De roman Bijna thuis vertelt het verhaal van Kimberly – Ah-Kim – die op elfjarige leeftijd van Hongkong naar New York emigreert. Ze is met haar moeder. Haar vader is overleden. Op uitnodiging van haar moeders zus, tante Paula zijn ze naar Amerika geëmigreerd.
Om haar tante te helpen, is het voorwendsel. Maar ze worden in een onleefbaar en eigenlijk onbewoonbaar appartement in Brooklyn gestopt. En ze mogen werken in de textielfabriek waar tante Paula en haar man oom Bob bedrijfsleider zijn.
Ze krijgen verschrikkelijk slecht betaald waarbij tante Paula ook nog eens veel geld inhoudt om een schuld te vereffenen. De schuld bestaat uit kosten van de oversteek en medicijnen die Kims moeder kreeg toen ze tbc had.
Ze moeten leven in een appartement zonder verwarming. Zelfs ontbreken fatsoenlijke ramen en het ongedierte tiert er welig. In de fabriek krijgen ze per kledingstuk betaald, waardoor ze een heel karig loon bij elkaar weten te sprokkelen.
Kim gaat naar een school in een achterstandswijk en heeft het er moeilijk mee de taal en in haar ogen vreemde gewoonten aan te leren. Bovendien probeert ze na schooltijd haar moeder zoveel mogelijk te helpen in de fabriek. Ze levert een harde strijd om haar weg in deze andere maatschappij te vinden. Ze leeft in twee werelden.
Als ze bijvoorbeeld tot diep in de nacht in de fabriek heeft gewerkt, terwijl ze de volgende dag een belangrijke mondelinge toets heeft op school:
| Ik voelde me net een vogelverschrikker bij harde wind. Ik kon elk moment omver worden geblazen, in talloze stukjes uiteenvallen, en dan zou ik wakker worden en merken dat er niets van me over was, niets van de persoon die ik zo graag wilde zijn. (195) |
Jean Kwok weet prachtig de vertwijfeling bij Kimberly te beschrijven. Ze verwoordt de totale vervreemding waarmee Kim wordt geconfronteerd op een humoristische wijze en met mooie beeldspraak. Je wordt meegenomen in het verhaal en de beleving van Kimberly.
Daarbij weet ze het gedrag van de medeleerlingen en docenten, maar ook van haar tante en moeder op een innemende manier over te brengen op de lezer. Want Kimberly krijgt een applaus aan het einde van de toets. De docenten hebben zich vergist. Kimberly is echt zo slim.
Ze doet dit nooit op een vervelende manier, zoals Lulu Wang bijvoorbeeld wel op mij overkomt. Jean Kwok stelt het verhaal zelf centraal. En dat verhaal staat als een huis. Ze weet een hele wereld tot leven te wekken van Chinese migranten die overleven en vechten voor hun nieuwe bestaan.
Jean Kwok: Bijna thuis. Vertaling Jeannet Dekker. Oorspronkelijk titel: Girl in Translation Amsterdam: De Boekerij, 2010. 303 pagina’s. ISBN: 9789022553640
Binnenkort in voordelige editie verkrijgbaar voor: € 7,50 (ISBN: 9879022570845)
Geen opmerkingen:
Een reactie posten