12 december 2014

Dominee Bastiaan Jan Ader

image

Midden in De consequenties van Niña Weijers staat een essay over de kunstenaar Bas Jan Ader. Het draagt de titel ‘All is Falling’ en is het verhaal van een Nederlandse kunstenaar die naar Amerika emigreert en vandaar als project alleen de Atlantische Oceaan wil oversteken.

Drie weken na vertrek wordt het radiocontact verbroken en negen maanden later vindt een Spaanse visser het bootje aan de Ierse kust.

Heel kort haalt de verteller de vader van Bas Jan Ader aan. Het is de verzetsstrijder en dominee Bastiaan Jan Ader. De naam kwam mij heel bekend voor. Is het niet één van de zes mensen die bij Veenendaal werden geëxecuteerd? Samen met Pieter ter Beek.

Dit verhaal staat in het familieboek Het Boschhuis van Pauline Broekema. Ik las het fragment voor waar de verzetshelden voor het vuurpeloton staan en worden neergeschoten. Het is het indrukwekkendste scène uit het boek van Pauline Broekema.

Hoe indrukwekkend dat zijn zoon in het boek van Niña Weijers voorkomt. In een heel andere context, maar ook als kunstenaar die zich laat vallen in de Fall-serie.

[E]en aantal geluidloze korte filmpjes waarin de kunstenaar zich, zoals de titel suggereert, laat vallen. (149)

De verteller van het essay haalt hier ook even Mythe van Sisyphe van Albert Camus aan. Of zoals Bas Jan Ader het zelf zegt in 13 woorden: ‘Het lichaam van de kunstenaar als zwaartekracht maakt hem tot meester over zichzelf.’ Of: wie loslaat begrijpt het universum.

Niña Weijers: De consequenties. Amsterdam/Antwerpen: Uitgeverij Atlas Contact. ISBN 987 90 254 4292 7. Prijs: € 19,95. 288 pagina’s.

Lees ook mijn recensie op Litnet

Geen opmerkingen: