28 maart 2017

Ruziezoekertjes

Het huwelijk van hoofdpersoon Nico Dorlas stelt in Kwaadschiks niet veel meer voor. Hij wordt beheerst door drank en de daaraan gekoppelde woede. De vele liters wodka die hij er doorheen jaagt, maken hem knettergek in zijn kop. Het zorgt uiteindelijk ook voor de onvermijdelijke scheiding van de 2.

Al vrij vroeg in het verhaal introduceert de verteller de zogeheten ruziezoekertjes. Of zoals de verteller het uitlegt:

Desy en hij hadden ruim een jaar geleden afgesproken om allebei een lijst bij te houden van kleine irritaties, ogenschijnlijk vaak de moeite niet waard, maar die tot evenredige schreeuw- en smijtpartijen konden leiden, tot fysiek geweld zelfs. Dit met de bedoeling ze in heel hun kinderachtigheid samen te analyseren, en er relatietechnisch van te leren. (65)

Door de rest van de roman verschijnen deze ruziezoekertjes regelmatig in cursieve tekst door de tekst. Zoals de hüttenkäse waaraan Desy verslaafd is (Ruziezoekertjes 17). Of dat Desy vergeet het bier in te slaan, nr. 14. De haar in de klaargemaakte boterhammen voor op het werk, nr. 67. Of de uitgedroogde waterverdampers voor op de radiators van de verwarming. Desy weigert ze te vullen, nr. 37.

Allemaal heerlijke voorbeelden die zeker herkenbaar zijn in elk huishouden. Of ze je ergeren, is een ander verhaal. Nico Dorlas maakt zich werkelijk overal druk om. Al is zijn liefde voor Desy soms groter dan de ruziezoekertjes. In de dag uit het leven van Nico Dorlas die je bij het lezen van Kwaadschiks meekrijgt, vraag je je af waarom Desy hem niet eerder heeft verlaten.

Wat een ellende. Vooral veroorzaakt door Nico’s niet te stillen dorst naar alcohol. Het brengt hem in gigantische ellende. Of zoals een oud rapport uit het Pieter Baan Centrum dat vaak geciteerd wordt: het maakt Nico tot een theatrale persoonlijkheidsstoornis met narcistische trekken. Voor de lezer is het geen raadsel. Vooral bij de hoofdpersoon zelf lijkt het moeilijk door te dringen.

A.F.Th. van der Heijden: Kwaadschiks. Amsterdam/Antwerpen: De Bezige Bij, 2016. Romancyclus: De tandeloze tijd 6. ISBN: 978 90 234 5813 5. Prijs: € 29,95 (paperback). 1280 pagina’s.Bestel

Geen opmerkingen: