In de Oude kerk beet Erik van der Heijden het spits af met een heus Böhm concert. Böhm geldt wel als meesterleraar van Bach, de grote orgelcomponist. Zijn werken bevatten een mix tussen de Noord-Duitse orgelmuziek met componisten als Buxtehude en de Zuid-Duitse en Italiaanse muziek met componisten als Froberger en Frescobaldi. Muziek die ook Bach inspireerden.
Het 350e geboortejaar van deze componist uit het Noord-Duitse Lüneburg vormde een mooie aanleiding om dit boeiende werk in Veenendaal ten gehore te brengen. Het flexibele orgel van de Oude kerk leent zich bijzonder goed voor dergelijke muziek. Het 19e eeuwse pijpwerk van Steenkuijl in dit orgel gaf de muziek juist extra.
Franse toestanden
De registraties van Van der Heijden lieten een instrument horen dat bijzonder Frans klonk. De tongwerken en de cornetten (hoofdwerk en de samengestelde cornet van het rugwerk) kwamen goed tot uiting in het Präludium F-Dur. Ook bracht hij klanken uit het orgel omhoog in de partita Herr Jesu Christ, dich zu uns wend, die ik niet eerder op dit wonderlijke instrument hoorde.
De fluiten en veelheid aan vulstemmen van het rugwerk geven het orgel van Vierdag uit 1974 een eindeloze reeks mogelijkheden om barokmuziek ten gehore te brengen. Het bleef niet bij verrassingen. Zoals het bekende stuk van Böhm, de lyrische koraalbewerking Vater unser im Himmelreich. De Dulciaan 8′ van het rugwerk in combinatie met fluiten 4′ en 2′ en nasard 3′ gaven het register een mooie kleur. Ik meende er zelfs een Vox Humana in te horen.
Intieme en warme sfeer
Erik van der Heijden wist met zijn Böhm-uitvoering een bijzonder intieme en warme sfeer op te roepen. Ondanks de kilte in de oudste kerk van Veenendaal. Het orgel van Vierdag blijft een juweeltje. Al bezit Veenendaal ook veel andere orgels die de moeite van het luisteren waard zijn. Dat bewees deze tweede orgeltocht door de plaats van mijn jeugd.
Dispositie Vierdag-orgel Oude kerk Veenendaal
| Hoofdwerk | Rugwerk | Pedaal |
|---|---|---|
| Quintadena 16′ Praestant 8′ (front nieuw; binnenwerk Steenkuyl) Roerfluit 8′ (Steenkuyl) Octaaf 4′ (Steenkuyl) Fluit Trav. 4′ (Steenkuyl) Superoctaaf 2′ (Steenkuyl) Cornet (a0) II-IV (Steenkuyl) Mixtuur IV-V 1′ (Steenkuyl/Bik) Trompet 8′ (Steenkuyl) Tremulant | Fluit douce 8′ (Steenkuyl) Praestant 4′ (front nieuw; binnenwerk Steenkuyl) Fluit 4′ (Steenkuyl) Nasard 3′ (Steenkuyl) Woudfluit 2′ (Steenkuyl) Terts 1 3/5′ (onbekend) Scherp III ½’ (Bik) Dulciaan 8′ (Steenkuyl) Tremulant | Subbas 16′ (Steenkuyl) Praestant 8′ (Vierdag) Bazuin 16′ (Steenkuyl) Trompet 8′ (Adema) |
| Koppelingen Hoofdwerk – Rugwerk Pedaal – Hoofdwerk Pedaal – Rugwerk |
Lees ook de andere verslagen:
- 2e Veense Orgeldag: 5 orgels in 7 uur
Algemeen verslag van de orgeltocht door de plaats van mijn jeugd. Vergelijk hem met de 1e orgeldag in 2009. - Kil en toch warm in Oude kerk
Erik van der Heijden op het Vierdag-orgel (1974) van de Oude kerk - Historisch orgel Burgkerk moeilijk te ontginnen
Anton Lagerweij op het Lindsen-orgel (1848) van de Brugkerk te Veenendaal - Franse mystiek in Sionskerk Veenendaal (donderdag)
Adriaan van der Poel op het Verschueren-orgel (1976) van de Sionskerk te Veenendaal - De Grote orgelmis op een Skrabl (vrijdag)
Ad Verhage speelt op het Skrabl-orgel (2009) van de Westerkerk de Grote orgelmis van Johann Sebastian Bach en krijgt hulp van zijn zoon Wouter.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten