04 november 2014

De laatste dagen van Hongkong

20141019_102836Het oproer in Hongkong gooide de roman van Paul Theroux over deze stad in mijn schoot. Het enthousiasme over zijn andere Aziatische roman Saint Jack zorgde voor hooggespannen verwachtingen. Zeker ook omdat het onderwerp van De laatste dagen van Hongkong goed aansluit bij de roman die in Singapore speelt.

Verval is een centraal thema in het oeuvre van Paul Theroux. Hij bezoekt graag plekken die niet zo hoopvol stemmen bij zijn reizen, maakt graag gebruik van vervoersvormen die hun glorietijd achter de rug hebben en weet op een treffende manier in aanraking te komen met hoertjes en mensen in de goot.

Dat deze personages in zijn romans net zo goed voorkomen als in zijn reisboeken, zal niet bevreemden. Al zoekt hij in zijn romans het liefst de grenzen op. Een personage dat rijk en machtig is valt harder dan een personage dat straatarm is en niks te vertellen heeft. Het contrast van de westerling in den vreemde, doet de rest. Het verhaal vertelt zichzelf.

Dat proces zie je ook in De laatste dagen van Hongkong gebeuren. De roman opent met de dood van meneer Chuck. De Chinese zakenrelatie runt met de hoofdpersoon Neville George Mullard (kortweg Bunt) een grote textielfabriek in de Engelse kroonkolonie. Eigenlijk was Chuck samen met Bunts vader de fabriek begonnen. De oude Mullard overlijdt als Bunt 11 jaar oud is. Daarom neemt hij na het behalen van zijn middelbare-schooldiploma het werk van zijn vader over.

Tot zijn verbazing erft Bunt de hele onderneming van de Chinese zakenman. Nu heeft hij de hele fabriek in zijn bezit.

Bunt vond het een vreemde gewaarwording dat Imperial Stitching nu helemaal van hem was en hij voelde de drukkende aanwezigheid van anderen om hem heen in de onderneming: wijlen zijn broertje en naamgenoot, wijlen zijn vader en nu meneer Chuck. Ze gaven hem aanwijzingen, ze achtervolgden hem en vroegen om aandacht. (39)

Vooral zijn moeder Betty is veeleisend. Ze behandelt de 43-jarige Bunt alsof hij haar man is. Het lijkt wel of zij via hem wraak wil nemen op haar overleden echtgenoot die haar allerminst trouw was.

Betty moet ook niets van Chinezen en Chinees eten hebben. Moeder noemt de Chinezen steevast ‘spleetogen’. Ze is afkerig van de liefde van haar zoon, de Chinese werkneemster Meiping. Moeder Betty ziet haar het liefste verdwijnen.

Paul Theroux: De laatste dagen van Hongkong Oorspronkelijke titel: Kowloon Tong, The Last Days of Hongkong. Amsterdam, Antwerpen: Uitgeverij Atlas, 1997. ISBN 90 254 2102 4. 238 pagina’s.

Geen opmerkingen: