Mata Hari. Ik weet niet meer wanneer ik als kind al gegrepen werd door de vergeelde zwartwit foto’s. De vrouw in een met juwelen behangen topje en veel doorschijnende sluiers. Heel veel sluiers. De geheimzinnigheid en het mystieke in haar verschijning grepen mij toen al.
Later werd ik gevoed door het verhaal van Maarten ’t Hart over de neef van Mata Hari. De neef van Mata Hari, dominee Zelle, die er ondanks zijn plek op de preekstoel, bijna net zo’n losse levensstijl op nahoudt als zijn nicht. Een prachtig verhaal waar een dominee Zelle nog een proces begonnen is tegen Maarten ’t Hart. Hij voelde zich aangesproken.
De tentoonstelling in het Fries museum in Leeuwarden moest daarom bezocht worden. Ik kon het combineren met een paar andere activiteiten, cd’s die ik nog wilde halen en een bezoek aan de herinneringsbijeenkomst in het nabijgelegen Goutum. Daarom ging ik er zaterdag heen.
De drukke kermis voor het museum met allemaal tollende en draaiende attracties wordt gedurende het bezoek steeds kleurrijker. Dat komt omdat het buiten steeds donkerder wordt. Wij klimmen omhoog naar de 2e verdieping waar de expositie is gehuisvest.
Je mag geen foto’s maken. Ik zie het logootje maar ik registreer het niet. Meteen bij binnenkomst raak ik namelijk al bevangen van deze dame. De prachtige witte gordijnen die er hangen. Ze zijn als doorzichtige sluiers en haar beeltenis erop. Het is dezelfde indrukwekkende verschijning als waar zoveel andere mannen door gegrepen worden. Ze trekt de aandacht.
Want is ze eigenlijk mooi? De knokige neus geeft haar gezicht een bijzondere vorm. Maar het haalt niks van de geheimzinnigheid weg. Misschien versterkt het deze alleen maar. Kijk je bijvoorbeeld naar de arrestatiefoto. Niet een reguliere foto waarop iemand getekend is. Nee, een vrouw die strijdbaar en met rechte rug in een bontjas staat.
Of de foto in het uniform van haar minnaar. Daar staat een knappe vrouw, die lonkt naar de camera. Ze weet je pakken en in te pakken. Elke man tuint in haar verschijning. Zelfs een eeuw na haar dood, raak je door haar gegrepen. Het is niet de opwinding die zich meester van je maakt. Het is meer. Het is een bijzonder soort fascinatie.
Als je het gordijn met haar beeltenis erop geprojecteerd passeert, begint de tentoonstelling in Leeuwarden met haar doodvonnis. Het originele vonnis ligt hier, net als de verhoren en andere rechtbankverslagen. Je hoort enkele verhoren voorgedragen worden.
Mata Hari, De mythe en het meisje is tot en met 2 april 2018 te zien in het Fries Museum te Leeuwarden.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten