28 augustus 2013

Verstoppen - #50books

image
Gerrit Komrij verstopte zich achter het pseudoniem Patrick Demompere

Het mooiste pseudoniem vind ik de bekende schrijver die zich wil bevrijden van zijn bekendheid. Als Marek van der Jagt schreef Arnon Grunberg mooie romans, die zeker aan hem deden denken, maar waar ook veel lezers ingetuind zijn. Of J.K. Rowling die een thriller schreef onder de naam Robert Galbraith. Een boek dat pas een bestseller werd nadat bekend werd dat de schrijfster van Harry Potter het geschreven had. De schikking die met de verrader getroffen is, is meer een schijnproces dan een gemeende zaak.

Gerrit Komrij heeft het flink aan de stok gehad met de taalkundige Teun van Dijk die beweerde dat Komrij achter de schrijver Mohamed Rasoel schuilde. Deze schrijver beweerde met het boek De ondergang van Nederland dat islamieten binnen dertig jaar de Nederlandse cultuur zouden verwoesten. Het leidde tot een affaire en bijbehorend rechtsproces.

Komrij zei dat hij niet achter het pseudoniem zat. Dat ging niet met de mildste bewoordingen. De bewijsvoering van de Amsterdamse taalkundige was uitermate krakkemikkig, vond Komrij. Een computermodel kon onmogelijk aanwijzen als auteur op basis van enkele stilistische verschijnselen. Van Dijk bleef het volhouden. En Komrij haalde de vloer met hem aan.

Het bracht de schrijver mogelijk op het idee om wel onder een pseudoniem te publiceren. Het werd Patrick Demompere die wekelijks voor het Vlaamse weekblad Humo over Nederlandse en Vlaamse literatuur schreef. Zoals Patrick Demompere de spot dreef met Gerrit Komrij behoort tot de hoogtepunten van de Nederlandse kritiek met zinnen als:

‘In het algemeen is Gerrit Komrij in de Nederlandstalige letteren een ernstig overschat fenomeen. In zijn kielzog sleept hij een stel oudere jongeren mee, in noord en zuid, die zich door zijn spraakwater het hoofd op hol hebben laten brengen en die sindsdien hun best doen net zo melig te zijn als hun voorbeeld.’ (52)

Deze schrijver werd spoedig ontmaskerd door de oudere jongeren uit het kielzog van Komrij. Hilarisch zijn de woorden van Hans Warren die schrijft: ‘iedere zin van Demompere schreeuwt het uit: ik ben van Komrij! Ik ben van Komrij!’

Geen opmerkingen: