Boeken Fens en Zeeman geveild

Deze maand zijn 2 bijzondere boekenveilingen. De bibliotheken van de 2 volkskrant-medewerkers Kees Fens en Michaël Zeeman worden geveild. De boeken van Kees Fens neemt het Haarlemse veilinghuis Bubb Kuyper voor zijn rekening. Het eerste deel van de enorme boekenverzameling van Michaël Zeeman zal onder de hamer gaan bij Burgersdijk & Niermans in Leiden.

Recensenten Volkskrant

Zowel Kees Fens als Michaël Zeeman recenseerden boeken voor de Volkskrant. Ze gingen allebei hun eigen weg. Zeeman werkte de laatste jaren van zijn leven als correspondent voor de Volkskrant. Eén van de opmerkelijkste berichten van zijn hand was het bericht over de paus. De paus vertelde in het voorpaginabericht dat God de mensheid beu was. Het stuk zorgde voor veel roering binnen en buiten de kerk.

40.000 titels

Zeemans bibliotheek bevatte naar eigen zeggen zo'n 40.000 titels. Er valt dus nog heel wat te veilen. Op 11 en 12 mei gaat nog niet zijn collectie literaire werken onder de hamer van Burgersdijk & Niermans. Vooralsnog zullen niet-literaire werken in de aanbieding zijn. Onderwerpen zijn onder andere filosofie, geschiedenis, occultisme, boeken over boeken, Judaïsme, religie en muziek.

Purist gedreven door kennis

De IM's die verschenen na Zeemans dood, laten een veelzijdig mens zien die gek op boeken was. Tegelijkertijd was hij een enorme purist, gedreven door zijn kennis en hartstocht naar nog meer kennis. Dat hij bovendien een exentrieke persoonlijkheid was met eigenaardigheden, staat buiten
kijf. Veel incidenten passeerden de revue, waaronder zijn vrijwillige verbanning naar Rome.

Ander soort boekenbezitter

Kees Fens was een heel ander soort boekenbezitter. Hij was zeker ook gek op een mooie uitgave van een boek, maar dook in zijn essays prachtig in de inhoud van de boeken. Voor hem telde de inhoud van het boek en hij liet zich hierin meeslepen. Vervolgens vertelde hij hier meeslepend over, als een ware schoolmeester. Hij trok je zo mee dat je diezelfde dag nog dat boek wilde lezen.

Betoverende leeservaring

Dante, Petrarca, een boek over kloosters, Carmiggelt, een biografie over de Mexicaanse dichter Sor Juana Inés de la Cruz, de taal van het christendom, het maakte niet uit. Fens schreef erover en betoverde je met zijn leeservaring. Niet belerend, maar lerend. Hij schreef niet wat je allemaal moest weten, maar wat je allemaal kon weten. De liefde voor het boek, de leeservaring, het werd bij hem bijna een mystieke beleving. Religie en lezen hoorden bij Fens ook bij elkaar, zoals God bij de kerk hoort.

Geen verzamelaar

Fens was niet een verzamelaar zoals Zeeman dat was. Een verzamelaar wil alles voor zichzelf houden, een meester deelt zijn boeken zoals hij zijn kennis deelt. Het lezen van Fens' stukken doet ook vermoeden dat hij meer naar de bibliotheek ging dan naar de boekhandel. Dat neemt niet weg dat ook van hem indrukwekkende boeken geveild worden, zoals werken van Nederlandse dichters, een grote hoeveelheid poëzie en een flinke stapel biografieën.

Wel verzamelaar

Hoe anders is de wereld van een verzamelaar als Michaël Zeeman. Hij ergerde zich aan de hiaten in andermans kennis. Snapte niet waarom jongeren bepaalde dingen die hij wist, niet wisten. Hij probeerde ook niet de leegte in kennis op te lossen door de kennis te delen. Hij sloeg in de contramine en sloeg het boek met een spelfout woedend dicht.

Veel verwachten

Van de bibliotheek van Michaël Zeeman is veel te verwachten, de boeken van Kees Fens zullen veel meer stukgelezen exemplaren zijn. Boeken die gelezen werden en waarvan de letters belangrijker waren dan de geur van vergane drukinkt op oud papier.

Links

Michaël Zeeman over de dood van Kees Fens »
Bas Heijne over de dood van Michaël Zeeman »
Carl Peeters necrologie over Michaël Zeeman »