22 november 2007

KB vernietigt moedwillig cultuur

Kapitaalvernietiging, dat is het krankzinnige idee van Hans Jansen, de directeur Research en Development van de Koninklijke Bibliotheek in Den Haag. Beide termen die het domein van zijn directie vormen, doet hij geen eer aan met het oneerbare voorstel dat hij vandaag in NRC Next doet.
Niemand raadpleegt de stapels boeken in de bibliotheek, maar doet dit vanuit zijn luie stoel via internet. Daarom wil Hans Jansen zijn boeken digitaliseren en op deze manier ontsluiten voor een groot publiek.
Niets aan de hand tot zover, alleen maar lof . Maar dan maakt hij een cruciale denkfout. Het is duur de boeken in te scannen, redeneert hij. Iemand moet met de hand de pagina's omslaan en zo het boek bladzijde voor bladzijde in enen en nullen veranderen. Dat is een kostprijs van dertig tot honderdvijftig euro per boek.
Het kan veel goedkoper, vindt hij. Waarom verknippen we het boek niet en leggen het zo op het kopieerapparaat voor de scanbeurt. Zo gepiept, het apparaat vreet keurig het stapeltje bladzijde voor bladzijde op. Je offert zo één boek op voor het goede doel.
Misschien lijkt zijn idee goedkoop, maar dat is schijn. De vernietiging van een boek kost namelijk veel meer geld dan die honderdvijftig euro die het inscannen kost. Wanneer je de marktwaarde van veel van deze unieke boeken bekijkt, dan overstijgt dit heel vaak dit hoge bedrag. Wanneer ik zie wat antiquariaten voor deze bijzondere boeken vragen, dan staat die tweeduizend euro werkelijk in geen enkele relatie met de honderd euro die Hans Jansen bespaart.
Bovendien is een moedwillige vernietigng onacceptabel. Onze voorouders hebben kosten noch moeite gespaard om die boeken voor ons te bewaren, en dan gaan wij ze moedwillig om zeep helpen? Een daad die ons nageslacht ons nooit vergeeft. Het risico wanneer van een boek één exemplaar in een Nederlandse bibliotheek ligt, is veel te groot. Wanneer er brand uitbreekt, zijn de unieke exemplaren verloren. Een oorlog zit in een klein hoekje, dus bewuste vernietiging van de cultuurdragers is gelijk aan barbaarisme.
Daarom roep ik alle bibliofielen en liefhebbers van het boek op om massaal naar de Koninklijke Bibliotheek te gaan, Hans Jansen uit zijn goedbetaalde zetel te zetten en naar het kopieerapparaat te lopen met een boek onder de arm. Het exemplaar is in een uurtje helemaal digitaal. Ik weet zeker dat dit een veel goedkopere manier is om het boek van zijn ondergang te redden.
Het rekensommetje dat hij zelf aan het einde van het artikel maakt, is volledig uit de lucht gegrepen. Waarom is een miljard euro teveel? De Betuwelijn heeft veel meer gekost en daar is veel minder bij gebaat. Bovendien is het de vraag of het kopieerapparaat technisch in staat is al het oude, halfvermolmde papier goed te verwerken tot een digitaal product. De mensenhand zal er altijd bij nodig blijven. Anders kost het je nog veel meer boeken.
Hoezo directeur Research en Development? Hans Jansen is hoofd van de afdeling zelfvernietiging. Hoe kan ik zo snel mogelijk de boeken om zeep helpen die mijn voorouders zo liefdevol en zorgvuldig voor het nageslacht hebben bewaard. Deze man is geen boekenliefhebber, maar een boekenhater, met zeer oncreatieve ideeën. Wat hij bij de KB doet, is mij een raadsel.

Geen opmerkingen: