p>’s Avonds voor Crypta gaat slapen, steekt haar moeder het vuur aan. Dan tekenen hun lichamen grote schaduwen tegen de bobbelige wanden van de grot.</p><p>Haar vader lijkt een monster. Haar moeder verandert in een dun plankje dat over de wand schuift als ze wegloopt van het vuur. Tot ze wegvalt in het donkere gat. Wat daarachter zit, weet niemand. Crypta heeft geen idee. Eigenlijk zou ze zou het dolgraag willen weten.</p><p>Op een avond als haar vader zich eindelijk neervlijt onder het berenvel en haar moeder de plank, naast hem kruipt, staat Crypta voorzichtig op. Ze merkt dat het vuur haar volgt. Een schaduw van een rond balletje op de grotwand.</p><p>De bal springt over een oude rotstekening, maakt een koprol en rolt verder in de richting van het grote gat. Crypta hoort hoe haar voeten over de grond schuiven. Een steentje rolt voor haar uit. In de verte een plons. Zou dat het steentje zijn?</p><p>Het blijft heel stil. Crypto schuifelt verder. Geen hand voor ogen ziet ze. Het duister schrokt haar op. Voor en achter haar, is het zwart. De kou van de stenen om haar heen, grijpt haar tenen. Haar vingers raken ook versteend. Ze vraagt zich af of haar adem ook niet meteen bevriest als uitademt. Zal ze nog een stap verder gaan?</p><p>De geheimen geven zich niet prijs. Ze zet nog een stap vooruit, maar voelt alleen maar de rotswand. Net zo koud als de rest. De uitstulpingen op de wand voelen als de achterwand van een tijdelijk parlementsgebouw eruit ziet. Zo bultig, kil en zonder mededogen. Als ze omdraait en kijkt waar ze vandaan komt, ziet ze het smeulende vuur voor de dunne grotopening in de vorm van een oor.</p><p>De takken bewegen zacht in het nachtlicht, ziet ze als ze door de ingang van de grot heenkijkt. Het is verder weg dan ooit, maar ze ziet veel meer dan hier. Ze besluit om te draaien en terug te keren. De geheimen die in dit duister vestopt liggen, zijn teveel voor haar.</p><p>De grote berg die tegen de wand rust, komt langzaam in beweging als ze weer langsloopt. De plank volgt haar. ‘Wat doe jij hier?’ vraagt haar moeder.<br> ‘Ik wil weten wat er in het donkere gat is’, antwoordt Crypta.<br>‘Dat weet niemand’, zegt haar moeder. ‘Niemand die in het gat is gegaan, is er ooit weer uitgekomen.’</p><h2>WoT</h2><p>Bij de #WoT schrijven bloggers over een woord of een foto. Elke donderdag verschijnt een nieuw woord waarover je kunt bloggen. Vandaag is het woord: <a href="https://writeonthursday.wordpress.com/2022/03/31/wot-deel-11-cryptisch/">Cryptisch</a>. Doe ook mee op <a href="https://writeonthursday.wordpress.com/">writeonthursday.wordpress.com</a></p>Hendrik-Janhttp://www.blogger.com/profile/06934710703907955689noreply@blogger.com0