19 juni 2011

Bach op de tap

De muziek van Bach is in alles te vatten van een tapdans tot een prachtige videokunstwerk. De organist van de Lutherse kerk in Den Haag Aart Bergwerff draait er zijn hand niet voor om. Afgelopen week presenteerde hij op zijn orgel de Nach van Bach. Een nachtelijke speurtocht naar de (orgel)muziek van Johann Sebastian Bach.

Op internet circuleren nu 2 videoweergaves van het concert. Bergwerff speelt daarin de Toccata, Adagio en fuga in C, BWV 564 en doet dit samen met tapdanseres Marije Nie. Het levert een staaltje nieuwe kunst op, waar ik met veel bewondering en verwondering naar heb geluisterd.

De orgelmuziek van Bach wordt dikwijls in een zeer steriele omgeving uitgevoerd. Hierdoor verdwijnt heel veel van de spanning die de muziek wel in zich heeft. Een tapdanseres op deze muziek te laten improviseren en vooral in op te laten gaan, levert werkelijk een heel mooi resultaat op. De muziek verdwijnt uit de steriliteit en er ontstaat een nieuwe kunstvorm.

Animatie op Passacaglia
Het tweede fragment dat van dit concert eveneens op internet rondgaat, is een animatie van Jaap Drupsteen op de beroemde Passacaglia en fuga in  c, BWV 582. Een werkelijk adembenemend orgelwerk dat Aart Bergwerff naar mijn oordeel uitvoert op het orgel van de Lutherse kerk in Den Haag. De variaties in de compositie en de klankrijkdom van het orgel versmelten zo heel krachtig ineen.

Wat daarbij komt, is de ervaring ervaring die Jaap Drupsteen oproept met zijn animatie. Hierbij betrekt Jaap Drupsteen het front van het Bätzorgel. Hij doet dit overtuigend. Muziek en ogen krijgen zo samen een krachtige uitwerking. Overigens circuleert er op internet ook een kort fragment van Jan Welmers’ Laudate Dominum waarop Drupsteen en Bergwerff ook overtuigend muziek en beeld combineren.

Dergelijke uitingen brengen mij tot de overtuiging dat orgelmuziek zeker ook voor een breed publiek toegankelijk kan zijn. Hiervoor moeten misschien andere middelen worden aangewend dan alleen het orgel. Wat dan ontstaat, is een nieuwe kunstvorm. Het ontdoet het orgel een beetje van zijn heiligheid. Tegelijkertijd brengen dergelijke initiatieven het orgel ook dichter bij de mensen.

Buiten kerkelijke kaders
Aart Bergwerff hoort wat mij betreft tot de weinige organisten die buiten de kerkelijke kaders durft te denken. Met organisten als Geert Bierling en Cor Ardesch durft Bergwerff de confrontatie aan met een breder publiek. Ze doen dit met vakmanschap en dat oogst veel bewondering.

Aart Bergwerff presenteert zichzelf overtuigend. Ook op internet. Zeker nu zijn website onlangs vernieuwd is.

Geen opmerkingen: