Misschien is het gewoon toeval dat ik achter loop met de dagkalender van Geert Mak. Net nu het zo roerig is in Sarajevo en Kosovo. Ik lees net over het begin van de Eerste Wereldoorlog.
Bij de televisieserie In Europa is een scheurkalender uitgegeven door uitgever Atlas. Het zijn de artikeltjes van 230 woorden, 17 schermregels, die Mak schreef in 1999. Het jaar waarin hij een tocht door Europa maakte.
De kalender hangt bij ons op het toilet, naast de Onze Taal scheurkalender. Ik loop bij beide kalenders achter en Inge heeft ze keurig voor mij geklemd tussen het kraantje en de muur. Een stapeltje artikelen wacht nu bij iedere poepronde om door mij gelezen te worden. Omdat ik een weekje vakantie heb, bezoek ik wat vaker het huistoilet en kan mij weer aardig bijlezen. Bovendien heb mij de laatste dagen aangewend niet meer met iets te lezen naar de wc te gaan.
Toeval of niet, ik lees net de stukjes bij 11 en 12 februari. Omdat Inge het laatste artikel voorin klemt, lees ik de stukjes in een merkwaardige volgorde. Ze dragen de titel 'Rampenfilm' (I en II).
De drie maal 230 woorden behandelen de vraag rond het schot van Gavrilo Princip op de Oostenrijkse kroonprins Franz Ferdinand en zijn vrouw Sophie op 28 juni 1914 in Sarajevo. Hoe begint een wereldoorlog? Dat vraagt Mak zich op deze februaridagen in 1999 af, in een leeszaal van de Nationale Bibliotheek van Oostenrijk.
Nee, niet het schot veroorzaakte de oorlog, maar het diplomatieke werk faalde, meent Mak op 12 februari. Loert ook vandaag niet het lontje in hetzelfde kruitvat? Ik vroeg het mij vandaag meerdere malen af bij het zien van de demonstraties in Sarajevo.
Nee, concludeerde ik tevreden terwijl ik mijn gat veegde. We zijn ons nu veel bewuster van het kruitvat in die regionen. Daarom letten we beter op en kunnen we misschien veel voorkomen. In 1914 heerste de naïeteit en nu is de angst heer en meester. Dat is het grote verschil.
Wil je meer weten over de In Europa -kalender? Lees mijn recensie op Litnet Neerlandinet.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten