De 22e vraag van #50books. Ik loop genadeloos achter. Daarom sluit ik gewoon aan bij de vraag die vandaag gesteld wordt: In hoeverre heb je moeite met boeken waarin iemand vertelt over zijn eerder gepleegde overtredingen?
Boeken waarin iemand vertelt over zijn overtredingen interesseren mij niet zo. Als liefhebber van literatuur ben ik meer geïnteresseerd of een verhaal gebeurd had kunnen zijn dan dat het werkelijk gebeurd is. Het predicaat ‘waargebeurd’ vervult mij eerder met wantrouwen. Het mag dan waargebeurd zijn, maar wie zegt dat het zo gebeurd is? Je moet de schrijver maar op zijn blauwe ogen geloven dat het zo gebeurd zou kunnen zijn.
Maria Mosterd zou zijn misbruikt door een loverboy. Ze schreef er – met hulp – een boek over. Later bleek veel van de waarheid in Echte mannen eten geen kaas verzonnen te zijn. Misdaadjournalist Hendrik Jan Korterink schreef er zelfs een boek over wat er allemaal niet klopte aan het verhaal van Maria onder de titel: Echte mannen eten wel kaas. De rel die dat veroorzaakte zorgde voor een korte opleving van het boek Echte mannen eten geen kaas. Daarna las niemand het meer. Het waargebeurd dat het boek pretendeerde werd ingehaald door de wetenschap dat het verhaal verzonnen was.
Een ander boek dat heel veel interesse opwekte, was het boek Woensdag gehaktdag van de schrijver Richard Klinkhamer. Het vertelt over de lugubere moord op zijn vrouw. De schrijver werkte jarenlang aan het boek. Het manuscript werd vaak aangehaald in de rechtszaak. Daarmee werd de boektitel een titel een vaakgeciteerde titel. Zonder dat iemand het boek ooit gelezen had.
Vele jaren na de rechtszaak, verscheen het boek eindelijk. Ik sprak de uitgever in de tijd dat het uitkwam. Hij vertelde dat niemand het boek wilde uitgeven. Zij gaven de biografie van Klinkhamer uit en informeerden eens bij de schrijver naar het manuscript. Bestond het wel? Klinkhamer zei dat niemand belangstelling had om het uit te geven. De uitgeverijen verwachtten teveel gruwelijkheden. Een boek dat teveel gruwelijkheden bevat, verkoopt even slecht als een boek dat er te weinig bevat.
Ik heb het boek gelezen. Het was een mooi boek in zijn soort. Het vormt een lang relaas vol verontschuldigingen, spijt en verdriet. Het boek leest meer als een verslag van rouw dan van het verhaal van een moordenaar. Iets waarvoor Klinkhamer indertijd wel veroordeeld is. Daarmee viel eigenlijk de hele spanning weg die tijdens het proces was opgeroepen door het noemen van de spannende titel. De titel is het spannendste van het boek.
Nee, geef mij maar een boek als Misdaad en straf van Dostojevski. Het verhaal las ik een dag en nacht uit. Wat een boek. Het leest als een roes. Je voelt helemaal mee met de moordenaar en wordt meegesleurd in de emotie. Je geeft hem stiekem gelijk. Hij had het recht zijn hospita te vermoorden, denk je.
Dat is wat literatuur moet zijn: je kunnen voorstellen waarom de hoofdpersoon iets doet. Je kunnen inleven in zijn daden, alsof het jouw daden zijn. Daarna sluit je gelouterd het boek en voelt je net zo schuldig als de hoofdpersoon. Dat het dan niet echt gebeurd is, is misschien even geruststellend als dat je zo’n boek durft uit te lezen.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten