20 februari 2016

De onmacht van poëzie - #50books antwoorden vraag 7

image

Magie en poëzie. Het schrikt sommige mensen af. Zo schrijft Fokke dat hij er te weinig poëzie voor leest. Bovendien heeft hij nog minder met magie. Magie dat misschien uit de toverstaf spreekt, maar zeker niet uit een gedicht.

Brug tussen verhaal en beeld

Gelukkig levert het genoeg antwoorden op. Jannie schrijft dat poëzie de brug slaat tussen de verhalende kunst en de beeldende kunst. Een beetje waar de roman ophoudt en het schilderij begint. Er zijn niet voor niks zoveel schilders die zich ook aan poëzie wijden zoals Armando en Lucebert.

Het geheim begint al dat poëzie en magie op elkaar rijmen, al mogen van sommige dichters gedichten helemaal niet rijmen. Het gedicht laat het verhaal los en laat de taal vieren.

Ontroering

Voor Jannie ligt de magie van poëzie in de ontroering dat een gedicht oproept, of dat een gedicht je aan het denken zet:

Ze biedt een gesublimeerde verbeelding aan van de werkelijkheid zoals we die zelden direct ervaren.

Inderdaad, bijna een heus schilderij of beeld. Om af te sluiten met een gedicht van Rutger Kopland, een dichter die beelden oproept om de werkelijkheid op een andere manier te vatten.

Lachbui

De tijdlijn van Ali bezorgt haar niet alleen hoofdbrekens voor de boekenvraag, maar ook een lachbui. Want na haar reactie dat ze de boekenvraag liet zitten omdat ze niks met poëzie heeft, verscheen er spontaan een limerick in haar tijdlijn van volger Raymond.

In spanning afwachten op een leuke boekenvraag en dan ontdekken dat de vraag geen antwoord van jou zal opleveren. Genoeg voer voor een vers en zeker ook een mooie limercik. Gedichten zijn niet alleen om van het taalspel te genieten, maar ook gewoon om heerlijk te lachen.

Boekenkast vol poëzie

Mocht Ruud de aanleiding voor de boekenvraag zijn, hij laat zich niet snel uit de tent lokken erop door te gaan. Gelukkig doet hij het voor deze vraag wel. De foto van zijn boekenkast helemaal gevuld met poëzie laat al zien dat de passie hier telt: de liefde voor de poëzie.

Dan volgt een liefdesverklaring voor de poëzie. Waarom de gedichten van Pablo Neruda zo fantastisch zijn. De Spaanse gedichten leest Ruud het liefst in de 2-talige uitvoering:

Dat is pas volledig genieten… Dan kan ik echt geen genoegen nemen met alleen de klank, dan wil ik doorgronden.

Ik zal niet zeggen dat hij ongelijk heeft, want hier spreekt iemand die geniet en die weet waarvan hij geniet. Of we ver uit elkaar liggen in de mening denk ik niet. Het genieten lijkt verdomd veel op elkaar.

Andere rol van taal

Het is wat ik de magie van poëzie noem. De taal die een andere rol vervult dan in het gesprek met de ander of de taal van het verhaal. Het is een spel met taal die het gevoel veel directer aanspreekt en daarmee veel dieper weet door te dringen.

Kwade vloek

De magie als kwade vloek, schrijft Peter in zijn reactie op deze gedichtenvraag. Dat het begrip van het gedicht heel dichtbij is en toch onbereikbaar ver weg. Peter voelt het als onmacht en heeft misschien daarom die bijzondere relatie met poëzie.

Juist dat gebrek aan betekenis kenmerkt in mijn ogen de poëzie. Dat je je helemaal niet hoeft af te vragen wat het betekent, maar het er gewoon is. Dat je juist die betekenis loslaat om het te begrijpen. Het verstand kan er niet bij, maar je voelt het in je tenen en kan er niet bij.

Onmacht

Dat borrelen in je buik, kenmerkt poëzie. Dat is genieten van taal zoals Peter het beschrijft: die machteloosheid dat je het wilt vatten maar dat het niet lukt. Het is binnen handbereik en verder weg dan ooit.

#50books

De leesvraag #50books is een initiatief van Peter in 2013. Martha nam het in 2014 over en in2015 ging Peter zelf weer verder. Vanaf de eerste vraag doe ik regelmatig mee. Naar overzicht van alle vragen

Geen opmerkingen: