05 juni 2013

Waar komt de Avondvierdaagse vandaan?

image

Waar komt die avondvierdaagse nou eigenlijk vandaan? Een collega-vader vroeg het aan mij bij het wandelen. Geen idee. Het schoolhoofd wist het ook niet. Hij herinnerde zich niet of hij hem ooit gelopen had, maar sinds hij in het onderwijs zit, liep hij de avondvierdaagse. Volgens mij is het een traditie die wel tot de oorlog teruggaat, zei ik. Dat zoeken we op, beloofde ik.

Ik dacht aan de vele optochten die er zijn. Met als hoogtepunt de feestelijke laatste avond. In Veenendaal werden we de laatste kilometer vergezeld door de fanfare. In Almere gebeurde dat vorig jaar omdat het een jubileumjaar was. De intocht is toen ook verplaatst naar de Esplanade. Het regende pijpenstelen, waardoor het uiteindelijke hoogtepunt voor de schouwburg een beetje in het water viel.

Ik dacht aan de eeuwwisseling. We zijn het maar gaan opzoeken. Wikipedia biedt uitkomst. De wandelmars bestaat als sinds 1909. In 1940 werd het voor het eerst vier opeenvolgende avonden gehouden. Het groeide snel uit tot een fenomeen. Niet eens zozeer bedoeld als protest, maar de Duitse bezetter zag het wel zo en verbood de optochten. Na de oorlog zijn de wandelmarsen weer in ere hersteld. En zoals dat snel gaat bij het gewoontedier mens, het werd een jaarlijks evenement.

Vooral voor kinderen is het een fenomeen. Ze beginnen er steeds jonger aan. De kleuters lopen al enthousiast mee. Daar is de afstand wel voor aangepast en veranderd in 5 kilometer per avond, in plaats van de gebruikelijke 10 kilometer. Zodoende is de 5 kilometer in Almere uitgegroeid tot de populairste afstand. En daar hebben veel ouders al moeite genoeg meer.

Naast de avondvierdaagse heeft Nederland ook een aantal andere vierdaagsen. De wandelvierdaagse in Nijmegen is de bekendste en populairste. Het evenement trekt veel bezoekers. Daar zijn de afstanden iets ruiger en daarmee de ontberingen wat groter. Het lopen in een lange stoet achter elkaar associeer ik wat minder met wandelen, maar meer met een mars. De reactie van de Duitsers is wel begrijpelijk.

Ik ben er niet bekend mee in hoeverre de vierdaagse ook in het buitenland wordt gelopen. Misschien hebben we wel een oer-Hollands fenomeen te pakken. Maar dat is een vraag voor een andere avond of misschien wel een volgend jaar.

Geen opmerkingen: