08 april 2016

De nieuwe Kratz

image

In de roman De nieuwe Kratz van Gerard van Emmerik brengt de verteller 2 ogenschijnlijk aparte verhaallijnen bij elkaar. Het is het verhaal van de Julien, die in de steek is gelaten door zijn vader én moeder. De jongen zit in een tehuis voor jongens en is op zoek naar zichzelf en zijn vader. Hij voelt zich heel verantwoordelijk voor zijn labiele moeder en probeert hij zo vaak mogelijk te bellen.

Het andere verhaal is het verhaal van Hildegard en Karl Kratz. Ze hebben hun zoon Maikie verloren en zoeken nu een plaatsvervanger, een ‘nieuwe Kratz’. Daarbij heeft Hildegard een enorm schuldgevoel over de dood van haar zoon en probeert ze het haar nieuwe zoon Julien zo goed mogelijk naar de zin te maken. Ze doet dit bijzonder geforceerd.

Niet het hele verhaal

Haar man Karl worstelt op zijn manier met de dood van zijn zoon. Het echtpaar lijkt juist uit elkaar te groeien door de dood van hun kind in plaats van dat ze nader tot elkaar komen. Ze vertellen elkaar niet het hele verhaal en als lezer geven deze geheimen de spanning in het verhaal.

Overal voel je dat het niet klopt, alleen krijg je er de vinger niet achter. Dat begint al met de openingszin van de roman:

Maar Julien leeft. Hij ligt op het gazon, hij wacht, met Neil, blond, vadsig, naast zich. (5)

Julien is al wat ouder en heeft het geluk nog met zijn nieuwe ouders mee te mogen. De oudere, dikke Neil heeft de pech dat niemand hem nog in huis wil. Te oud. De ouders van de nieuwe Kratz kiezen ook niet voor Neil, maar de net iets jongere Julien. Al ontdekt de lezer pas veel later waarom ze écht voor hem gekozen hebben.

De ouders lijden onder het verlies van hun zoon Michael. De nieuwe Kratz mist zijn moeder. Soms probeert hij haar te bellen op zijn mobiel, maar ze heeft geen oog voor hem. Zijn nieuwe moeder Hildegard, heeft bijna teveel oog voor hem. De hele dag achtervolgt ze hem met haar onzekere vragen.

Relaas van de onkunde

Daarmee is de roman vooral een relaas van de onkunde van mensen, de onhandigheid en het egoïsme waarmee ze zich laten drijven. Daarbij overkomt Julien het leven vooral. Hij zoekt de hoop en het vertrouwen, maar vergeet dat hij het vooral in zichzelf draagt. Dat terwijl Hildegard vooral handelt vanuit het schuldgevoel voor het verlies van haar zoon Maikie.

Dan is het vooral de vraag of Gerard van Emmerik erin slaagt dit in een goed verhaal te verweven. Hij weet de verschillende sferen, de tegenstrijdige situaties rond hoop en vrees, mooi te verwoorden.

Oppervlakte

Het verhaal blijft daarbij wel aan de oppervlakte drijven. Deels doordat het verhaal teveel hangt aan de ontrafeling aan het einde, maar ook omdat het verhaal teveel rond deze mensen blijft cirkelen en daarmee weinig nieuws in zich heeft. Dat is best jammer, want zo komt het verhaal niet echt los en blijft teveel op het papier hangen.

Gerard van Emmerik: De nieuwe Kratz. Nieuw Amsterdam, 2015. [2e druk 2016]. ISBN: 978 90 468 1999 9. 224 pagina’s. Prijs: € 18,99 Bestel

Een perfecte dag voor literatuur

Dit is mijn bijdrage over De nieuwe Kratz van Gerard van Emmerik. We lezen dit boek bij Een perfecte dag voor literatuur van notjustanybook.nl. Lees de bijdragen van anderen in de reacties.

Geen opmerkingen: