09 september 2014

Ontwikkelingshulp

20140831_184316Heeft ontwikkelingshulp zin? Die vraag stelt Paul Theroux zich voortdurend af in Dark Star Safari. Hij ziet dat ontwikkelingshulp gemakzuchtig maakt en niet doet wat het beoogt.

Hij refereert hierbij naar het personage mevrouw Jellyby in Dickens roman Bleak House. Ook zij zet zich in voor de mensen in Afrika. ‘We hopen volgend jaar rond deze tijd’, zegt mevrouw Jellyby steeds.

Het werkverschaffingsproject dat zij opzet, strandt hopeloos. Maar nog altijd zijn er hulporganisaties die zich inzetten voor een verbetering van de situatie in Afrika:

Wat Charles Dickens honderdvijftig jaar geleden als een volkomen bespottelijk idee had gevonden, werd nu gezien als een plechtige hoopvolle zaak voor Malawi. (338)

De hulpverlening rijdt rond in peperdure auto’s, zonder veel effect. Paul Theroux vraagt zich niet voor niks af of het wel zin heeft dat buitenlanders zich inzetten voor iets dat de Afrikanen van de hand wijzen. Help je mensen wel door steeds graan te verstrekken of andere hulp te bieden die ze eerder gemakzuchtig maakt dan echt helpt?

Een antwoord kan hij niet geven, omdat landen die aan hun lot worden overgelaten niet het tegendeel kunnen bewijzen. Veel Afrikanen staan gebukt onder een verschrikkelijk regime met afschuwelijke dictators. Mensen als Mugabe van Zimbabwe die hun volk uitbuiten en laten verhongeren.

Daar kan de buitenwereld weinig aan doen en zodoende kan Paul Theroux niet veel meer dan schrijven over de ellende in Afrika. Hij ziet alleen maar verslechtering met de tijd waarin hij in Afrika werkte. Voor de goede zaak, maar hij ziet er weinig van terug.

Paul Theroux: Dark Star Safari, Een reis van Caïro naar Kaapstad. Oorspronkelijke titel: Dark Star Safari. Vertaald door Tinke Davids. Amsterdam/Antwerpen: Uitgeverij Atlas, 2003. ISBN: 90 450 1056 9.

Geen opmerkingen: