Hoe lang doe je erover voor je iets verleerd bent? In sommige gevallen kan het heel hard gaan. Bij de restauratie van de Groninger stationshal moest een reconstructie worden gemaakt van het oude plafond. Dat was gemaakt van een soort papier-maché.
Een techniek die in de tweede helft van de negentiende eeuw heel gebruikelijk was, maar bij de restauratie in 1999 waren de technieken vergeten. Met hulp van oude handboeken en goed kijken lukte het de restauratoren het bijzondere plafond weer te reconstrueren. De ambachtslieden waren het helemaal verleerd.
Het elektronische boek maakt opmars, al gaat het langzamer dan verwacht. Het papieren boek is nog in veel mensenharten gesloten. Zolang deze mensen het nut niet zien van een elektronisch boek, zal het papieren boek een sterke positie behouden. Zolang de prijs van het e-book hoog blijft, is het e-book geen grote bedreiging voor het papieren boek.
Het internet vormt een grotere bedreiging met zijn blogs en social media dat veel lezers de tijd om een boek te lezen afknibbelt. Het e-book was niet een bedreiging voor de verdwijning van het spoorboekje, maar de online alternatieven wel.
Internet heeft overigens nog erg veel beïnvloeding van het papieren boek. Websites bestaan nog uit pagina’s. De indeling van de homepage doet denken aan de inhoudsopgave van een boek. De structuur van de website heeft veel raakvlakken met de structuur van een boek.
Social media laat het boek veel meer los. Een zichzelf vernieuwende timeline in facebook. Tweets die zo kort zijn dat je er geen verhaal meer van kan maken. Of de kringen van Google+ die zo beweeglijk zijn dat je later niks meer kunt terugvinden.
Of de kinderen van mijn dochter later nog raad weten met die rare dingen in de kast bij opa? Ik weet het niet. Ik hoop het ergens niet. Het boek is een mooi fenomeen en heeft een langere historie dan het cassettebandje, de televisie of de grammofoonplaat. Het boek ligt veel sterker verankert in de samenleving.
De ontwikkeling van het boek heeft echter niet stilgestaan. Uitvindingen als het nummeren van bladzijden en het maken van een inhoudsopgave waren heel ingrijpend. Maar vernieuwingen als de rotatiepers – een ware revolutie die van het boek een massaproduct maakte. Of offsetdruk – het digitaal of elektronisch zetten en drukken van het boek. Het maakte het boek goedkoper en anders dan zijn voorgangers.
Of het e-book het papieren boek vervangt, weet ik niet. Ik zie de bedreiging van het papieren boek ook als een kans. Het vraagt wel veel veranderingen. Wat doen we bijvoorbeeld met het copyright? Hoe kunnen mensen geld verdienen aan het schrijven? En zijn er andere vormen van informatieoverdracht? Waarom zou het boek ook niet andere media kunnen bevatten als film en geluid?
Het zal een andere wereld worden. Net als dat wij niet meer met de hand onze kleren wassen. Zo zal het boek ook verdwijnen of een andere plek krijgen in het dagelijks leven. Of het erg is of niet, is een vraag die er niet toe doet. Het is een niet te stoppen ontwikkeling. Het beste is erin meegaan en je eigen weg te kiezen. En natuurlijk genieten van al die oude boeken die mensen wegdoen omdat ze digitaal gaan. Het zijn wat dat betreft gouden tijden voor de boekliefhebber.
Ik hoop dat de mensen na mij openstaan voor deze oude vormen van informatieoverdracht. Het genot van het lezen van een boek is gelukkig ook nog velen voorbehouden. Als ik zie hoe populair de #50books zijn. Dan kan het bijna niet anders dan dat over een 50 jaar nog steeds een groep mensen in die papieren wereld bladert. Mogelijk willen zij bijdragen aan het bewaren van een stuk cultuur die mij heel dierbaar is.
Dit is het antwoord op vraag 30 van het blogproject #50books van Petepel. Voor een overzicht van mijn antwoorden op Peters vragen: #50books.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten