01 juli 2011

Chinese Fyra wel succesvol

Een Chinese hogesnelheidstrein verlaat het station van Shanghai op weg naar Beijng

Wat hier moeizaam tot stand komt, lukt de Chinezen in enkele jaren te realiseren. Gisteren is de hogesnelheidslijn tussen Beijng en Shanghai voor reizigers geopend. In 5 uur tijd raast de trein van de hoofdstad naar het economische hart. De afstand van ruim 1300 kilometer is vergelijkbaar met de afstand tussen Amsterdam en Barcelona.

Groot nieuws voor de treinliefhebber. Wat in Europa gedeeltelijk lukt en in Nederland amper, daar slagen de Chinezen wel in: het uit de grond stammen van een effectief en snel hogesnelheidsnetwerk. De 1300 kilometer spoor met veel technische hoogstandjes is in iets meer dan 3 jaar (38 maanden) tijd aangelegd.

Getallen die in Nederland vele malen overschreden worden. De bouw van de HSL-Zuid (147 kilometer hogesnelheidslijn) duurde voor het Nederlandse deel 6 jaar. Dat is 2 keer zolang over meer dan 10 keer korter traject. Samen met het Belgische gedeelte is de HSL-Zuid pas sinds 2009 klaar. Een groot gedeelte van de huidige problemen op de HSL-Zuid is ontstaan door de keuze voor het nieuwe Europese beveiligingssysteem ECTS. Het zou alsnog heel veel kosten schelen door alsnog een tweede, bestaand beveiligingssysteem aan te leggen.

In Nederland rijdt de Fyra al 2 jaar lang met 160 kilometer per uur over een spoor waar ruim 300 kilometer per uur gereden zou moeten kunnen worden. De snelheid kan niet gehaald worden omdat het beveiligingssysteem dit niet aankan. Daarnaast heeft de Nederlandse spoorwegen nog altijd niet de benodigde V250-treinstellen van AnsaldoBreda in bezit. De TGV Amsterdam-Parijs, de Thalys, die over hetzelfde traject met 300 kilometer per uur zou moeten kunnen razen, haalt deze snelheid niet omdat Fyra en TGV niet met verschillende snelheden op het traject kunnen rijden.

Alleen het traject van de besluitvorming van de hogesnelheidslijn door het Groene hart kostte Nederland ruim 10 jaar politiek bakkeleien. Met als hoogtepunt een totaal onnodige tunnel door een stukje weiland ter grootte van een voetbalveld. De schijnpolitiek heeft hier echt gezegevierd. Bovendien zou je heel lang kunnen discussiëren of een aanpassing van de bestaande lijn bij dergelijke afstanden van nog geen 150 kilometer met maarliefst 2 stops ertussen niet meer zin had gehad.

Dan is er tenslotte het oeverloze verhaal van de exploitatie. Na al die met pijn en moeite uitgegeven 7 miljard euro, blijkt het stuk lijn helemaal niet rendabel. Zo verliest de staat nog eens 2 miljard euro. Dat dit al sinds 2001 bekend was, lijkt dit heel veel mensen te steken.

In China kan de trein voorlopig niet de toegezegde 380 kilometer per uur voortrazen, maar moet het met 300 kilometer per uur doen. Hier ligt niet een politieke reden aan ten grondslag, maar een puur praktische: het elektriciteitsnet van China kan het nog even niet aan om zoveel stroom te kunnen leveren.

Al deze maffe gegevens verzamelend en het mooie verhaal horend van een vriend die naar China is geweest, probeer ik de dingen te combineren. Hoeveel vrijheid zou je willen inleveren om tot zulke snelle en effectieve besluiten te komen? Het jarenlange lobbyen, politici die de bevolking bijna smeken om de lijn aan te mogen leggen. Draagvlak creëren, zoals ze dat in Den Haag noemen. Om toch de zin door te kunnen drijven: die lijn moet er komen, koste wat het kost. En dan is die lijn er en dan verdwijnt het draagvlak in no time.

Vrijheid is een kostbaar goed, maar schijndemocratie is misschien even bedrieglijk. Tegelijkertijd kan een trage besluitvorming wel ten koste gaan van onze welvaart. Een dilemma om eens goed over na te denken op een reis van Beijng naar Shanghai.

Geen opmerkingen: