02 maart 2015

Vluchten

image

Als een schip zinkt, verlaten de ratten als eerste het schip. De voorbeelden van kapiteins die als eerste van boord gaan, zoals bij het cruiseschip de Costa Concordia waarbij de kapitein Francesco Schettino vlak na de ramp al van boord was. In het schip zat nog het grootste gedeelte van de opvarenden.

De kapitein zat al in een reddingsboot meer dan 4 uur voordat de laatste reddingsboten het schip verlieten. Via de radio gaf hij als argument dat hij dit deed om de redding te coördineren. In werkelijkheid dacht hij alleen aan zichzelf.

In de roman Het vergeten verhaal van een onwankelbare liefde in oorlogstijd van Charles den Tex en Anneloes Timmerije is het vluchtgedrag van de Nederlanders vergelijkbaar:

De luchtbrug Java-Broome-Blisbane draait op volle toeren: het bestuur en de top van het zakenleven en het bankwezen van Indië is op de vlucht. Hele gezinnen komen aan, massa’s bagage achter zich aan slepend, inclusief tafelzilver en een onmisbare bureaulamp. (34)

Volgens Guus en zijn collega Burck betekent de massale evacuatie capitulatie. Hij vraagt de legerleider majoor Fiedeldij eindeloos of hij zijn vrouw uit Indië mag halen. Het mag niet. Als hij de dag van de capitulatie majoor Fiedeldij uit het vliegtuig ziet stappen met vrouw en kinderen:

Guus kan zijn ogen niet geloven. Niemand mocht gaan en nu begrijpt hij waarom. Fiedelij had zijn eigen plan en hij wilde niet dat iemand dat zou verstoren. (39)

De ratten verlaten als eerste het schip. Iedereen denkt in tijden van nood aan zijn eigen hachje. Je ziet het in het klein bij reorganisaties in bedrijven. Ik mensen totaal zien veranderen op het moment dat bekend werd dat het tijdschrift waaraan we werkten, werd opgeheven. Mensen die kiezen voor hun eigen hachje en zich niet meer bekommeren over het lot van een ander.

Een oorlogssituatie versterkt dat egoïsme alleen maar en maakt harten nog hartelozer. Dit hebben Den Tex en Timmerije mooi verwoord in hun boek: de totale verwarring en het vluchtgedrag van de mensen die het land eigenlijk moeten besturen. De paniek die het sterkste lijkt in de hoogste regionen van de bevolking en die ze tot zeer asociale beslissingen brengt.

Charles den Tex & Anneloes Timmerije: Het vergeten verhaal van een onwankelbare liefde in oorlogstijd. Breda: De Geus, 2014. ISBN: 978 90 445 3348 4. 416 pagina’s. Prijs: € 19,95.

Een perfecte dag voor literatuur

Dit is mijn tweede bijdrage over Het vergeten verhaal van een onwankelbare liefde in oorlogstijd van Charles den Tex en Anneloes Timmerije. We lazen dit boek zaterdag bij Een perfecte dag voor literatuur van notjustanybook.nlLees de bijdragen van anderen in de reacties.

Geen opmerkingen: