05 juli 2014

Krakatau

Uitbarsting van de Krakatau naar een lithograafNaast de wereldtentoonstelling is in 1883 nog een grote gebeurtenis die Pauline Broekeman in Het Boschhuis aanhaalt. Het is de natuurramp waarbij de vulkaan Krakatau uitbarst. Het vulkaaneiland wordt daarbij verzwolgen door de zee. De bijbehorende vloedgolven zorgen ervoor dat er 36.000 slachtoffers vallen. De grote ramp heeft een enorme impact.

Ook Paul van der Velde schrijft over de ramp in zijn biografie van P.J. Veth, Een Indische liefde, P.J. Veth (1814-1895) en de inburgering van Nederlands-Indië. Volgens hem is deze ramp de eerste met een wereldomspannende invloed en nawerking. Hij geeft hiervoor een paar redenen. De drukke vaarroute waarin de Krakatau lag, de telegrafische verbindingen en de grote hoeveelheid slachtoffers, zorgden hiervoor.

In de speciale uitgave Holland-Krakatau staat een gedicht van P.J. Veth waarin hij de schoonheid van Java spiegelt tegen de verschrikkingen van de natuurrampen.

Als Jannetje op Deli samen met haar kersverse echtgenoot Frans Jan bij de notaris op bezoek is, spreken ze over de ramp. De notaris vertelt over het schip De Loudon dat ternauwernood aan de ramp ontsnapt.

Langzaam keerde het licht terug, en zag men wat was aangericht. De kust was een kale streep van modder en as, zo ver het oog reikte. De zee was een deinende massa van puimsteen en drijfhout, met daartussen de lichamen van mensen en de kadavers van dieren. De Loudon wist Java te bereiken. Een vreselijke tocht langs de kust van Bantam, die was veranderd in een woestenij. (124)

Het is mooi zoals Pauline Broekema deze enorme natuurramp, met de koloniale wereldtentoonstelling in haar familiekroniek weet te verwerken. Of het echt zo gebeurd is, is niet zo belangrijk. Veel meer dat het zo gebeurd zou kunnen zijn. Ze tekent een mooi beeld van de tijd waarin haar overgrootmoeder Jannetje ter Beek-Post leefde.

Een perfecte dag voor literatuur

Dit is mijn vijfde bijdrage over Pauline Broekema’s familiekroniek Het Boschhuis, Kroniek van een familie. We lezen dit boek vandaag bij Een perfecte dag voor literatuur vannotjustanybook.nlLees de bijdragen van anderen in de reacties.

Geen opmerkingen: