In zijn lezing over vertalen heeft August Willemsen een gedicht gekozen van de derde grote dichter van Brazilië: João Cabral de Melo Neto, kortweg João Cabral. De lezing is opgenomen in de nieuwe brievenbundel van August Willemsen: Bewaar deze brieven als je eigen tekeningen.
In lyrische bewoordingen vertelt Willemsen wat deze dichter zo bijzonder maakt:
| Drie dingen vallen op, die in zijn werk constanten blijven. Het visuele, concrete, vastomlijnde overheerst het muzikale, abstracte, vage. De gedichten zijn als foto’s, zwart-wit. Kleur komt niet bij name voor. Ten tweede zijn gewoonte van het noemen van namen van schilders en schrijvers, als een manier van zelfdefinitie door verwijzing bijvoorbeeld Drummond de Andrade, Paul Valéry, cerebrale, antilyrische, min of meer droge kunstenaars. En dan is de titel van zijn bundels, O engenheiro (De ingenieur), kenmerkend voor hoe hij poëzie ziet: als maakwerk. In zijn eigen woorden: ‘Vanaf het eerste begin heb ik mijn poëzie geconstrueerd.’ Veel van dit werk is poëzie over poëzie, ‘metaliteratuur’, vaak tamelijk moeilijk, hermetisch. (194-195) |
Na het voordragen van een paar gedichten van deze grote Braziliaanse dichter, komt August Willemsen bij een gedicht uit dat hij gedurende de lezing vertaalt tot het gedicht ‘Het weven van de ochtend’.
Voordat hij zover is, voert hij eerst de lezer helemaal mee in de poëtische wereld van deze bijzondere dichter. Hij draagt enkele gedichten voor, maar vooral wijst hij op de rijke taal van deze dichter. Het maakt alles nog beter toegankelijk voor de liefhebber.
August Willemsen geeft de informatie die meehelpt het gedicht en vooral de overwegingen van de vertaler te snappen. Daarom is vertalen veel meer dan zomaar een gedichtje van de ene taal in de andere te transformeren.
Willemsen laat zien dat je als vertaler ook een deel van de belevingswereld en de poëtica van deze dichter moet zien over te brengen. Daarmee is deze lezing een prachtige illustratie voor het werk van veel vertalers.
Lees ook mijn bespreking op Litnet over deze brievenbundel
August Willemsen: Bewaar deze brieven als je eigen tekeningen. Briefwisseling met Marian Plug. Met een voorwoord van Maarten Asscher. Bezorgd door Joost Meuwissen. Amsterdam, Antwerpen: Uitgeverij De Arbeiderspers, 2014. Privé-domein, nr. 280. ISBN: 978 90 295 8979 6. 301 pagina’s. Prijs: € 24,95.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten