De schrijfster Renate Dorrestein verwijst in een interview naar het bijzondere boek van Kurt Vonnegut: Slaughterhouse-Five. Ik las het interview kort na het lezen van Henri Coulognes’ roman over het bombardement op Dresden: Vertrokken. De roman van Kurt Vonnegut trok onmiddellijk mijn belangstelling.
Ook Kurt Vonneguts roman behandelt dit gruwelijke bombardement van de geallieerden. Het bijzondere is dat Kurt Vonnegut in Dresden verblijft als Amerikaanse krijgsgevangene van de Duitsers als zijn landgenoten de stad bombarderen.
Het schrijven van zijn roman Slaughterhouse-Five or The Children’s Crusade bezorgt hem de nodige hoofdbrekens. Hij komt er niet uit. De verteller schrijft het in het eerste hoofdstuk. De gruwelijkheden laten zich niet vangen in fictie.
Als hij zijn oude oorlogskameraad Bernard V. O’Hare opspoort, is de vrouw van zijn oude strijdmakker, Mary O’Hare boos. Al zegt de verteller dat hij haar heel aardig vindt, ze is woest.
| Toen draaide ze zich naar mij om en ik zag hoe kwaad ze was en dat haar woede tegen mij gericht was. Ze had in zichzelf lopen praten, dus wat ze zei was maar een fragment van een veel uitgebreider betoog. ‘Jullie waren nog maar kinderen!’ zei ze. (18) |
Ze is niet boos op hem, maar op de oorlog ontdekt de verteller.
| Ze wilde niet dat haar eigen kinderen of andermans kinderen in oorlogen zouden sneuvelen. En ze geloofde dat oorlog deels werd aangemoedigd door films en boeken. (19) |
Daarom draagt hij ook het boek aan haar op. Hij trekt de vergelijking met de kinderkruistochten en weet zo zijn verhaal in het absurde te trekken. Daarmee kan hij schrijven over de gruwelen die hij heeft meegemaakt. Daarnaast pleegt hij nog een ander trucje: hij vertelt het verhaal van een ander, de militair Billy Pilgrim.
Zo blijft hij zelf buiten schot, al haalt hij zich af en toe binnen het verhaal. De verteller weet van een gruwelijk verhaal iets indrukwekkendst te maken. Hoe gek het ook klinkt maken de buitenaardse wezens iets dat niet te vatten is, begrijpelijk.
Kurt Vonnegut: Slachthuis Vijf of de kinderkruistocht, Een verplichte dans met de dood. Oorspronkelijk titel: Slaughterhouse-Five or The Children’s Crusade. Vertaald door Else Hoog. 8e druk. Amsterdam: Meulenhoff, 2006 [1e druk 1970]. ISBN: 90 290 7738 7. 190 pagina’s.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten