Op een mooie manier weet Nelleke Noordervliet in haar roman Aan het einde van de dag het personage Katherina Mercedus Donker te verweven met haar eigen verhaal. Ze heeft een slechte relatie met haar vader. Haar vader is arbeider in hart en nieren en moet weinig hebben van intellectuelen met hun praatjes. Hij mist de daden van deze mensen en verwijt zijn dochter iets soortgelijks te doen.
De puber Katherina Mercedus Donker verzet zich op alle mogelijke manieren tegen haar dominante vader. Daarom loopt ze al op jonge leeftijd weg en gaat in Parijs werken. In de Franse hoofdstad hoopt het meisje dat nog op het gymnasium zit, zich te onttrekken aan haar vader.
De geschiedenis herhaalt zich als haar zoon Jimmy op 16-jarige leeftijd wegloopt en bij zijn vader in Spanje gaat wonen. Haar dochter verdwijnt uiteindelijk bij een therepeut in Amerika die haar onthoudt van haar broodnodige medicatie. De Amerikaan is van mening dat een vleesloos dieet met voornamelijk rauw voedsel de echte Hanna zou tonen. Voor Katherina is dat niet reden om haar dochter te leren begrijpen.
Ze wordt gegrepen door dezelfde trots als haar vader. Hij laat niet het achterste van zijn tong zien. Katherina hoort pas het echte verhaal van hem als haar vader dood is. Zeker, hij heeft gevochten in het Spanje als er de burgeroorlog heerst in 1936. Hij komt gewond terug. Gered door een vrouw die Mercedes heet. Ze haalt de kogel waarmee hij getroffen is, met een mes uit zijn lijf.
Hij is het contact met de groep verloren. Hij en zijn kameraad Benny komen onder vuur te liggen en worden geraakt. Willem neemt zijn vriend mee op de schouder, maar Benny sterft. Het is ijskoud, een dikke laag sneeuw ligt over het land. Willem moet zijn vriend achterlaten, maar heeft het stervenskoud.
Het echte verhaal vertelt oom Frits:
| ‘Hij zei dat het zijn schuld was dat ze het contact met de groep waren verloren. Dat-ie dat zichzelf nooit heeft vergeven. En dat-ie Benny naakt in de sneeuw heeft achtergelaten om zelf warm te blijven. Daar kon hij niet over uit. Ik moest erover zwijgen, zei hij.’ (229) |
Vlak na het overlijden van Willem, verbreekt Frits de belofte omdat je aan een dode geen verplichtingen hebt. Maar hij vindt het wel heel belangrijk dat Willems dochter Katherina het verhaal hoort. Het werpt een ander licht op haar vader. Het lijkt erg op het schuldgevoel waaronder Katherina Mercedes Donker leidt.
De hoofdpersoon van deze roman worstelt eveneens met een schuldgevoel. Dat ze haar kinderen te weinig aandacht gegeven heeft en koos voor een druk leven als minister. Geen tijd voor de sores van het gezin. Voor haar voelt dit als falen. Ze beseft dat ze misschien haar kinderen te weinig aandacht en liefde heeft gegeven. Het is dezelfde harteloosheid waarmee haar vader haar gehart heeft.
Of zoals oom Frits het zegt:
| ‘Hij had het zichzelf makkelijker kunnen maken in zijn leven.’ |
Als hij meer zijn kwetsbaarheid had getoond en meer van zichzelf aan zijn dochter liet zien. Het zou mogelijk geholpen hebben om haar niet op te zadelen met eenzelfde harteloosheid en meedogenloze houding.
Dit heeft Nelleke Noordervliet heel mooi weten te verwoorden in haar roman Aan het eind van de dag.
Nelleke Noordervliet: Aan het eind van de dag. Roman. Amsterdam: uitgeverij Augustus, 2016. ISBN: 978 90 254 4869 1. Prijs: € 19,99. 352 pagina’s.Bestel
Een perfecte dag voor literatuur
Dit is mijn tweede bijdrage over de roman Aan het eind van de dag van Nelleke Noordervliet. We lazen dit boek bij Een perfecte dag voor literatuur van notjustanybook.nl. Lees de bijdragen van anderen in de reacties.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten