Adriaan van der Poel gaf zaterdag een fraaie demonstratie op het orgel dat in 1976 gebouwd is door Emile Verschueren uit het Belgische Tongeren. Hij had op deze 2e Veense Orgeldag een fraai recital bestaand uit werken van Sweelinck tot Langlais. De Sionskerk stamt uit 1965. De grote raampartijen doen denken aan de indrukwekkende ramen van de Coventry Cathedral. Overigens is er momenteel een discussie of de architect, jonkheer Guido de Sturler echt geïnspireerd werd door Coventry.
Sweelinck speelde Van der Poel met de verstilde bourdon van het positief, tegen de prestant van het hoofdwerk. Het bracht is programma gelijk in het hogere dat de ruimte zelf al oproept. De hoge raampartijen en het eenvoudig afgewerkte plafond maken het gebouw sacraal. De muziek van Sweelinck doet de rest. Deze muziek herbergt in zich al een sacraal karakter.
Hollandse meester
De Hollandse meester klinkt goed op dit orgel dat voor een groot gedeelte bestaat uit de windladen en het pijpwerk van Merklin & Schütze uit 1862. Emile Verschueren bouwde in de kas van dit orgel een nieuw instrument dat in de Hervormde kerk van het 20 kilometer verdergelegen Kesteren staat. Dat ondanks het romantisch getinte pijpwerk, Bach heel goed en helder uit te voeren is, bewees Van der Poel in zijn mooie uitwerking van Bachs Fantasie en fuga in a, BWV 562. Hier opende hij met de gevoelige nachthoorn 2′, ondersteund door de bourdon 8′. De fuga werkte hij uit met ondermeer de prestant 8′ en octaaf 2′. De akoestiek deed de rest.
Het oude pijpwerk geeft het orgel van de Sionskerk een karakter die niet bepaald aansluit bij de protestantse traditie. Dat demonstreerde Van der Poel bij de Franse meesters die aan bod kwamen. Meditatieve momenten noemde hij ze in het programmaboekje. De werken van Vierne, Duruflé en Peeters lieten een orgel horen dat veel gevoeligheid bezit. De zachte fluiten, de prachtig strijkende gamba en de ronde prestanten maakten het tot een feest voor organist en luisteraar.
Franse sfeer
De Vox Humana weet een heus Franse sfeer op te roepen. Hij lijkt zo uit een werk van Cesar Franck te stappen en neemt je mee naar het Parijs van de negentiende eeuw. Niet bepaald een sfeer die bij de heilige vroomheid van de Sionskerk past. De registers vragen om een zeer zorgvuldig gebruik van de organist. Niet elke combinatie is vanzelfsprekend. Als je dit orgel tegen de haren in strijkt, strijk je het goed in de haren. Dat hebben veel organisten mij in het verleden laten horen. Het instrument laat zich dan niet van zijn beste kant horen.
Bij Adriaan van der Poel krabde het poesje niet, maar spinde genoegzaam. De warme zon die van tijd tot tijd de kerk prachtig verlichtte, deed de rest. Het leverde een verstilde sfeer op en bracht je in hogere sferen met de muziek erbij. Zeker ook met de afsluiting van Bells van Jean Langlais. Het orgel liet de toehoorder in een vrolijke stemming achter.
Dispositie van het Emile Verschuerenorgel uit 1976
| Hoofdwerk | Positief | Pedaal |
|---|---|---|
| Prestant 8′ (1976) Bourdon 8′ (1862) Prestant 4′ (1862) Roerfluit 4′ (1862) Octaaf 2′ (1862) Mixtuur III (1862) Trompet 8′ (ca. 1900) | Bourdon 8′ (1862) Gamba 8′ (1862) Fluit 4′ (1862) Nachthoorn 2′ (1954) Sesquialter II (1954) Vox Humana 8′ (1862) | Subbas 16′ (1862) Gedekt 8′ (1862) Prestant 4′ (1976) Fagot 16′ (1976) |
| Koppelingen Manuaalkoppeling Pedaal –Hoofdwerk Pedaal – Positief |
Lees ook de andere verslagen:
- 2e Veense Orgeldag: 5 orgels in 7 uur
Algemeen verslag van de orgeltocht door de plaats van mijn jeugd. Vergelijk hem met de 1e orgeldag in 2009. - Kil en toch warm in Oude kerk
Erik van der Heijden op het Vierdag-orgel (1974) van de Oude kerk - Historisch orgel Burgkerk moeilijk te ontginnen
Anton Lagerweij op het Lindsen-orgel (1848) van de Brugkerk te Veenendaal - morgen: De Grote orgelmis op een Skrabl
Ad Verhage speelt op het Skrabl-orgel van de Westerkerk de Grote orgelmis van Johann Sebastian Bach en krijgt hulp van zijn zoon Wouter. - Vegelijk de ervaringen van 1e Veense orgeldag
Geen opmerkingen:
Een reactie posten