Het treffende taalgebruik van Konstantin Paustovski doet je bijna vergeten dat er om hem heen ook een de wereldgeschiedenis speelt. Bij alle grote gebeurtenissen van de 20e eeuw lijkt Konstantin Paustovski aanwezig te zijn. De Eerste Wereldoorlog, de Russische revolutie of de burgeroorlog die tussen 1917 en 1922 in Rusland woedt.
Als de eerste geruchten over de revolutie hem bereiken, weet Konstantin Paustovski dit prachtig uit te drukken. De mooie taal, maakt het gelijk tot een belevenis waarvan je als lezer even deelgenoot bent:
| Ik herinner mij dat ik de hele nacht als met koorts lag te rillen, niet bij machte dit te stoppen en orde te scheppen in de gedachten die door mijn hoofd krioelden. De revolutie denderde zwaar en dof langs het front, overal werden geestdriftige ietwat stuntelige bijeenkomsten gehouden waar soldaten hun regiments- en compagniecomités verkozen, op de boerenhuisjes stonden rode, alweer een beetje verbleekte vlaggen te wapperen, in sommige van deze woningen zaten kapitein-luitenants, bij wie de eerste tekenen van syfilis al zichtbaar waren, verontwaardigd te oreren, en bij de generaals beefde ’s nachts van angst de snorband waarmee ze de unten van hun knevel dapper omhoog gedraaid wilden houden. Net zoals sneeuw in het voorjaar wegsmelt, raakte het hele land opeens uit zijn verstarring en liep men bij nacht en ontij onstuimig en luidruchtig te hoop in de ravijnen. (93) |
Een treffende verwoording, waarbij je de siddering die door het volk gaat, meevoelt en beleeft. Hier voel je de spanning van de nieuwe tijd die aanbreekt. De belofte, vermengt met de vlucht uit de ellende en verschrikkingen van deze oorlog.
Je beseft bij het lezen ook dat de Russische revolutie onlosmakelijk verbonden is met de Eerste Wereldoorlog. De vrije doorgang die Duitsland gaf aan de banneling Lenin, om op die manier de vijand te verwarren. Met effect lees je hier.
In deze beschrijving weet Konstantin Paustovski wel de geschiedenisboeken tot leven te wekken. Hier kom je als lezer niet meer onderuit. Het verhaal van de ooggetuige die je meesleurt in de geschiedenis. Dichterbij kan de geschiedenis niet komen!
Konstantin Paustovski: Goudzand, Verhalen, dagboeken en brieven. Samengesteld en vertaald door Wim Hartog. Amsterdam: Uitgeverij van Oorschot, 2016. ISBN: 978 9028 261 228. Prijs: € 34,99. 670 pagina’s.Bestel
Geen opmerkingen:
Een reactie posten