11 juli 2015

Handenwringen

image

In een bespreking van het dagblad Trouw las ik een uitermate korte notitie over de roman Vertrokken van Henri Coulonges. Over de inhoud van deze bijzondere en aangrijpende roman wist de bespreker niet zoveel te melden.

Alles wat ze te vertellen hebben, is een opmerking over de gebrekkige vertaling die de 2 vertalers Geertrui Marks en Lia Tuijtelaars zouden hebben gemaakt. Ze noemen dat de uitgave niet uitblinkt in ‘subtiel of precies taalgebruik’.

Het voorbeeld dat ze aanhalen, zijn de passages waarin de verteller het heeft over handenwringen.

Wat ze vergeten te vermelden is dat dit handenwringen meerdere keren terugkomt in het verhaal:

‘Ik ben zo bang dat ze haar meenemen,’ zei ze steeds handenwringend. (161)
Handenwringend zat ze aan tafel. (179)
Hij aarzelde en handenwringend probeerde ze haar angst de baas te blijven. (252)

Buiten het feit dat handenwringen een gewoon Nederlands woord is, vergeet de persoon die dit fragment aanhaalt om te bewijzen dat het een weinig subtiele vertaling is, dat het handenwringen weldegelijk een functie heeft in het verhaal.

Het komt telkens voor als Johanna het moeilijk heeft en haar angst de baas probeert te zijn. Handenwringen drukt wanhoop uit. De wanhoop waar Johanna en haar moeder Leni zo door worden getroffen na het bombardement op hun stad Dresden.

Het is daarom heel goedkoop om een verder prima vertaling waar ik niet veel op aan te merken heb, te bekritiseren. Zeker, ik vind de vertaling niet buitengewoon literair en het had allemaal mooier verwoord kunnen worden. Maar dan hoeft het boek dat er nu ligt nog geen slechte vertaling te zijn.

Het behoort tot de gemakzucht van recensenten om te klagen over de vertaling. Dat de alinealange bespreking onzorgvuldig is, laat het foutief genoemde jaartal 1969 zien dat Trouw bij de bespreking vermeldt.

Buiten het feit dat niet iedereen het Frans voldoende machtig is om het boek in de oorspronkelijke taal te lezen. Ben ik heel benieuwd hoe de vertaler van de Engelse vertaling met deze passages heeft gedaan…

Vertrokken

Deze week sta ik stil bij de roman Vertrokken van Henri Coulonges, dit voorjaar – 70 jaar na het bombardement op Dresden – uitgegeven door Uitgeverij Nieuw Amsterdam.

Henri Coulognes: Vertrokken. Oorspronkelijke titel: L’adieu à la femme sauvage (1979). Vertaling: Geertui Maks en Lia Tuijtelaar. Amsterdam: Nieuw Amsterdam Uitgevers, 2015. ISBN: 987 90 468 1863 3. Prijs: € 24,95. 448 pagina’s.

Geen opmerkingen: