Tegenover de schrijvers die in hun vrijheid worden beknot, eindigt Paul Theroux De Zuilen van Hercules met een ontmoeting met de schrijven Paul Bowles in het Marokkaanse Tanger.
Het is een contrastrijk ontmoeting in vergelijking met de ontmoetingen met schrijvers in Egypte, Syrië en Israël. Paul Theroux heeft een prachtig gesprek met een schrijver die hij aanbidt. De Amerikaanse schrijver woont al jaren in Marokko. Hij voelt zich er vrij. Paul Bowles vindt het heerlijk om in een wereld te leven omringd door moslims.
De 80-jarige schrijver merkt dat hij veranderd is door in Marokko te wonen. Het heeft hem geduldiger en fatalistischer gemaakt. ‘Je hebt geen controle over de dingen, dus wat kan een mens doen?’ zegt hij tegen Paul Theroux. In het appartement in Tanger hoort Paul Theroux wat de Amerikaanse schrijver van moslims vindt: ‘Moslims maken hun geloof waar, het zijn zelden huichelaars.’
Een bijzondere kijk op de islam van de schrijver die vaak tot de Beats gerekend wordt. Hijzelf reageert maar afstandelijk op Beat-schrijvers die enkel in Marokko op doorreis waren. Paul Bowles lijkt meer op deze vrije schrijvers dan hijzelf wil doen geloven, stelt Paul Theroux:
| In mijn ogen was hij een man die al zijn gevoelens verborg; hij had glinsterende ogen, maar een koele blik. Hij leek tegelijkertijd verstrooid, alwetend, werelds, afstandelijk, gereserveerd, ijdel, sceptisch, excentriek, onafhankelijk, onverwoestbaar, egotistisch en ontvankelijk voor lovende woorden. Hij leek op vrijwel alle andere schrijvers die ik van mijn leven had leren kennen. (507) |
Zo eindigt de reis met een bevinding dat schrijven vrij en onafhankelijk maakt. Het zijn de basisingrediënten voor een schrijver. Een schrijver die monddood wordt gemaakt, is geen schrijver meer. Die is zijn mond verloren en daarmee zijn vrijheid.
Bespreking van Paul Theroux: De Zuilen van Hercules, Een reis rond de Middellandse Zee. Vertaling van The Pillars of Hercules, A grand Tour of the Mediterranean. Vertaald door Tinke Davids. Amsterdam: Uitgeverij Atlas, 1996. 512 pagina’s.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten