Het genie en de chaos

Hoe snel een vriend met vijfduizend boeken teveel in huis, een beroemdheid wordt. Hij heeft de bijnaam Boekito al gekregen en dat legt hem geen windeieren. De boeken worden opgeruimd, in een samenwerking van het Centraal Boekhuis en de opslagboxen-gigant City Box.

Fantastisch nieuws natuurlijk en zoiets gun je een vriend. Bij het rondneuzen en bevredigen van mijn nieuwsgierigheid, stuitte ik op een filmpje waarmee Hans Bauer de beroemde uitspraak van Einstein aanhaalt, op zijn manier. 'Netheid is voor de dommen, het genie beheerst de chaos.'



Een leuke uitspraak natuurlijk en in de context van Hans Bauer ook nog eens erg grappig, maar het snijdt natuurlijk weinig hout. De chaos die het huis van Bauer beheerst, is geen chaos maar troep. En het genie dat de chaos ontrafelt ontbreekt eveneens.

Dit genie spreekt zichzelf overigens regelmatig tegen. Zo beweert hij dat hij geen problemen heeft met de rotzooi, alleen zijn verhuurder zeurt. Andere keren moet hij toch ook wel toegeven dat de hobby iets uit de hand gelopen is. De opslag van City Box is, hoe lief ook bedoeld, geen oplossing van het probleem. Sterker nog, het zal de verzamelwoede alleen doen toenemen. Over een jaar of wat heeft de christelijke woningbouwvereniging Patrimonium uit Groningen er weer werk aan.

Overigens ben ik erg benieuwd naar Hans' gedichten...

Aanvulling
Het genie google geeft bij het weergeven van het filmpje de oplossing voor Boekito.

Onverzadigbare boekenwurm

Het zijn vrienden geworden met wie ik collectief de boekenmarkten van Nederland afloop. Ze zijn herkenbaar aan de stoffen tasjes die om de schouder bengelen. Plastic tasjes hangen aan de armen, boordevol met aankopen. Toch struinen ze verder en speuren naar nieuwe boeken.

Nu moet één van mijn vrienden zijn huis ontruimen op last van de woningbouwvereniging. Vierduizend boeken heeft hij al eerder weg moeten doen. Nu moeten vijfduizend volgen, vindt ook de rechter. De foto bij het artikel toont het beeld van de onverzadigbare boekenwurm, die koopt en koopt.

Aan een vriend geef je gratis advies. Op de foto bij het artikel zie ik schilderijen op de grond uitgestald staan. Als hij die nu begon op te ruimen, zou dat al aardig wat ruimte schelen. Bovendien kan hij de boeken makkelijk in dubbele rijen plaatsen in de boekenkasten. Evenveel boeken, alleen ziet de woningbouwvereniging dat wat minder goed. Teveel brandgevaar en onleefbaar, is de verklaring die de woningverhuurder geeft.

Overigens is het een beetje merkwaardig dat deze man zijn boeken moet wegdoen. Een boekenwurm als Martin Ros kan er ook wat van. En wat dacht je van Boudewijn Büch. Hij leefde eveneens in een huis met binnenburen van boeken. Alleen noemen deze mensen zich bibliofielen en noemen zij hun kamers vol gestapelde boeken bibliotheken. Dat zou Hans Bauer ook moeten doen.

De linkse pers en het drankprobleem

Hoe hij de werkelijkheid naar zijn hand zet. Een fractielid heeft een drankprobleem en probeerde achter de bar te komen omdat hij geen drank meer kreeg. En nu geeft hij de linkse pers daar de schuld van. Dan zijn er nog mensen die in deze hetze meegaan.

Ik noem het een gebrek aan reflectie.

Bilderdijk

'Hoe is het met Bilderdijk?' Hij keek me indringend aan. 'Ja, toch?' vroeg hij nogmaals. 'Ja, inderdaad. Bilderdijk maakt het prima', antwoordde ik. 'O, jij was er ook bij?' 'In Utrecht, ja. Je hebt er ook nog een blogje over geschreven. Dat was een leuk blogje. We hebben het allemaal gelezen', vervolgde hij. 'Ik ben erg gelukkig met Bilderdijk,' vertelde ik snel. 'Vanmorgen heb ik nog even in een deeltje gelezen.' Hij keek tevreden en verdween achter een opening verstopt achter een boekenkast. Ik voelde me even zweven, zeker omdat de twee zware tassen met boeken in het niet vielen met de aankoop van toen.

Titels voorlezen

Hij staat net een stap naast me, trekt een boek uit de doos en bekijkt aandachtig het kaft. 'Het hongergen' vermeldt de omslag en meneer moet dat ook even kenbaar maken. Hij kan immers lezen. Hij tikt me aan. 'Wist je dat op de wereld ruim één miljard mensen met overgewicht kampt?' Hij kijkt van zijn boek op en ziet mij. 'O, sta je daar', geeft hij als excuus en gebaart naar de vrouw die aan de andere kant naast mij staat. 'Ach', zegt ze snel. 'Van mij hoeft dat niet dat lijnen en zo.' Ze trekt haar buikje een eindje in, wrijft er even over met haar hand en slaat haar ogen weer op de dozen met boeken.

Hij legt het boek terug en staart naar een andere titel. 'Transedente seks', leest hij opnieuw voor. 'Wat zou er nou in zo'n boek staan?' Dan moet je het kopen en lezen lul. 'Ik zou het niet weten', antwoordt zij geduldig. Zij reageert verder niet en duwt met haar wijsvinger de ruggen weg om de titels wat beter te kunnen lezen. Hij legt het boek weer weg en ik zoek snel een plek verderop om het stel niet meer te horen.

Wat later als ik bij de andere kraam sta, passeert het stel mij. Hij houdt een tasje vast van de boekwinkel van het kraampje waar hij de boektitels voorlas. Ze lopen wel een mijl uit elkaar. Hij blaast een beetje voor zich uit. Het tasje slingert tussen beide. Ze zeggen niks, er zijn geen titels meer om voor te lezen.

Station Herstel

Vrijdagmiddag, een middag waarop de medewerkers het allemaal niet meer zo helder hebben. Een week werken, de vrijheid van het weekend lonkt. Dan kan er nog weleens iets verrassends gebeuren.

We rijden in de richting van de Gooische bocht in de polder bij Weesp, de omroepinstallatie kraakt en de trein remt enigszins af. 'Dames en heren, over enkele ogenblikken station Herstel.' Waarna de verbinding onmiddelijk verbroken wordt. Het besef dat dit de trein naar Almere is in plaats van naar Weesp heeft hem net op tijd wakker gemaakt.

Als dan na de bocht de trein remt bij het passeren van de tegemoet komende trein hoop ik op een behouden aankomst. Een machinist die droomt dat hij naar Weesp rijdt, terwijl hij de bocht naar Almere neemt, is gevaarlijk.

Matt en Dan

Dan Brown heeft een nieuw boek geschreven, vijf jaar na zijn doorbraak De Da Vinci Code is er dan weer eentje. De titel sluit naadloos aan bij alle mysteries, decepties en dilemma's. Ditmaal gaat het om een verloren symbool, The lost symbol. Het christendom laat Brown liggen, nu moeten de vrijmetselaars er helemaal aan geloven. Dan Brown is nu eenmaal gek op vrijmetselaars, dat bewijzen zijn eerdere boeken ook al wel.

De website van de Amerikaanse vrijmetselaars is vandaag al gecrashed door alle aandacht die Dan Brown opeist. Er is een nieuw geheim en dat moet ontrafeld worden. Gisteren verklapte dé vrijmetselaar van Nederland (althans dat zegt de Wiki) Matt Herben, het einde al in Een Vandaag. Het verloren symbool is niet een echt verloren symbool, het ligt bij jezelf.

De vrijmetselarij is vergeven van de symbolen. Misschien bezit dit illustere gezelschap wel meer symbolen dan het geloof zoals het christendom. Het maakt de vrijmetselaar geheimzinnig, zo geheimzinnig dat er mensen zijn die het associëren met hekserij.

Meer dan genoeg voer voor Dan Brown. Zijn boeken drijven op die geheimzinnigheid. Hij maakt het geheimzinniger dan het is, wat hem weer geld in het laadje brengt. Zelfs Matt Herben is daar niet ontnuchterend genoeg voor.

Alternatieve troonrede

Heerlijk die alternatieve troonrede van Rob Wijnberg vanmorgen in Next. Hij heeft vanuit de eerste, originele alinea een verhaal opgebouwd waarin hij stelt dat er behoefte is aan een nieuwe mens. De homo economicus moet vervangen worden door de homo cooperatus.

Vaak worden de jaren dertig aangehaald om te zeggen dat we lessen moeten trekken uit het verleden. De wereld van toen heeft er lang over gedaan om van de ellende te herstellen. Bovendien werden in die tijd evenmin effectieve maatregelen genomen. Een zelfherstellend vermogen zit er niet in. Bankiers kunnen hun fouten uit het verleden niet herstellen, als je altijd bonussen hebt genoten, dan kun je niet meer zonder.

De wereld verandert niet radicaal. Vorig jaar had ik ergens de hoop en dacht dat een ecologische samenleving het alternatief zou worden. Minder gericht op consumptie en meer op een harmonie tussen mens en natuur. Nu een jaar na de crash zie ik dat de wereld hetzelfde is als toen. Graaiers graaien en armoedzaaiers oogsten armoede.

Als je iets wilt veranderen, is het de tijd de wereld te veranderen. Daar heb je anderen voor nodig, maar jezelf nog het meest. Daar kan geen troonrede tegenop.

Je dag niet hebben, kent u die uitdrukking?

Balkenende had zijn dag niet bij de openbare beschouwingen. Zeker iedereen heeft het weleens, feestje dag ervoor, huwelijk staat op knappen, je zoon is gezakt voor zijn zwemexamen of je vriendinnetje heeft vijf minuten voor het debat gebeld dat ze zo van je houdt, maar waarom ze je nooit ziet. Enfin, redenen genoeg om je dag niet hebben.

Mag een premier op dag van de finale een mindere dag hebben? Politiek is topsport, het bestuur van de voetbalvereniging in Akkersloot mag wel een blundertje hier en daar maken, maar een premier?

Wel eigenaardig dat de man die opriep tot daadkracht en ondernemerskracht zelf zo'n modderfiguur slaat bij een vergadering van de volksvertegenwoordiging. Wat je van een ander verlangt, moet je ook zelf doen. Misschien hoort het bij de teneur van dit kabinet. Het zit zo barstensvol met tegenstellingen en tegenzin, dat het tot niets komt. Al weten de bewindslieden alle spanningen om te buigen tot saaiheid. Als dat het geval is, kun je beter in een slecht huwelijk zitten en je dag niet hebben, dan toegeven dat de boel niet loopt.

Overigens heeft de premier niet eens een verklaring gegeven waarom hij zijn dag niet had. Dat is misschien nog het ergste.

Melvin en Claudia

Melvin - Claudia staat in grote letters op het kleed- en toilethokje bij het strandje aan het Weerwater. De rode spuitbus spoot de rest van de verf op aan de vorm van een hart die om de twee namen gecirkeld staat. Geen ruimte van het kleedhok is meer over, alles is vervuld van Claudia en Melvin.

De gele deuren staan volgekalkt met namen en liefdes waarvan een groot deel verlopen is. Verloedering noemen ze dat, als een huisje volgespoten is met graffiti en de ene letter de andere overschreeuwt. Melvin en Claudia hebben gewonnen, want de eenzame hardloper ziet deze namen hem toeroepen.

Het strand ligt aangeharkt en schoon voor het water. Een vrouw ligt op haar zij, naast haar zit een klein jongetje. Verder is alles verlaten en streelt het water zachtjes over het aangeharkte strand.

Online of print

Vandaag redactiedag in Zeist gehad, een heel mooi en leerzaam initiatief. Er zijn een paar goede voorbeelden uit de praktijk geillustreerd. Veel (vak)tijdschriften en kranten worstelen met een dilemma tussen internet en het papier. Volgens Alex Beishuizen, de hoofdredacteur van Computable, hoef je helemaal niet kiezen en maak je de perfecte match door op allebei de media te publiceren.

De overstap naar internet is een logische zet, maar of alle content op internet moet, is de vraag die de presentatie bij mij en veel van mijn collega's opriep.
Als reactie op het anders moeten schrijven voor internet of een krant, reageerde hij dat dit algemene schrijfregels zijn die helemaal niet aan één specifiek medium toebehoren.

Zeker schrijven voor internet en voor papier verschillen weldegelijk. Ik ben ook bang dat veel mensen in plaats van het artikel op het scherm te lezen, het gewoon uitprinten. Het lezen van het geprinte artikel wordt uitgesteld en komt uiteindelijk in de oud-papiermand terecht. Ik heb zelf lang dergelijke methodes op nagehouden, maar een online artikel moet ook online gelezen worden.

Misschien dat Alex Beishuizen onbewust een verkeerde link legt en dat bepaalde content het goed doet. Het gaat dan om het model met experts dat hij hanteert en dat in het vakgebied waarvoor hij schrijft, het erg goed doet. Ik denk dat daar de kracht van zijn model zit. Verder heeft hij een erg goed redactiemodel dat vanuit internet denkt, in plaats vanuit het papieren medium, met goede redactie-richtlijnen. Dat schept duidelijkheid bij schrijvers en vooral lezers.

Kortom, een erg leerzame bijeenkomst. Ik ga snel beginnen aan zijn boek Online of flatline, Een uitweg uit het sterfhuis van de media.

Een boemeltje met hoge snelheid

Bij het lezen van een artikel over de hogesnelheidslijn van Amsterdam naar Parijs, het stond vorige week in weekendbijlage van NRC Handelsblad, verbaasde ik mij opnieuw over de relatie tussen Nederland en België. België schreeuwt moord en brand over de Westerschelde, maar heeft ergens aan het einde van de jaren '90 besloten geen aparte hogesnelheidslijn tussen Antwerpen en Brussel te maken, maar het bestaande spoor te vernieuwen. Daarmee sukkelt de trein dadelijk tussen Antwerpen in Brussel met 160 kilometer per uur.

Je kunt je afvragen of een hogesnelheidslijn zin heeft met afstanden tussen steden van enige tientallen kilometers, maar waarom heeft Nederland wel een hsl aangelegd terwijl het wist dat België niet zou meegaan? De prestige won het van de realiteitszin.

Ik herinner mij de teleurstelling, ergernis en ook boosheid dat België een afspraak uit 1989 niet nakwam. Het was in 1999 en ik reed over de gloednieuwe hogesnelheidslijn van Brussel naar Parijs. In nauwelijks anderhalf uur tussen de twee hoofdsteden. Naar mijn oordeel was ook het beste geweest dat de trein tussen Amsterdam en Parijs alleen in Brussel zou stoppen, dat zou pas echt schelen in tijd.

Het beste alternatief was geweest om mee te gaan met de Belgische modernisering en tussen Amsterdam en Rotterdam de baan geschikt te maken voor 200 kilometer per uur en gelijk viersporig te maken. Dat zou geen tijd schelen, maar wel heel veel geld en geluidshinder...

Zoals altijd heeft de politiek een 'en-en'-beslissing genomen en niet een 'of-of'.

Vooruit met de geit

Ze sleepte een eind voor mij uit op het fietspad twee dieren achter zich aan. Het leken zo vanuit de verte twee flinke honden, maar toen ik wat dichterbij kwam zag ik uit elke kop twee hoorns steken. De geiten lieten zich niet gewillig meevoeren met de oversteek. Het touw vormde een splitsing waarbij de ene geit de tegenovergestelde richting van de andere koos. Het hielp niet, maar de dieren lieten zich niet ontmoedigen en wisselden keurig van richting.

Ik holde steeds meer in haar richting en hoe meer ik haar naderde hoe meer ze de twee dieren met zich kreeg. Ze kwam weer op gras langs de sloot terecht en liep over het smalle paadje. De twee dieren liepen achter haar aan. Het meisje liet de touwen zelfs los en liep als een verkenner voorop. De geiten volgden keurig.

Vooruit met de geit, de snelheid kwam er goed in. Ze zette het zelfs op een sukkeldrafje en de geiten namen het tempo over. Bovendien volgden ze netjes in de strook aarde die de twee stukken gras scheidde. Ik passeerde het drietal en even leek eentje mij interessanter te vinden. Het meisje zwaaide wat met een hand en riep er wat bij en het dier volgde haar weer.

Een potje met vet

Driemaal is scheepsrecht, voor de derde keer probeerde ik MIM van A.F.Th. van der Heijden te lezen en deze laatste keer is het gelukt. Ik heb 'm uitgekregen. Ik kreeg zelfs grip op de bloemrijke taal die mij de vorige keren uit het verhaal drukte. Dit keer ontdekte ik dat het boek inderdaad de beste is uit de reeks van zes boeken voor Harry Mulisch' tachtigste verjaardag. Over Harry Mulisch gesproken, dat was natuurlijk wel even schrikken dat hij dood verklaard was. Wat moet die man veel vijanden hebben.

De motieven die door het verhaal verweven zijn, spelen altijd in het werk van de bombastische A.F.Th. een rol. Zo is er de bitterbal, het frituurvet en de wereldbol waardoor de tinnen degen steekt. Een vindingrijkheid die er soms iets te dik op ligt. Net zoals het ijzersterke Eudipus-motief, dat hier in zo'n dikke laag over de boterham gesmeerd is dat je geen brood meer proeft. Het frituurvet dat van bijna elke pagina druipt, maakt dat het einde inderdaad alleen maar ranzig kan zijn.

Toch blijft het een boek dat buitengewoon actueel is na de rellen bij Hoek van Holland. MIM bevat het verhaal van de Coolsingelrellen in Rotterdam na de huldiging van Feijenoord in 1999. De onlusten zijn net zo mooi verweven als Van der Heijden eerder het verhaal van de huldiging van Beatrix in De slag om de Blauwbrug heeft verwerkt. De rellen en het geweld spelen in de Homo Duplex, de cyclus waaraan Van der Heijden nu werkt, een belangrijke rol. Daarmee verwerft Van der Heijden de grote gave verhalen te vertellen binnen de nationale geschiedenis.

Knooppunt Hellegat, het volgende boek in de cyclus, dat begin volgend jaar verschijnt volgens iedereen, moet weer zo'n ijzersterk boek worden. MIM verwijst al ontzettend vaak naar de gebeurtenissen op dit verkeersplein waar de Honderdman van Erdam wordt vermoord.

Pietje

Z'n pootjes klemden zich om haar wijsvinger zoals hij zou doen rond het stokje in een vogelkooitje. Hij bleef rustig zitten, op zijn gemak en zij hield haar hand net zo stil. Hij draaide zich om en bekeek de reizigers aandachtig. Op het tafeltje bij het raam lag een doosje met daarop de naam van een dierenwinkel.

Een vreemd gezicht zo'n blauwe parkiet als medereiziger. Hij zit net zo frank en vrij als de rest. Ze aait lief over zijn rug. Het dier geniet van de knuffelpartij en voelt zich al helemaal thuis bij zijn nieuwe eigenaar. Het meisje haalt haar vinger naar haar mond en kust de vogel op zijn snavel. Zijn kop gaat wat omhoog en pikt in d'r haar. Er klinkt een fluit door de trein, zoals een bouwvakker met teveel testeron fluit naar een meisje in een te kort rokje die langs een bouwplaats loopt. 'Da's voor jouw Piet', roept een vriendin van het meisje. De vogel kijkt om zich heen, maar ziet zijn soortgenoot niet.

Het meisje draait met haar vrije vingers een shaggie. De vogel gaat met zijn snavel naar het mondstukje van de shag, dat ze wat kleiner heeft gedraaid. 'Pietje wil ook een hijs', gilt een andere vriendin. 'Niet doen Piet. Da's dodelijk. Ook voor Pietjes', roept de tweede vriendin. 'Ze zijn gek op fruit', zegt de andere vriendin weer. 'Ja, die van mijn moeder eet appel.' Pietje heeft op dit moment meer interesse in de shag.

We naderen Utrecht en er klinkt een gillen vanuit de hoek van de meiden. Even denk ik dat de vogel gevlogen is, maar ze heeft hem in het doosje gestopt. Pietje geeft een ritmisch geluid en vult ermee de trein. Het geluid sterft weg als de meiden naar de deur lopen, maar houdt pas op als ik al ver van ze verwijderd ben op het perron.

Spaarlampverbod

De 100 Watt-gloeilamp mag niet meer worden gemaakt en spoedig zal ook een verbod op de 75, 60 en 40 Watt-peertjes volgen. De reden van het verbod is dat de gloeilamp duur is in het verbruik. De energievreter straalt meer warmte af dan licht. Tegenstanders vinden dat een goed alternatief niet voor handen is. De vervangers geven wel licht, maar geen goed licht. Innovatie staat voorop maar als er geen goed alternatief is, mag je dan zo’n rigoureuze maatregel toepassen als een verbod? Emotionele argumenten mogen niet gelden, maar het lijkt erop dat de keuze te vroeg valt. Een goed alternatief voor de gloeilamp ontbreekt.

Lees verder op scmonline.nl >>

Evolutie-gedachten

Bij het denken over de evolutie, stuitte ik op het beeld dat ik zaterdag in het Dierenpark Amersfoort te interessant vond om niet op de foto vast te leggen. Want hoezo lijken deze op elkaar?
Hetzelfde kun je natuurlijk over jezelf denken als je voor het hok van de chimpansees staat.

Opening nationale orgeldag

De opening van de Nationale orgeldag, die zaterdag tegelijk valt met Open monumentendag, is in de Grote kerk van Breda. Prachtig natuurlijk.Twee jaar terug gingen we een gezellig dagje naar Breda op Open monumentendag. Er zijn daar zoveel monumenten, maar het enige monument dat niet open was, was de Grote kerk. Dit gebouw was verhuurd voor een bijzondere gast. Ik heb me toen best een kwaad gemaakt, immers het was Open monumentendag en ik was stiekem vooral voor de Grote kerk gekomen. Potdicht zat deze, gezwicht voor het geld van de verhuur. Elke cent die binnengehaald wordt is er één, ook al moet de kerk dan dicht voor het publiek op Open monumentendag.

Blijkbaar levert de openingsmanifestatie wel genoeg geld op om de kerk niet aan een ander te verhuren.

Leids kwartiertje en de evolutie

Een promotie had ik niet eerder meegemaakt, maar voor mij brak Frank Landsbergen gisteren het ijs. Hij promoveerde op de semantische en syntactische ontwikkeling van het werkwoord krijgen. Een roodgekleurd boek boordevol met grafieken en computersimulaties. En ook Engels. Vreemd gezicht blijf ik dat vinden als er dan een midden in zo'n zin het Nederlandse 'krijgen' staat, ook nog eens cursief geschreven om te benadrukken dat het echt daar om gaat.

Het was zeker een interessant verhaal en het theaterstuk dat zo'n verdediging toch is, maakt het allemaal nog spannender. Zeker als je het boek ook pas na afloop bemachtigt, maar dat kwam ook doordat de treinen niet op tijd reden. Het was ergens een wonder dat ik nog stipt om 16.15 uur de ruimte binnenkwam. Waar het Leids kwartiertje niet goed voor is.

De dissertatie van Frank, Cultural evolutionary modeling of patterns in language change, Excercises in evolutionary linguistics, gaat uit van de evolutie van taal en demonstreert eigenlijk dat taal zich ontwikkelt. De metafoor die zijn promotor, Arie Verhagen, vervolgens gaf, was dat de wetenschap ook evolueert. Telkens met een klein stapje naar voren.

Na de borrel liep ik met een vriend naar zijn huis om een hap couscous te eten. Daar vroeg ik mij hardop af hoe het nu met de evolutie van een stad als Leiden zit. Ik woon er nu zeven jaar niet meer en probeerde de verschillen en overeenkomsten te zoeken. Door het smalle steegje passeerde mij een man met een grote baard en een dikke buik. De fiets zwabberde over de kinderkopjes en het stuur rammelde zo hard dat het leek of hij voortdurend aan zijn fietsbel trok. Ik zag voor mij hoe een jongere versie van de man een andere man in de haren vloog in de mensa, aan de Kaiserstraat.

Wat verderop stonden deuren van studentenhuis open, rolde de lucht van verschraald bier naar buiten en zag ik door het open raam twee fietsen gestald staan tegen een groene bank boordevol met donkere vlekken. Midden op de brug van de gracht stonden studenten gezellig te kletsen. Fietsers probeerden hen te ontwijken. Zij deden hetzelfde waardoor fietsers en kletsende studenten elkaar alsnog tegenkwamen. 'Als Leiden zich evolueert, dan gaat dat heel langzaam', zei ik. 'Zo langzaam dat wij dat niet meer meemaken', concludeerde Michaël. 'Het gaat zo langzaam dat we eigenlijk niet weten of het vooruit of achteruit gaat', bevestigde ik.