13 juni 2016

Benali's Brief aan zijn dochter

image

In zijn Brief aan mijn dochter behandelt Abdelkader Benali 2 grote thema´s: het vaderschap en de situatie van minderheden in Nederland. Het gaat om de zorgen rond verdraagzaamheid en begrip voor elkaar. Want je afkomst lijkt er toe te doen. De sfeer in de wereld wordt grimmiger en daarmee krijgt het verhaal van Abdelkader Benali een diepere lading.

Het is een ontroerende brief die Abdelkader Benali schrijft aan zijn dochter. Hij koppelt geen datum aan zijn brief. Maar hij opent ermee dat hij het schrijven lang heeft uitgesteld, maar nu eindelijk begint. Dan volgt het verhaal van de zwangerschap van zijn vrouw Saida en hoe hij dit ervaart.

Een feest der herkenning voor vaders. Van het moment van verwekking die je op 1 of andere manier onthoudt, of zou het een romantische gedachte zijn? Dan de zwangerschap, nieuw leven in de buik. Tot de geboorte die raadselachtig, spannend en ontladend is. Allemaal emoties die tegelijkertijd door je heen gaan als kersverse vader. Dan de slapeloze nachten of het eerste nachtje van huis, waarbij je geen moment niet aan je kind denkt.

Voor mij zijn het mooie intermezzi. Het verhaal dat mij aangrijpt, is het verhaal van Abdelkader Benali zelf. Hoe hij op 4-jarige leeftijd naar Nederland emigreert en zijn jeugd doorbrengt in Rotterdam. Zijn vader heeft er een slagerij aan de West-Kruiskade. Hier ziet hij hoe de wereld buiten verschilt van de wereld binnen. De enige ontsnapping is het leren lezen en de bibliotheek met zijn boeken:

Als een razende roeland ging ik door de boekenkasten van de basisschool. Geen titel was veilig voor mij. De boeken werden het balkon waarvandaan ik naar de wereld kon kijken. We thuis nog steeds een streng regime: wie na schooltijd buiten werd gezien, kon rekenen op een flink pak slaag. (46)

De boeken laten hem ontsnappen maar redden hem ook. Hij ziet hoe leeftijdgenoten ten gronde gaan aan de tweespalt waarin ze leven. Ze redden het niet, zijn getallenteerd, maar de druk wordt teveel. Elke tegenslag is er 1 teveel.

Het brengt hem tot een verdrietige conclusie:

Ik zei het al: toen ik jong was, geloofde ik dat als je maar veel en lang in jezelf investeerde, het systeem je uiteindelijk zou belonen voor je geloof in zijn welwillendheid, en dan zou het goedkomen. Het was een sprookje dat sterker was dan de werkelijkheid. Ik klampte me hier des te meer aan vast omdat er in mijn directe omgeving zo weinig was om in te geloven. (98)

Het brengt hem uiteindelijk meer terug naar huis dan hij misschien zelf beseft. Het nieuwe leven begint in een appartement in Tanger. Ook hier gelden de boeken en het schrijven als bevrijding. De droom en het verhaal redden je van de desillusie. Tegelijkertijd loert de werkelijkheid overal naar binnen. Zijn dochter Amber symboliseert een nieuw begin.

Abdelkader Benali: Brief aan mijn dochter. Amsterdam, Antwerpen: Uitgeverij De Arbeiderspers, 2016. ISBN 978 90 295 0561 1. Prijs: € 15. 172 pagina’s.Bestel

Geen opmerkingen: