Kees van Beijnum behandelt in zijn roman De offers een boeiend onderwerp uit de geschiedenis na de Tweede Wereldoorlog. De rechter Rem Brink is de afgezand namens Nederland bij het Tokio trubinaal in 1946. Het tribunaal dat de Japanse oorlogsmisdadigers berecht, is minder bekend dan het Neurenberg tribunaal of de processen van Nazi-misdadigers als Eichmann.
Het Japanse proces was ook minder succesvol dan het proces in Duitsland. Het duurde erg lang voordat de misdadigers werden berecht en binnen het tribunaal heerste onenigheid over de mate van straf. De Nederlander die bij Kees van Beijnum model stond voor zijn personage Rem Brink, vond bijvoorbeeld dat bepaalde Japanse politici vrijgesproken moesten worden.
Kees van Beijnum weet van dit uiterst juridisch proces een heel indrukwekkend verhaal te maken waarin hij ook vraagtekens zet bij de daden van de geallieerden, in Japan zijn dat voornamelijk de Amerikanen. Hij geeft de jaren na de oorlog op een treffende manier weer.
De Jappaners zijn ontredderd. Ze hebben verloren en hun keizer is ontdaan van zijn goddelijke status. Ze overleven op de puinhuipen van de oorlog en proberen los te komen van alle trauma’s. De Amerikanen gedragen zich duidelijk als overwinnaars en begaan soms ook misdaden. Misdaden die bij het tribunaal niet doordringen. Daar storten ze zich eindeloos in de juridische procedures rond de oorlog en de rol die de Japanners erin speelden.
Om deze historische gebeurtenissen drapeert Kees van Beijnum zijn roman. Rem Brink verblijft al een jaar in Tokio. Het proces loopt flinke vertraging op. De rechters zoeken bewijzen en discussiëren over het dossier. Zo is volgens Rem Brink de aanklacht ‘misdaden tegen de vrede’ niet houdbaar. Hiermee manoeuvreert hij zich in een lastig parket tussen de rechters.
Om de rechtsgang heen vertelt de verteller het verhaal van de overspelige echtgenoot. Hij houdt het een halfjaar vol zonder zijn vrouw Dorien, maar Rem Brink vindt het verblijf in de Japanse hoofdstad erg zwaar. Hij heeft behoefte aan vrouwelijk gezelschap. Hij moet zijn fysieke behoeften tegemoet komen.
| Lijden onder zijn natuurlijke hunkering zou hem afleiden van zijn werk, zou van Dorien de vrouw maken die tussen hem en de bevrediging van zijn lichaam in stond. (41) |
De roman begint er al mee als hij aan het eind van een dag hard werken op zoek is naar Yuki. Ze is verdwenen. Dan ontmoet hij op een avondje bij de invloedrijke Duitse dame Haffner de zangeres Michiko. Hij wordt verliefd en komt in contact met het jonge meisje.
Michiko heeft veel meegemaakt. Haar ouders zijn omgekomen bij een bombardement. Ze heeft niemand meer en is volledig afhankelijk van mevrouw Haffner. Hij krijgt diverse waarschuwingen van mevrouw, soms verpakt in een filosofische uitspraak. Bijvoorbeeld als ze haar definitie voor het kwaad geeft:
| ‘Welbewust de verkeerde, schadelijke keuzes maken.’ |
Hij slaat haar waarschuwingen in de wind en je ziet hem afstevenen op de ondergang. Maar is hij degene die het echte offer betaald? Een interessante vraag waarop het verhaal meerdere antwoorden geeft. Het zijn niet alleen de manipulatieve reacties van mevrouw Haffner, maar ook de opmerkingen van zijn collegarechters of zijn vrouw. Dat maakt De offers tot een interessant boek.
Kees van Beijnum: De offers Uitgeverij De bezige bij, Amsterdam, 2014. ISBN 987 90 234 8628 2. 512 pagina’s. Prijs: € 24,90.
Een perfecte dag voor literatuur
Dit is mijn bijdrage over Kees van Beijnums roman De offers. We lezen dit boek op vandaag bij Een perfecte dag voor literatuur van notjustanybook.nl. Lees de bijdragen van anderen in de reacties.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten