07 januari 2008

Uit zijn mond klonk prachtig Afrikaans

Hij maakt een tocht door Zuidelijk Afrika. Gisteren deed de schrijver Adriaan van Dis de Oostkaap en Kaapstad aan. Deze eerste aflevering van een zevendelige documentaireserie was zeker de moeite van het bekijken waard.
Hij noemt zijn serie zelf een televisie-essay en daar heeft Van Dis wel gelijk in. Hij vertelt in de aflevering die ik gisteren zag, een duidelijk omlijnd verhaal. Hij plaatst hierin de begrippen vrijheid, apartheid en armoede kritisch aan het voetlicht.
Het is die apartheid die Zuid-Afrika eindeloos achtervolgt. Dit land kan dit onderdeel van haar geschiedenis nooit loslaten, lijkt het. Ik merk dat dit verhaal van het verleden, een toekomst in de weg staat. De blanken dachten met het loslaten van de apartheid, een nieuwe toekomst tegemoet te treden, maar de apartheid blijft hun achtervolgen.
Gelukkig blijft Adriaan van Dis hier niet in hangen en besteedt vooral aandacht aan de tijd na de apartheid. Dat deze periode onder invloed staat van de apartheid, mag duidelijk zijn. Ook hier draait het om machthebbers, overheersers en vooral om verliezers.
Het Afrikaans wordt vaak de taal van de apartheid genoemd. Ik vind dat erg jammer, ook omdat misschien wel meer misdaden destijds in het Engels zijn gepleegd. Het Afrikaans is namelijk niet alleen de taal van de apartheid, maar ook van een grote groep mensen van verschillende afkomst.
Van Dis sprak soms Afrikaans met de mensen. Het viel me op dat hij prachtig Afrikaans spreekt. Dat doet mij deugd, omdat ik de laatste tijd vooral geplaagd werd met slecht gesproken Afrikaans, zoals in de televisieserie Stellenbosch.
Dat Van Dis goed Afrikaans spreekt, komt doordat hij ten tijde van de apartheid Afrikaans studeerde. Of dit wat zegt, weet ik niet. Dat hij later Zuid-Afrika niet meer in mocht ten tijde van diezelfde apartheid, maakt veel goed.

Geen opmerkingen: