Met de naam van zijn nieuwste roman schenkt Etienne van Heerden gelijk het Afrikaanse woord voor jojo aan het Nederlands: Klimtol. Een woord dat in het Nederlands even mooi klinkt als in het Afrikaans. Wat mij betreft mag de klimtol gelijk de jojo overnemen.
De hoofdpersoon in Van Heerdens roman is Ludo Loerloeraai. Hij is een begenadigd jojospeler. Het spel met de klimtol geeft hem de mogelijkheid zich even te bevrijden van zijn schuldgevoel.
Zo weet Etienne van Heerden het schuldgevoel van de blanke Zuid-Afrikaan prachtig te verwoorden. Het schuldgevoel waaronder zijn generatie romanschrijvers gebukt gaat. Het schuldgevoel van de apartheid. Het is steeds de apartheid in de verhalen en gebeurtenissen die de kop opsteekt in zijn romans.
De uitwerking van het verdriet en verleden is steeds weer nieuw. Het levert mooie inzichten op en vooral een mooi verhaal. Dat lees ik ook nu weer in de roman van Etienne van Heerden: het zijn de verhalen met magie en beroering die de personages van hun schuldgevoel bevrijden.
Met prachtige zinnen, poëtische zinnen. Ze grijpen je bij de kladden en helpen het verhaal nog geheimzinniger te maken:
| Hij heeft gedachten die de gewoonte hebben ononderbroken als meeuwen op de wind te zweven. (190) |
De rol van de ander, krijgt bij Van Heerden prachtige invulling in deze roman. Hier is het Snaartje Windvogel, een personage dat in zijn roman In de plaats van liefde al voorkomt en hier een mooi vervolg krijgt. De jintoe (hoer) sluipt door het verhaal en schiet door de duisternis. Ze weet zelfs het verhaal van de hoofdrolspeler Ludo te verdringen.
Bij Snaartje Windvogel is het niet het spel. Bij haar is het verleden en het verzwijgen dat haar tot een krachtig personage maakt. Haar geheimzinnigheid en toverkracht geven veel spanning en lijkt de jojo in handen van de schrijver. Dat het verhaal hier onverwachte wendingen maakt, lijkt hier alleen maar onderdeel van te zijn.
Zo demonstreert Etienne van Heerden weer in zijn roman Klimtol dat het verhaal van Zuid-Afrika nog lang niet is uitverteld. De geheimzinnigheid van het land in combinatie met de krachtige beeldrijke taal maken Klimtol tot een prachtig werk. De Karoo komt meer dan ooit tot leven, samen met de geheimzinnigheid van de Noordelijke Kaap.
Etienne van Heerden: Klimtol. Oorspronkelijke titel: Klimtol. Nederlandse vertaling Karina van Santen en Martine Vosmaer. Amsterdam: Uitgeverij Podium, 2014. ISBN 987 90 5759 693 3. Prijs: € 22,50. 400 pagina’s.
Lees de vervolgbespreking Aantrekken en afstoten over de metafoor van de jojo.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten