15 september 2015

Titel en omslag

image

Een tic die ik overgehouden heb aan de boekanalyse van de middelbare school is de speurtocht naar de titel. In de roman Ica van Eva Posthuma de Boer ontstaat de titel gedurende het verhaal. Al doet de verteller in de proloog van Ica vermoeden dat de naam allang voor het verhaal is ontstaan.

De hoofdpersoon en ik-verteller Nadine praat er aan de vooravond van haar vertrek naar het vakantiehuis in Frankrijk over met haar man Willem. Ze vertelt hem dat ze al een titel in haar hoofd heeft: De ongenaakbare.

Bestaat die titel niet al, vraagt Willem terug. Nee, die titel bestaat niet. En The untouchables dan? Nee, dat betekent niet ongenaakbaar, stelt Nadine:

‘Ongenaakbaar, in het Engels unapproachable, heeft een meer overdrachtelijke betekenis. Onbereikbaar. Ontoegankelijk. Maar ook fier, groots, hooghartig. Past Ica allemaal.’ (112)

Veel te serieus vindt Willem. Hij zou een boek met de titel Ongenaakbaar nooit kopen. Nee, ze moet het gewoon Ica noemen. Nadine vindt dat veel te makkelijk om de hoofdpersoon als titel te kiezen.

In de roman Ica is Ica helemaal niet de hoofdpersoon, maar de titel Ongenaakbaar is inderdaad vergezocht. Een middelbare scholier zou hier niet uitkomen bij het verklaren van de titel.

Als Nadine 2 weken met Ica in het Franse vakantiehuis zit, heeft ze Willem aan de telefoon. Hij vraagt haar of ze nu al een besluit genomen heeft over de titel:

   ‘Voorlopig heet het Ica.’
Willem lachte. ‘Wat heerlijk dat je toch altijd naar me luistert.’
‘Het is de werktitel, Willem. Niets is nog zeker.’ (158/9)

De werktitel is op het boek dat ik lees op het omslag terechtkomen. Samen met een vleugel. Het roept bij mij associaties op met de roman Lucifer van Connie Palmen. Het enige boek van deze schrijfster dat niet wordt aangehaald in Ica.

De vleugel van de gevallen engel. Een mooie referentie naar een boek dat ogenschijnlijk geen rol speelt in de roman van Eva Posthuma de Boer, maar tussen de regels door overal voelbaar is.

Eva Posthuma de Boer: Ica. Amsterdam: Ambo/Anthos, 2015. ISBN 978 90 414 2626 0. 280 pagina’s. Prijs: € 19.99.

Een perfecte dag voor literatuur

Dit is mijn bijdrage over de roman Ica van Eva Posthuma de Boer. We lezen dit boek bij Een perfecte dag voor literatuur van notjustanybook.nl. Lees de bijdragen van anderen in de reacties.

Geen opmerkingen: