Het boek waarmee Joost Zwagerman in 1989 doorbrak is Gimmick!. Het is een cultboek dat de jongeren omarmden. Het refereert overduidelijk naar de oproep van Ton Anbeek bijna 10 jaar eerder. De Leidse hoogleraar concludeert in dit essay over Maarten ’t Harts Een vlucht regenwulpen en Oek de Jongs Opwaaiende zomerjurken dat de Nederlandse literatuur wel wat straatrumoer kan gebruiken.
Het boek van Zwagerman is een poging de taal en het verhaal van de straat naar binnen te halen. Hij is hiermee de wegbereider voor schrijvers als Arnon Grünberg en Ronald Giphart. Literatuur waarin de personages feesten, dansen, drinken en snuiven.
In Gimmick! geeft Joost Zwagerman een schets van de kunstenaarsscène vanaf het midden van de jaren 1980 in Amsterdam. De hoofdpersoon Raam is een kunstenaar, maar hij komt door al het feesten niet toe aan het creëren van kunst. De hele roman stelt hij de schepping uit. Hij kiest voor het leven en niet voor het werken aan nieuwe kunstwerken. Hij schakelt hiermee zichzelf uit, zonder nieuwe schilderijen is zijn kunstenaarschap dood.
De roman van Joost Zwagerman opent in New York, waar het gebeurt. Walter Raam bezoekt er samen met zijn vriend Groen een peepshow. Het is een scène die nog niet eerder zo is opgevoerd. De peepshow als inspiratie voor de kunst. Alleen ziet Walter Raam dat niet zo. Hij ontvlucht de peepshow en logeert bij een een oudere dame.
Symbool voor het feesten is de Gimmick! Een danstent vergelijkbaar met de IT in Amsterdam. Walter Raam komt er graag om alles te vergeten maar vooral voor zijn liefde voor Sammie. Daarmee is de roman een verhaal waarbij de kunstenaar zijn muze mist en eigenlijk zijn inspirartie verdwenen is.
Gimmick! staat ook symbool voor de ontmoeting met Sammie. Hij probeert steeds deze liefde weer op te roepen met drank en drugs. Alleen hij slaagt hier niet in. De drank en drugs helpen hem niet verder, ze brengen hem juist in de problemen. Hij komt niet meer aan het creëren van kunst.
Joost Zwagerman: Gimmick!. Amsterdam: De Arbeiderspers, 1991 [1989]. Grote ABC nr. 662. ISBN: 90 295 6156 4. 236 pagina’s. Bestel.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten