12 november 2017

Terug in de tijd - Mata Hari (2)

Na de opening van de gebeurtenissen 100 jaar geleden, spring je terug in de tijd, bij het begin. De biografie van Mata Hari, begint bij Margretha Zelle in Leeuwarden. Ze is de dochter van de plaatselijke schoenenverkoper. Ze leven op grote voet. Zo rijdt ze bijvoorbeeld in een speelgoedrijtuig met 2 bokken ervoor door de Friese hoofdstad. De mensen kijken haar met een lichte verwondering na. Ze hebben kapsones.

Je ziet enkele poesie-albums liggen en komt dan bij het rampzalige faillissement uit. Vader Zelle leefde op te grote voet en gaat failliet. Hij verdwijnt en laat de familie berooid achter. Margretha’s ouders scheiden en nog geen jaar na de scheiding overlijdt haar moeder. Margretha komt op een kostschool in Leiden terecht. Het loopt uit op een affaire met de schooldirecteur.

Ze ontsnapt uit haar ellendige bestaan door te trouwen met de officier MacLeod. Een oproepje in de krant brengt haar met hem in contact. Ze trouwt korte tijd later en vertrekt met hem naar Nederlands-Indie. Het stel krijgt 2 kinderen. Echt lekker gaat het niet met het huwelijk.

De jongen overlijdt. Hij zou vergiftigd zijn, maar de informatie in het museum geeft aan dat MacLeod waarschijnlijk aan een geslachtsziekte leed, die hij overdroeg aan zijn kinderen. Bij de behandeling met kwik moet het waarschijnlijk zijn foutgegaan.

Het huwelijk is al snel niet meer te redden. Ze gaan scheiden en een moeilijke periode breekt voor Margaretha Zelle aan. Ze staat voor de beslissing: of ze gaat haar kind opvoeden of ze gaat haar geluk in Parijs beproeven. Ze mag van haar ex-man niet haar kind opvoeden, hij houdt haar bij haar weg en ze vertrekt. Mislukt het eerste bezoek, het tweede is erg succesvol.

In Nederlands-Indië heeft ze goed gekeken naar de Oosterse dans en het Wajongspel. Ze weet de aandacht te trekken met een eerste optreden in Musee Guinet. Het zit daar bomvol met invloedrijke mannen die helemaal bevangen door haar raken. Ze schiet als een komeet omhoog, zo snel spreekt iedereen over haar. Veel vrouwen spraken schande van haar, maar de meeste mannen schudden misschien nee, maar ze waren erg getroffen door haar verschijning.

Mata Hari is al snel de bestbetaalde artiest in Parijs. Op de tentoonstelling is dit in de grootste zaal heel mooi vormgegeven. Er hangen witte gordijnen met projecties van een dansende vrouw. Er klinkt Oosterse muziek en aan de wanden zie je projecties van de bekende danseres Mata Hari met de juwelen en kroontjes met hoorntjes eraan.

Op ooghoogte zie je een beeld van Shri Shiva, het beeld waar Mata Hari aan het eind van haar eerste dansvoorstelling in het museum voor Aziatische kunst zich op de grond liet vallen. Ook zie je de wajangpoppen en andere attributen bij haar optredens.

Mata Hari, De mythe en het meisje is tot en met 2 april 2018 te zien in het Fries Museum te Leeuwarden.

Geen opmerkingen: