26 augustus 2013

Grebbeliniepad

soldaat hendrik-jan verschanst in valleistelling grebbelinie
Soldaat Hendrik-Jan verschanst in een Valleistelling van de Grebbelinie

Het ligt al een tijdje in het voornemen om een begin te maken met de wandeling langs de Grebbelinie. Ergens vorig jaar vond ik de ruim 80 kilometer lange wandeling in een aantrekkelijk boekje. Het zogeheten Grebbeliniepad is opgesplitst in 13 afzonderlijke delen, wisselend van lengte tussen de 3,3 en 10,5 kilometer.

De route loopt langs de Grebbelinie, een verdedigingswerk dat halverwege de 18e eeuw is opgericht. Het is een wandeling die begint in Rhenen bij de Grebbeberg en via Veenendaal, Scherpenzeel, Leusden en Amersfoort uiteindelijk naar Baarn en Spakenburg leidt. Onderwijl volgt het pad het oude militaire bolwerk de Grebbelinie.

Een leuk project om met mijn moeder te ondernemen, is mijn idee. Ze is gek op wandelen. Bovendien voert de route langs oude plekken waar ze vaak is geweest. Rhenen ligt in de nabijheid van haar geboortegrond. In Veenendaal woont ze al sinds 1978, verderop in Baarn heeft ze gewoond en in Amersfoort kwam ze vaak toen haar zus daar woonde.

zicht vanaf grebbeberg op bastions rijn en betuwe
Zicht vanaf Grebbeberg op bastion, uiterwaarden en Betuwe

Voor mij roept vooral de route van Rhenen naar Veenendaal veel herinneringen op. Ik bracht mijn hele jeugd in Veenendaal door en heb veel in de omgeving rondgezworven. Voornamelijk op de fiets. Vandaar ook dat de boeken van bijvoorbeeld Jan Siebelink ook veel herinneringen bij mij losweken.

In de tijd dat ik in Veenendaal woonde was ik mij helemaal niet zo bewust dat ik eigenlijk midden in een verdedigingswerk woonde. De kazematten stonden dan wel overal, zoals aan het Benedeneind, bij het Ruiseveen en half onder de snelweg A12 langs het hazepad.

kazemat grebbelinie langs heimersteinselaan grebbeberg
Kazemat of bunker in het bos bij Heimersteinselaan op de Grebbeberg

De kazematten noemden wij bunkers. Het waren kille en koude holen van beton. De jeugd maakte er brandjes in. Het was weinig aan binnenin. We dachten ook dat ze van de Duitsers waren geweest en daarmee nam de afgunst voor deze dingen nog sterker toe.

De laatste jaren is er een kentering en komt er veel meer waardering voor de bijzondere vestingwerken in Nederland. Naast de Grebbelinie is er veel aandacht voor de Stelling van Amsterdam en de (Nieuwe) Hollandse waterlinie. De laatste twee verdedigingswerken zien er wel imposanter uit dan de Grebbelinie.

De Grebbelinie loopt voor een groot gedeelte langs de Bisschop Davidsgrift, waarnaar het vernoemt is. Grebbe is een afleiding van grift, dat verwijst naar dit gegraven kanaal uit de 15e eeuw. Later is de Grift opgegaan in het Valleikanaal dat in de periode 1935-1941 werd aangelegd.

lopen langs grift of valleikanaal
De bisschop Davidsgrift of het Valleikanaal

Geen opmerkingen: