Ik luister naar de 14 kruiswegstaties van Marcel Dupre. Prachtige muziek. Jan Hage speelt de 14 delige orgelcompositie zaterdag uit op het orgel van de Domkerk in Utrecht. Het is een prachtige orgelcyclus. Gebasseerd op de tekst Le Chemin de la Croix (1911) van de dichter Paul Claudel (1868-1955).
Ik heb op cassetteband 2 keer deze uitvoering, beide keren begin jaren 1990 uitgevoerd. Het eerste is van Maurice Pirenne op het orgel in de Sint Jan te Den Bosch, uitgevoerd voor de KRO-radio in 2 delen. Voorafgegaan door een voordracht van de bij de statie behorende tekst in het Frans door Miene van de Erven. De tweede uitvoering is van Ton van Eck op het net gerestaureerde orgel in de Sint Servaes Basiliek in Maastricht.
De 14 muziekstukken behoren wel tot de meest intense van zijn imposante orgeloeuvre. Normaal is Dupre niet zo ernstig, maar in Le Chemin de la Croix is hij buitengewoon serieus. Elke statie heeft een heel eigen karakter en drukt een andere gemoedstoestand uit. Het roept het beeld op van iemand die zijn diepste zielenroerselen probeert bloot te leggen.
In vergelijking met Tournemires koralen bij de 7 kruiswoorden, is Dupre veel toegankelijker en misschien ook wel beweeglijker. Ik vind het oneerlijk beide orgelcycli met elkaar te vergelijken. Ze zijn daarvoor te verschillend. De componisten verschillen te sterk van elkaar in hun verwerking van het lijdensverhaal.
Dupres 14 muzikale schilderijen bij de 14 kruiswegstaties lijken ook in elke uitvoering weer een nieuw beeld op te roepen. Elke interpreet legt weer nieuwe accenten en speelt ritmes net weer iets anders. Registraties en verschillende soorten orgels doen wonderen met het muziekstuk. Een orgel als dat van de Sint Jan in Den Bosch levert een compleet andere uitvoering op dan het orgel in de Sint Servaes van Maastricht.
Wat heel mooi is van de uitvoering van Maurice Pirenne is dat de teksten van Paul Claudel vooraf worden voorgelezen door Miene van Erven. Ik ben heel slecht in Frans, maar het is heel intens en indringend om haar deze teksten te horen voorlezen. De taal is hier geen obstakel maar een grote winst.
De bandjes waren al grijs gedraaid. Ze gaan weer in het cassettedek op mijn bureau. Niet van de beste kwaliteit, maar ik kom snel in de sfeer. Ik pak snel een cd van dit orgelwerk en merk hoe verschillende elke uitvoering weer is.
En dan verlang ik zo naar de uitvoering van de 7 koralen bij de kruiswoorden van Charles Tournemire. Zou het bandje echt niet in de bandjesdoos zitten?
Geen opmerkingen:
Een reactie posten