De wereld is vergeven van de symbolen. In de vorm van een beeld, een icoon. Het kruis is zoiets. Het verwijst naar iets anders, is groters. Het kruis is een element is uit het christelijk geloof. Religie zit zelf ook boordevol symbolen, verwijzingen naar iets anders. De verwijzingen gaan ook dikwijls naar iets dat meer is dan je zo kunt uitleggen.
Symbool = verhaal
Elk symbool heeft een verhaal. Zo verwijzen de hap brood en de slok wijn naar het laatste avondmaal van Jezus. Symbolen die verwijzen naar een verhaal. Het verhaal herbergt ook veel symbolische waarden. Of het al dan niet echt gebeurd is, is dan niet zo belangrijk. Het symbool is een zelfstandig aspect binnen het geloof geworden.
Symbolen deel je met een gemeenschap. Als je persoonlijk symbolen hebt, verwijzen veel mensen je naar de psychiater. Je kunt overal symbolen in zien terwijl het symbool op zichzelf nooit wat betekent. Het verwijst altijd ergens naar. Schrijvers als Harry Mulisch zien overal een symbool in. Ze maken een wereld van op zichzelf volstrekt nutteloze symbolen. Dat is dan een nieuw verhaal waarbij alles met alles samenhangt.
Chaos
De chaos is de tegenhanger van een dergelijke samenhangende wereld. Terwijl de mens zijn wereld schept vanuit de chaos met behulp van symbolen, is de chaos zelf alweer een symbool geworden. Chaos bestaat in zoveel vormen dat het op zichzelf alweer chaos oproept. Ook hier is het sterk afhankelijk van wat mensen hieronder verstaan.
Een chaos in de vorm van een berg papieren kan voor de eigenaar zo logisch geordend zijn als het maar kan. Symbolen zelf zitten ook zo in elkaar. Het symbool dat voor de een positieve gevoelens oproept, roept voor de andere veel negatieve associaties. Een kruis kan voor de ene geborgenheid en gezelligheid oproepen, voor de ander juist beknelling en angst.
Symboolpolitiek
De politiek zou zich niets van symbolen aan moeten trekken, maar ze doet dat maar al te vaak. Het woord dat hiervoor geldt is: symboolpolitiek. Politici merken dat iets ‘gevoelig ligt’ onder hun kiezers. Ze kiezen er dan voor om de maatregel waar veel weerstand tegen is, terug te draaien en er een andere voor in de plaats te nemen.
Ook zijn maatregelen die veel sympathie opwekken heel symbolische voor symboolpolitiek. Met 130 kilometer per uur over de snelweg mogen rijden bijvoorbeeld. Als je in de file staat heb je niks aan zo’n maatregel.
Of het lanceren van nieuwe regels na een incident. De maatregelen die genomen zijn in de kinderopvang bijvoorbeeld. De bestaande regels werden eerst onvoldoende gecontroleerd. Waarom dan allemaal nieuwe regels moeten komen en die overdreven controleren?
Dit soort symboolpolitiek getuigt meer van angst dan van daadkracht. De nieuwe regel staat dan symbool voor het nieuwe beleid dat de politici willen voeren. Het staat meer symbool voor de onmacht dan voor daadkracht.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten