20 november 2007

Kastanjeboom

De boom die alles zag, hij is ziek en niet zo'n beetje ook. De ontsteltenis waarmee het omhakken van de zieke kastanje bij Anne Franks Achterhuis gepaard gaat, verbaast mij een beetje. Het is maar een boom en een hele oude. Veel dingen zijn vergankelijk en kunnen voor eeuwig bewaard blijven.
De strijd die gestreden wordt, is een strijd tegen het schuldgevoel. Wat als na tien jaar blijkt, dat we die boom hadden kunnen redden. Alsof oude kastanje de echte schuld rond verraad en uitroeiing van mensen weg kan halen. Ik geloof daar niet in.
Bonifatius was ervan overtuigd een heilige boom om te hakken. Of de gemeente Amsterdam eenzelfde strijd tegen het collectieve schuldgevoel moet strijden, is de vraag. Geloof en heiligheid gaan hand in hand samen. Daarom is de angst voor het collectieve schuldgevoel waarschijnlijk leidend.
De houding van nu tegen bepaalde bevolkingsgroepen en geloofsovertuigingen is minstens even beangstigend als de ideeën in de hoofden van mensen in de Tweede Wereldoorlog. Daar kan geen kastanjeboom tegen op.
Ik voer liever een strijd voor de gelijkwaardigheid van mensen dan voor een symbool als de kastanjeboom. Zonder de boom is het dagboek nog altijd een meesterwerk over verdrukking, onderdrukking en onderduiken. Sterker nog: ik beweer dat zelfs zonder ooit het Achterhuis te hebben gezien, de dagboeken even krachtig aankomen. Daar is echt geen kastanjeboom of huis voor nodig.
De boom die alles zag, was het thema van de tentoonstelling in het Armandomuseum. Tot de brand kwam en alles verwoestte. De ondergang van een boom, is ook verdrietig, maar zeker niet het einde van de wereld. Sterker nog: de plant van een nazaat van de boom in de achtertuin van het achterhuis, zou symbolisch even sterk zijn. Nooit weer een boom die de verschrikkelijke dingen van de mensheid ziet, maar een boom die ons kansen geeft ons van de goede kant te laten zien.

Geen opmerkingen: