Arthur Poolman, de hoofdpersoon in Ralf Mohrens debuutroman Tonic, ontdekt het boekje De val als hij in Deventer is. Hij koopt het boek van August Willemsen in zijn laatste feestweek. Een week waarin hij zich helemaal te buiten gaat en zichzelf verliest in de alcohol.
| Zelfs over De Val, mijn laatste feestweek, moet ik vertellen. Eerlijk en open. Het verhaal moet mijn heelmeester zijn/ Mijn medicijn. Mijn tonic. Omdat het oude medicijn geen medicijn meer is. (23) |
Hij vindt het boekje in een antiquariaat, een van de vele antiquariaten die boekenstad Deventer rijk is:
| Het kostte bijna niks, evenveel als een amsterdammertje. (83) |
Arthur Poolman leest het en vereenzelvigt zich vrijwel meteen met de hoofdpersoon August Willemsen:
| Ik zou geen heup breken, hoewel het makkelijk had gekund. Het raamwerk, het verhaal , stond echter als een huis. (84) |
Terwijl hij het verhaal van Willemsen leest, leest hij zijn eigen verhaal. De Val van Arthur Poolman is aanstaande. Het zal niet lang meer duren. Deze fatale dagen heeft de verteller opgedeeld in de cursieve hoofdstukken waarmee hij het grote verhaal opdeelt. In het grote verhaal verwijst hij vaak naar deze gedeelten.
Daarmee treedt bij Arthur Poolman hetzelfde effect op als in De Val. Het lijkt therapie voor alcoholisten: terug naar het delirium, het moment dat de werkelijkheid verdrinkt in de drank. August Willemsen speurt in zijn dagboeken en brieven naar de momenten dat hij zichzelf verliest in de drank. Arthur Poolman maakt een zorgvuldige reconstructie van die laatste feestweek.
Verbazingwekkend treffend weet hij in Tonic de beschrijven hoe hij zichzelf helemaal kwijtraakt. De drank beheerst hem en er lijkt geen weg terug. Zijn hele omgeving beseft dat, maar hij nog niet. Daarvoor moet hij diep vallen. Net als Guus in het boek De val. Al maakt de hoofdpersoon uit De val het veel bonter, vindt Arthur. Hij herkent er akelig veel in.
Net als in De val besteedt Arthur Poolman de rest van het boek vooral aandacht aan de speurtocht naar zichzelf en waar de afhankelijkheid van de drank begon. Hij speurt en komt uit bij zijn studententijd. Heel de wereld is rond de drank gaan draaien. Met dat hij stopt met drinken, verandert ook zijn sociale leven en dat is heel zwaar.
Daarmee weet Ralf Mohren met Tonic het boek De val van August Willemsen te evenaren. Het vormt een mooi duo. En met welk boek je zou moeten beginnen, durf ik niet te zeggen.
Ralf Mohren: Tonic, (non-)alcoholische roman. Amsterdam: Meulenhoff, 2015. ISBN: 987 90 290 8940 1. Prijs: € 18,95. 256 pagina’s.
August Willemsen: De val. Amsterdam: Uitgeverij De Arbeiderspers, 1991. Privé-domein nr. 177. ISBN: 90 295 5744 3. 178 pagina’s.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten