15 augustus 2012

Onderweg

Ik ben onderweg

Vakantie is de tijd van reizen en van onderweg zijn. Er is geen mooiere vorm van onderweg zijn dan lezen. Je zit in je luie stoel – waar dan ook – en laat je meenemen naar de verste uithoeken van de wereld en de fantasie.

Mijn leesroute heeft zich verplaatst van Jan Wolkers naar Jack Kerouac. Ik las over de verfilming van Kerouacs beroemdste boek: On the road. Vertaald als Onderweg door Guido Golüke. Ik trof het boek dit voorjaar aan in de Kringloopwinkel van Almere en kon de neiging niet onderdrukken het mee te nemen.

Tijdens mijn studie las ik het voor mijn leesclubje. Ik vond het verschrikkelijk. Het boek barst uit zijn voegen van drank, vrouwen en drugs. Waarom zou je daarover moeten lezen? Waarom zou je dat gezemel mooi moeten vinden? Ik begreep het niet en wilde het misschien ook niet begrijpen.

Als je dagen tussen de 4 muren van een kantoor doorbrengt, snap je het misschien wel. Ik nam het boek – met de nodige scepsis – in de hand. Een boek dat ik toen verschrikkelijk vond, zou ik nu niet veel mooier vinden. De verbazing was er snel: ik werd gegrepen door het verhaal van de vrienden Sal Paradise en Dean Moriarty. Wat een verhaal en wat een belevenissen.

Ik werd meegenomen naar het Amerika van 1950 en lifte mee van de westkust naar de oostkust en terug. Eindeloos op de cadans van het verhaal. Dat iemand zo’n mooi verhaal kon schrijven over onderweg zijn, reizen en vooral over vriendschap. Vrienden die geen vrienden zijn. Iedereen die waarschuwt dat Dean niet te vertrouwen is, een verteller die het ook wel weet maar het niet wil weten. Tegelijkertijd vertelt het verhaal ook over de andere kant van Dean. De jongen die het hele continent bereist om zijn vriend Sal even te spreken en dan alleen maar stamelen kan.

De roman is met een enorme vaart geschreven, bevat intrigerende personages en boeiende verhalen. De stijl waarin het geschreven is, pakt je beet en laat je niet meer los. Het lijkt net op een glas cola dat je te snel inschenkt. Het borrelt en bruist over de rand. Je probeert het op te slurpen, maar het stroomt alsnog over de rand heen.

Als je dat zo leest, bedenk je dat het haast onmogelijk is een verhaal als On the road te verfilmen. De vele lagen en verhalen. Het is meer dan een stelletje vrienden dat heen en weer rijdt over het continent op zoek naar vertier en vooral naar elkaar. Wat ik gelezen heb, blijft de film vooral beperkt tot het sentimenteel oproepen van een verloren Amerika. Zo lopen ze de hele film met Proust onder de arm, terwijl Onderweg het heel kort aanhaalt aan het einde. Misschien de strekking, maar niet het verhaal.

Geen opmerkingen: