Het arrestatie van Jan van Munnik is een hoofdstuk in Constant van den Heuvels boek Het kruis op de berg over het verzet in Veenendaal. In de Tweede Wereldoorlog vervult sigarenfabrikant Ad van Schuppen een belangrijke rol in het verzet tegen de Duitsers. Hij wordt ook gearresteerd maar weet door corruptie van de SD vrij te komen.
De 18-jarige Jan van der Munnik gaat het wat minder goed af. Ook hij maakt een fout door onzorgvuldigheid. Hij gaat na een klus voor het verzet niet slapen bij Ad van Schuppen, maar kiest als slaapplaats het huis van zijn tante. Daar verblijft een verrader, de vrijpostige Belia Tussenbroek-Opendorp.
Zij en haar drie oudste dochters hebben van het vrome huis een legerbordeel gemaakt. Als Jan van der Munnik er komt en met een handgebaar verraad dat hij bij de ondergrondse zit, ziet Belia het ook en geeft hem diezelfde avond nog aan.
In de bossen bij Veenendaal en Rhenen bevinden zich ondergrondse schuilplaatsen. Net als bij de mislukte aanslag langs de spoorlijn bij Utrecht, spelen overmoed en onervarenheid een rol in de bossen. Als 3 jongelui door de bossen fietsen worden ze aangehouden door een Duitse Ortskommandant.
Ze schieten en er ontstaat een schietpartij waarbij de onervaren verzetsmensen raken gewond en denken dat de Duitser morsdood is. In werkelijkheid was het slechts een schampschot en is hij eerder in het dorp dan de schutters. De schietpartij is de directe aanleiding tot de fusillade van 6 verzetsmensen in de bossen bij Veenendaal.
Aan de hand van het verhaal van Jan van der Munnik weet Constant van den Heuvel een goed beeld te schetsen van het verzet in en rond Veenendaal. Daarbinnen past ook het verhaal van de ‘partizanen’ in de bossen. Hun onzorgvuldigheid zorgt voor de represaille van de Duitsers.
Constant van den Heuvel: Het kruis op de berg, De fusillade van 20 november 1944 tussen Rhenen en Veenendaal. Utrecht: Uitgeverij Matrijs, 2015. ISBN: 978 90 5345 493 0. Prijs: € 17,95. 176 pagina’s.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten