05 mei 2008

Han Voskuil

Een vreemd, weemoedig gevoel maakt zich van mij meester. De schrijver Han Voskuil, vooral bekend van zijn zevendelige romanserie Het bureau (1996-2000) is overleden. Dat hij eigenlijk al sinds donderdag het tijdelijke voor het eeuwige verruild heeft, maakt het misschien nog wranger.
Voskuil is de tweede schrijver die dit jaar overlijdt met behulp van euthanasie. Schrijver Hugo Claus ging hem in maart voor. Beide schikten zelf over het tijdstip van overlijden. Claus stierf temidden van het paasgejoel, Voskuil koos voor de combinatie van Hemelvaartsdag en de Dag van de Arbeid. Een eerbetoon aan zijn socialistische vader, denkt Voskuils vrouw Lousje in NRC Next.
Het werk van Voskuil is misschien wel het best te noemen als verwachtingen die achteraf niet juist blijken te zijn. Vrienden zijn geen vrienden. Collega's zijn het meest minderwaardige volk dat bestaat. Ze zijn je vrienden niet, maar je brengt wel de meeste tijd met ze door. Voor een mens die zijn dagen slijt op kantoor, herkenbare materie.
Dat ik dan toch bevangen ben van een weemoedig gevoel, is ergens vreemd. De boeken kunnen gewoon na de dood van de schrijver gelezen worden. Zo beleefde ik bij mijn verblijf in Duitsland heel veel plezier aan Het verdriet van België, terwijl de schrijver dood is. Ook Voskuils boeken boezemen niet aan kracht in. Misschien is de weemoedigheid wel het idee dat er nooit meer zo'n boek zal komen als Het bureau of Reqieum aan een vriend. Boeken maken een schrijver tot een goede vriend, ook al hield hij van varkens en had hij het niet zo op vrienden.

Wat mij verbaast, is de foutieve informatie die de necrologiën bevatten. Volgens De Pers is de schrijver zaterdag overleden, Elsevier beweert dat hij aan zijn einde gekomen zou zijn door kanker. Hinderlijk die fouten. Ze zijn pas later op de dag op de websites hersteld.
Wie van die necrologen zou Het bureau helemaal gelezen hebben?

Geen opmerkingen: