25 februari 2016

De beul

image

De roman De ochtengave van A.F.Th. van der Heijden opent magistraal:

De beul werd ongeduldig. Het snelrecht liet nog tijd voor inwilliging van een laatste wens van de terdoodveroordeelde: het losmaken van zijn hemdsknopen. (9)

Het is 1705. Nijmegen. Ik lees hier de opening van een historische roman die met een harde knal je in het verhaal trekt. Op een schavot de doodstraf voltrekken voor oud-burgemeester Rouskes. Hij heeft het stadhuis overvallen om zijn oude plaats op te eisen bij het nieuwe bestuur.

De gemeentesecretaris Caspar Sonmans krijgt van zijn oude baas de gouden knopen van zijn overhemd. Dan rolt de kop:

Er was geen bloedspoor. De zwaardhouw was door de beul zo perfect uitgevoerd dat zowel aan de zijde van de romp als aan die van het hoofd de hals een gaaf snijvlak vertoonde, roze en wit en blauw gemarmerd. Als de situatie niet zo droevig was geweest, had ik er als voormalig student van de Snijkamer misschien wel waardering voor op kunnen brengen. Anatomisch vakwerk. (15)

Een mooie combinatie van de rol van de beul als medicus, zoals in het boek over de beul van Neurenberg naar voren komt. A.F.Th. van der Heijden weet hem treffend op te voeren in zijn plastische beschrijvingen. Het bloed vloeit en het losgeslagen hoofd druipt.

A.F.Th. van der Heijden: De ochtendgave. Roman. Amsterdam: De bezige bij, 2015. ISBN: 978 90 234 5776 3. 304 pagina’s. Prijs: € 23.90. Bestel

Geen opmerkingen: