We lopen via de kerk naar het andere museum in Elburg, het Nationaal Orgelmuseum. Ik ben heel benieuwd naar dat museum. Helaas is daar de Museumkaart (nog) niet geldig. Dat is best jammer maar gelukkig mogen kinderen tot 12 jaar gratis naar binnen. Zodoende hoeven we alleen voor mij te betalen.
Ook hier is weinig publiek. Al meteen bij de entree kijk je recht op een prachtig orgelfront. Het is een orgel waarvan het pijpwerk afkomstig is van de orgelmaker Pieter Backer uit Medemblik. Op de film die in deze ruimte getoond wordt, is te zien hoe dit orgel op basis van allerlei resten wordt samengesteld en gerestaureerd.
Het instrument is in gebruik genomen als het Maarten Seijbel Orgel, genoemd naar de initiator van dit museum. Overigens is het jammer dat de film niet te vinden is op youtube. Het bevat namelijk veel informatie die ook best buiten het museum gedeeld mag worden.
Sinds 2014 is het museum gevestigd in het Stadskasteel van Elburg, het ‘Arent Thoe Boecop’–huis. Een indrukwekkend pand dat de ontwerper van de stad bouwde in de 14e eeuw. Het gebouw heeft lang dienstgedaan als stadhuis, met bijbehorende gevangenis. Het museum heeft hiermee een prachtig gebouw in Elburg gekregen. Misschien wel het mooiste gebouw van het Zuiderzeestadje.
In de kelders is de techniek van het orgel te zien. De opengewerkte modellen demonstreren register- en toetstractuur. Ze geven een goed beeld hoe een orgel werkt. Net als de portatiefjes en andere instrumenten die hier staan opgesteld. In de laatste ruimte is de werkplaats van een orgelmaker nagebouwd met alle instrumenten die de orgelbouwer gebruikt.
Op de verdiepingen die het stadskasteel telt, kom je elke keer een eeuw verder. Het is heel mooi om te zien hoe het Nederlandse orgel zich heeft ontwikkeld. Altijd met de juiste bespeelbare voorbeelden erbij. Zo zie je een Middeleeuws instrument en kom je in de verschillende stijlkamers instrumenten tegen uit de 16e/17e eeuw, 18e eeuw en 19e eeuw. Het zijn orgels in een handzaam formaat, waarbij het verhaal uit die tijd wordt verteld.
De collectie van het orgelmuseum is indrukwekkend te noemen. De grote hoeveelheid historische instrumenten, waaronder naast het gereconstrueerde orgel van Pieter Backer, ook een heel mooi instrument uit Gapinge staat. Dit orgel is van Ludovicus de Backer. Hier staat ook prachtige huisorgels van Hess en Moreau.
Een verdieping hoger in de 19e eeuw staat een groot pedaalharmonium en een huisorgel van Hermanus ter Hart. Instrumenten waar je als bezoeker bij staat te kwijlen. Het is een heel indrukwekkend orgelbezit dat hier staat. Zeker ook omdat het instrumenten zijn die vaak gebouwd zijn voor de huiselijke kring. Dat levert een heel ander klankbeeld op. In dit museum klinkt het alleen maar heel mooi.
De Sweelinckkamer is ook de moeite van het bekijken waard. Hier staan een klavecimbel en een klavicord. Instrumenten waarop de oude muziek van Sweelinck mooi tot klinken gebracht kan worden. Ook is de aparte ruimte met zicht op het orgel waarop Sweelinck speelde, een leuke belevenis. De geluidsfragmenten brengen een historische tijd tot leven.
In de kast van de Sweelinckkamer staan ook een paar koraalboeken met de psalmmelodieën en zettingen. Ik heb er aandachtig naar staan kijken. Een paar boeken heb ik ook in mijn bezit. Voor mijn idee is dit een stukje cultuurhistorie waar niet veel mensen aan denken, maar die een deel van de kerkmuziektraditie in Nederland vertegenwoordigt.
De leukste kamer vind ik boven, het is de verkoopkamer waar heel veel cd’s, lp’s en bladmuziek ligt te wachten op een gelukkige koper. Hier speur ik met de hand op de knip naar uitgaves waar ik al heel lang naar op zoek ben. Zo vind ik hier een paar mooie cd’s van het Orgelpark, uitgaves die ik nog niet heb en waar ik heel blij mee ben dat ik ze vind.
Door de opwinding van de nieuwe aankopen vergeet ik helemaal het Boon-orgel in de daarvoor speciaal gemaakte zaal te bezichtigen. We gaan weer de stad in. Vervuld van de indrukken. Het Orgelmuseum is namelijk een heel mooi, toegankelijk museum dat het orgel op een toegankelijke manier laat zien.
We lopen terug nog even langs de stadsmuur. Speciaal trekt mijn aandacht het huis dat ik al vanuit het stadskasteel heb gezien. Het staat namelijk helemaal ingebouwd in de halve ronding van de muur. Hier is vroeger een wachttoren geweest, maar nu staat er een huis, met als achterwand de oude stadswal. Het ziet er heel speciaal uit.
We lopen nog eens goed langs de stadsmuren. Helaas kunnen we er niet op staan. De stellage die bij de kerk is, bevat een groot bord en dikke kettingen. Ze houden de nieuwsgierige bezoeker op afstand.
Daarom stappen we maar op de aarden wal die buiten de stadmuur ligt. Het is de verdediging tegen de zware kanonskogels. Zo blijft de vijand toch buiten. We komen zo weer bij de Vischpoort, de toegang tot de stad. Tegen de motregen is weinig te beginnen. We gaan weer terug naar de auto, niet zonder nog een blik op het kleine vestingstadje te werpen.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten