In de Bostonse boekhandel maakt de geletterde rat Firmin kennis met een bijzonder schrijver: Jerry Magoon. De Bostonse schrijver komt langs in de boekwinkel waar de rat woont. Maar hij krijgt pas echt met de schrijver te maken als de rat in het park belandt.
Nieuwsgierigheid drijft Firmin naar het park, maar hij brengt de mensen in paniek als hij met ze via doventaal probeert te communiceren. Hij krijgt een klap van een wandelstok op zijn rug en raakt buiten westen.
De schrijver neemt hem weer mee naar de buurt waar hij opgroeide, vlakbij de boekwinkel van Norman Shine. Hij ligt in een mandje voorop de fiets van Jerry Magoon. Het is het begin van een gelukkige tijd in het appartement van de Bostonse auteur.
De schrijver betrapt de rat er ook op dat hij leest. Firmin heeft net die avond Terry Southern ontdekt. Als hij helemaal in de roman Candy zit, hoort de rat niet zijn medebewoner de trap opkomen. Voor Firmin er erg in heeft, staat Jerry voor zijn neus:
| Ik schrok me kapot. Hij was ook verrast en bleef een moment stokstijf staan, waarbij hij de sleutel als een pistool op me richtte. Omdat ik bij wijze van spreken met de gestolen waar in mijn klauwen was betrapt, besloot ik dat ik geen andere keus had dan mij eruit te bluffen. Dus sloeg ik een pagina om en las rustig door. Ik had verwacht dat hij kwaad zou zijn omdat ik een van zijn boeken uit de kast had gesleept en op de grond had gelegd, maar hij scheen dit juist ontzettend leuk te vinden. Toen hij over zijn eerste schrik heen was, barstte hij in luid lachen uit, iets was hij maar zelden deed. Het klonk alsof er een hele zak grind werd leeggestort. (127) |
Een ontroerende vriendschap ontstaat tussen de schrijver en de rat. De schrijver laat de rat lezen, al weet Firmin niet of Jerry wel doorheeft dat hij daadwerkelijk leest. De rat kan in elk geval wel Gerswin en Cole Porter spelen op de bij de vuilnis gevonden speelgoedpiano.
De rat weet als enige de pennenvruchten van Jerry Magoon te waarderen, maar het ontgaat de schrijver. Misschien zou de wetenschap van de lezende rat hem geholpen hebben zijn neerslachtigheid te bestrijden. Nu gaat hij naar de film met de rat. Als ze samen naar The Yearling zitten te kijken, kan Firmin dat niet echt waarderen. Hij houdt niet van dierenverhalen.
Het is die heerlijke ironie die overal in de roman Firmin staat. Het dierenverhaal is een mensenverhaal met een dier in de hoofdrol. Firmin is een rat met buitengewoon veel menselijke eigenschappen. Hij mist alleen het vermogen om zelf met mensen te communiceren.
Sam Savage: Firmin, Belevenissen van een grootsteedse onderkruiper. Oorspronkelijk titel: Firmin, Adventures of an Metropolitan Lowlife. Vertaald uit het Engels door Hans Vierdag. Uitgeverij Signatuur, 2009. ISBN: 978 90 5672 287 6. 198 pagina’s.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten