Een brandje en heel het land ligt plat

Een groot drama op Utrecht Centraal gisteren en het hele land ligt plat. Een brandje in het gebouw van de treindienstleiding is voldoende, lijkt. Naar mijn oordeel demonstreert het voorval van gisteren 2 dingen:

1. onze railinfrastructuur is zeer gevoelige. Het minste of geringste zorgt ervoor dat de hele treindienst wegvalt of ernstig uit de pas loopt.
2. er moet heel snel een nooddienstregeling komen, verdeeld in clusters waarbij elke regio heel snel 'overgenomen' kan worden door een andere. Dit betekent niet een specifieke dienstregeling zoals de winterdienstregeling, maar veel meer een grofmazig plan dat overal gebruikt kan worden. 

Een paar weken terug schreef ik vol vuur over een treinvertraging waarbij treinverkeer tussen Weesp en Schiphol niet of nauwelijks reed. Ik ging via Amsterdam en de aansluitende intercity stond al op vertrekken. Het inspireerde mij tot het schrijven van een blogje over wat de NS zou kunnen doen aan vertragingen.

Kort daarna kwam de test met de winterdienstregeling. Een dienstregeling die werd ontwikkeld naar aanleiding van de enorme treinuitval in december 2009. Er was wat sneeuw gevallen en dat veroorzaakte de complete uitval de treindienst, gevolgd door het dringende advies vooral de trein niet te nemen.

Nu is het gebouw van de treindienstleiding uitgebrand en komt geen enkele trein Utrecht in of uit. Daar helpt de nieuw ontwikkelde winterdienstregeling niet tegen. Ik schreef al eens dat ik niet geloof in een specifieke dienstregeling, maar meer denk aan een nooddienstregeling die kan functioneren na een calamiteit. Hierbij ga ik uit van 2 elementen: het opdelen van het land in verschillende zones en daarnaast veel verantwoordelijkheid neerleggen bij de mensen op de trein.

Communicatie is hierbij het belangrijkste en dat is er nu niet. Er wordt waarschijnlijk een tijdelijke locatie ingericht, maar waarschijnlijk is dit heel lastig aan te sturen. Het computernetwerk zou uitkomst kunnen bieden en op die manier zou een noodlocatie in een paar uur op te zetten moeten zijn. ICT en communicatie liggen hierbij in elkaars verlengde en als de verschillende diensten op elkaar zitten te wachten - het beeld dat ik gisteren kreeg bij het zien van de beelden op televisie - dan zal het lang duren voordat er een trein rijdt.

Het blijft heel eigenaardig dat andere treindienstleidingen niet hun buurman kunnen 'overnemen'. Zo zou je een gedeelte van Utrecht Centraal bereikbaar kunnen houden. Nu is er in een verre omtrek rond Utrecht geen treinverkeer mogelijk, met alle gevolgen van dien.

Kortom, een winterdienstregeling is niet opgewassen tegen andere problemen. Ik geloof dan ook niet in specifieke oplossingen, maar veel meer in een flexibele infrastructuur (ICT en communicatie) die snel een andere regio kan overnemen. Ik hoop dat iemand dit leest...