A.F.Th. van der Heijden staat erom bekend hoe hij het verhaal naar zijn hand zet. Hij doet dit om een kenmerkende wijze, met humor en soms een beetje theatraal. Dat krijgt hij ook mooi voor elkaar in de historische roman De ochtendgave doet hij dat bijna op elke pagina.
Ik kan daar erg van genieten. Soms is het vergezocht hoe A.F.Th. van der Heijden het verhaal vormgeeft. Dit doet hij bij bijvoorbeeld met de ganzenveer die de ik-verteller en hoofdpersoon moet kopen op de markt voor de ambassadeur Caloyanni.
Caspar loopt samen met graaf d’Estrades lopen samen op de markt en komen een ganzenverkoper tegen. De grote veer die d’Estrades in zijn hand vasthoudt, is wel geschikt, verwacht hij. De jongen vertelt de graaf van welke gans de veer afkomstig is:
| ‘Bij een gevecht met de hond is hij met zijn achterste in de gloeiende as beland. Zijn verschroeide veren… het stonk ontzettend. Hij had zijn gat verbrand, en dat wilde niet meer beter worden. Het etterde. Toen heeft mijn vader hem de nek omgedraaid. Maar zijn veren waren weer helemaal gaaf geworden.’ (108) |
De graaf ziet het verband wel tussen Fennek en Phénix. Met een veer van zo’n gans wil hij de vrede straks wel ondertekenen. Caspar Sonmans hoopt dat de vrede snel getekend wordt en dat hij nog voor middernacht zijn Sara terugkrijgt.
Zoals het hoort in een roman van Van der Heijden, haalt de verteller dit gegeven regelmatig aan. Zoals op het moment van de ondertekening, waarbij hij spreekt over:
| een dikke pen uit het verschroeide achterste van de gans Fennek, pardon Phénix. (154) |
Als de ambassadeur, Ezechiël Caloyanni, markies van Lavandes, de veer krijgt, weet hij de veer uit de kont van Fennek tot een pijpenragger te friemelen. De gans mag uit zijn as verrezen zijn, zijn veer lijkt niet lang stand te houden en is nog voor het ondertekenen van de vrede in een onbeduidend vod veranderd.
De verteller vraagt zich op dat moment af wie er eigenlijk uit zijn as herrijst. Is het de Franse haan of de Hollandse leeuw? Caspar herinnert zich een briefpassage van zijn vrouw, van de PFV, die zich had toegelegd op het vernietigen van de haan:
| Mocht de Nederlandse leeuw het onderspit delven, laat hem dan als gouden honingraat een nieuw leven beginnen. (160) |
Een mooi citaat uit de historische documenten waarmee A.F.Th. van der Heijden de geschiedenis weer laat terugkeren in de roman. Zo bespeelt hij op een humoristische manier de geschiedenis en bedt zijn verhaal op aantrekkelijke wijze in de historie. Ik kan van zulke elementen in een verhaal echt genieten.
A.F.Th. van der Heijden: De ochtendgave. Roman. Amsterdam: De bezige bij, 2015. ISBN: 978 90 234 5776 3. 304 pagina’s. Prijs: € 23.90. Bestel
Geen opmerkingen:
Een reactie posten