De componist Jehan Alain zorgde onbedoeld voor 2 hoogtepunten op de 27e Leidse Orgeldag van afgelopen zaterdag 4 juni. In het concert van Theo Visser vormden orgel, organist en componist een overtuigend trio. Organist Jan Verschuren sloot zijn concert in de Hartebrugkerk af met het Prélude et fuge sur le nom d’Alain van Maurice Duruflé (1902-1986). De uitvoering van het slotstuk bracht na Alain in de Hooglandse kerk het tweede en laatste hoogtepunt van de Leidse orgeldag.
Ik was overweldigd door het samenspel van organist en registrant. Ze toonden een uitermate goede samenwerking. Daar was ik ervan overtuigd dat met een sublieme registrant die orgel en organist tot in de haarvaten kent, dergelijke muziek tot ongekende hoogte stijgt. Organist Jan Verschuren is de opvolger van de in 2002 plotseling overleden Folkert Grondsma.
Combinatie orgel en akoestiek
Het concert van Jan Verschuren begon met Bachs bewerking van Vivaldi’s concerto in C. De combinatie van orgel en akoestiek waren voor mijn oren erg wennen. Soms versmolten de snellere stukken zo sterk in de ruimte, dat het veranderde in een brei. De herhalingen speelde Verschuren tussen hoofdwerk en nevenwerk. Dat bracht weer een leuk effect teweeg.
Bij de werken van Andrew Carter (geb. 1939) en Maurice Duruflé kwamen organist, orgel en registrant in topvorm. Ik was onder de indruk van de romantische sfeer die Carters Aria opriep. De muziek zou zo uit een sentimentele film kunnen komen. Het tongwerk dat Verschuren gebruikte, de hobo/fagot van het nevenwerk, maakte het stuk nog melancholischer. De ruimte werkte bovendien extra stimulerend.
Andere kant bij Carter
Het tweede stuk van Andrew Carter Festal Fanfare and Processional liet weer een andere kant van het instrument horen. Hier kwam de trompet van het hoofdwerk in combinatie met de octaaf 4 in actie. Bij dit muziekstuk vormden organist en registrant een mooie eenheid. Het samenspel van de 2 overtuigde mij dat een goede registrant van onschatbare waarde is bij het spelen op een dergelijk instrument.
Datzelfde viel bij het slotstuk ook weer op. In het prelude van de Prélude et fuge sur le nom d’Alain koos Jan Verschuren voor het hoofdwerk als begeleidend werk. Hierdoor kon hij geen aanspraak maken op de trompet en cornet voor de uitkomende stemmen. Nu klonken opnieuw de fagot/hobo en andere vulstemmen. De fuga is dan tenslotte een geweldig muziekstuk om naar te luisteren. De muzikale verwoording van de naam Alain maakt het tot een feest voor het gehoor.
Poort naar de hemel
Zodoende wist Jan Verschuren eenzelfde soort mystiek op te roepen als zijn voorganger Folkert Grondsma in 1996 opriep. Daarvoor leent de ruimte zich ook heel erg goed. Misschien dat de woorden boven de ingang Hic Domus Dei est et Porta Coeli, vertaald: Dit is het huis van God en de poort naar de hemel. De hemelpoort meende ik bij het concert van Jan Verschuren echt even te hebben gezien.
Programma
| Johann Sebastian Bach (1685-1750) | Concerto IV in C, naar Vivaldi, BWV 595 |
| John Stanley (1713-1786) | Voluntary II in a – Andante – Allegro |
| Andrew Carter (geb. 1939) | Aria |
| Andrew Carter (geb. 1939) | Festal Fanfare and Processional |
| Andrew Carter (geb. 1939) | Festal Fanfare and Processional |
| Maurice Duruflé (1902-1986) | Prélude et fugue sur le nom d’Alain (1911-1940) |
Dispositie
Het orgel in de Hartebrugkerk is gebouwd in 1877 door Maarschalkerweerd. In 1981 restaureerde Adema-Schreurs het instrument. In 2008 heeft Flentrop het orgel helemaal schoongemaakt na brandschade, vermeldt de website van Flentrop.
| Hoofdwerk | Bovenwerk | Pedaal |
|---|---|---|
| Prestant 16 Prestant 8 Bourdon 8 Harmoniefluit 8 Violon 8 Octaaf 4 Roerfluit 4 Quintfluit 3 Octaaf 2 Mixtuur III-V Cornet V Trompet 8 | Prestant 8 Holpijp 8 Fernfluit 8 (zwevend) Viola di Gamba 8 Octaaffluit 4 Salicet 4 Woudfluit 2 Fagot-hobo 8 | Open Subbas 16 Gedekt 16 Octaafbas 8 Gedekt 8 Octaaf 4 Bazuin 16 |
Youtube
Ook van Duruflé’s Prélude et fugue sur le nom d’Alain is een opname gemaakt die op youtube te bekijken is.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten